Sözcüklerin anlambilimi (Sözcük türlerine anlambilimsel bir yaklaşım)
Semantics of words (A semantic approach to word types)
- Tez No: 927327
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AKÇATAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Dil, insan iletişiminin temel aracı olup, düşünce ve duyguların ifade edilmesinde kritik bir rol oynayan karmaşık bir sistemdir. Dilin bileşenleri fonetik, morfolojik, sentaktik ve anlambilimsel olarak sınıflandırılırken, anlam bu bileşenlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Bu tez, dil ve anlam arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkinin dilbilimsel, anlambilimsel, felsefi ve psikolojik açılardan nasıl incelendiğini araştırmaktadır. Araştırmada, Türkiye Türkçesindeki sözcük türlerinin yapılarını ve işlevlerini ele alarak, dilin yapısal bütünlüğünü ve işlevsel etkinliğini nasıl sağladığını inceler. Sözcük türlerinin tanımı ve sınıflandırılması üzerine yapılan literatür taraması, dilbilimcilerin farklı yaklaşımlarını ve bu yaklaşımların dil bilgisi araştırmalarındaki önemini ortaya koyar. Tezin ana bölümleri, literatür, yöntem ve bulgular olmak üzere üç ana başlıkta toplanmıştır. Literatür bölümünde, Türkiye Türkçesinde kullanılan isim, sıfat, zamir, zarf, edat, bağlaç, ünlem ve fiil türleri detaylı bir şekilde incelenmiş, her bir türün tanımı, işlevi ve dil içindeki yeri literatür örnekleri ile açıklanmıştır. Yöntem bölümünde, araştırmanın nasıl yapıldığı ve hangi tekniklerin kullanıldığı detaylandırılmış, bulgular bölümünde ise elde edilen sonuçlar analiz edilmiştir. Bu tez, dilin yapısal özelliklerini ve anlamın dinamik doğasını anlamaya yönelik önemli bir katkı sağlamaktadır. Dil ve anlam arasındaki karmaşık ilişkiyi derinlemesine inceleyerek, dilbilimsel çalışmalara ve insan zihninin dil aracılığıyla nasıl işlediğine dair yeni perspektifler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Language, being the primary tool of human communication, plays a critical role in expressing thoughts and emotions. Its components are classified as phonetic, morphological, syntactic, and semantic, with meaning emerging from the interaction of these components. This thesis investigates the relationship between language and meaning, and how this relationship is examined from linguistic, semantic, philosophical, and psychological perspectives. The research examines the structures and functions of word classes in Turkish, exploring how these classes ensure the structural integrity and functional efficiency of the language. The literature review on the definition and classification of word classes highlights the different approaches of linguists and the importance of these approaches in grammatical studies. The main sections of the thesis are divided into three major headings: word classes, method, and findings. The word classes section provides a detailed analysis of the types of nouns, adjectives, pronouns, adverbs, prepositions, conjunctions, interjections, and verbs used in Turkish, explaining each type's definition, function, and place in the language with literature examples. The method section elaborates on how the research was conducted and the techniques used, while the findings section analyzes the results obtained. This thesis makes a significant contribution to understanding the structural features of language and the dynamic nature of meaning. By deeply examining the complex relationship between language and meaning, it offers new perspectives on linguistic studies and how the human mind operates through language.
Benzer Tezler
- Yazılı basın reklamlarında dilin stratejik kullanımı
The Strategic usage of language in print advertisement
UĞUR BATI
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ReklamcılıkMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENGÜL ÖZERKAN
- КЫРГЫЗ ЖАНА ТҮШТҮК СИБИРЬ ТҮРК ТИЛДЕРИНДЕГИ КУРАНДЫ АТООЧ СӨЗДӨРДҮН ЖАСАЛЫШЫ
Kırgız ve Güney Sibirya Türk dillerinde isim yapım ekleri
FATİH ÇELİK
Doktora
Kırgızca
2014
DilbilimBishkek Humanities University named after K KarasaevTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAŞPOLOT SADIKOV
- Vergleichende lexik und metaphorik des Türkischen und Deutschen auf der grundlage der benennung des geliebten gegenübers, ein beitrag zur lexikologie und semantik
Türkçe ve Almancada sevgiliye hitap sözlerinin sözcükbilim ve mecazi anlam temelinde karşılaştırılması, sözcükbilim ve anlambilim alanında bir araştırma
EMEL GÖKGÖZOĞLU
Yüksek Lisans
Almanca
2010
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE YILDIZ
- Kınderlieder im Deutschen und im Turkischen ein beitrag zur semantischen und lexikalischen sprachanalyse im vergleich
Almanca ve Türkçe çocuk şarkılarının sözcükbilim ve anlambilim açısından karşılaştırmalı dil analizi üzerine bir çalışma
SİNEMİS SUN
Doktora
Almanca
2004
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE YILDIZ