Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi dil setlerinde üstsöylem belirleyicileri
Metadiscourse markers in language sets for teaching Turkish as a foreign language
- Tez No: 927753
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK FİDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancılara Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi dil setlerinde kullanılan okuma metinleri, dil öğrenicisine hedef dile ait dil yapılarını, kültürel ögeleri ve gelişimi için birçok etkinliği sunan materyallerdir. Bu okuma metinlerinde yer alan metinleri daha ikna edici, daha organize hâle getiren ve metnin okur tarafından takip edilip anlaşılmasını kolaylaştıran dilsel unsurlar bulunmaktadır. Üstsöylem belirleyicileri diye adlandırılan ve bir söylemde, metinde hem bilginin nasıl yapılandırıldığını hem de vericinin (yazar/konuşmacı) alıcıyla (okuyucu/dinleyici) ne şekilde iletişime geçtiğini gösteren bu unsurlar, metinlerin dilsel ve sosyokültürel unsurlarla olan bağını görmeyi sağlar. Konusu üstsöylem belirleyicileri olan bu çalışmanın amacı, Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesinde kullanılan C1 düzeyi dil setlerindeki okuma metinlerinde alıcı odaklı ve bilgi odaklı üstsöylem belirleyicilerinin metin türlerine göre dağılımını araştırmaktır. Bu amaçla yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde en çok kullanılan ve üzerinde en çok bilimsel çalışma yapılan“Yeni İstanbul”,“Yedi İklim”ve“Yeni Hitit”dil setlerinde bulunan C1 seviyesi toplam 236 okuma metni nitel araştırma yöntemlerinden döküman inlemesi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. İncelenen okuma metinleri türlerine göre sınıflandırılmış ve okuma metinlerindeki alıcı odaklı ve bilgi odaklı üstsöylem belirleyicileri betimlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre dil setlerindeki metin türlerinin dengeli dağılmadığı, bilgilendirici metin türleri fazla olmasına rağmen alıcı odaklı üstsöylem belirleyicilerinin kullanımının daha yoğun olduğu görülmüştür. Anlatısal metin türlerinin bilgilendirici metinlere göre daha yoğun üstsöylem belirleyicisi içerdiği görülmüştür. Alıcı odaklı üstsöylem belirleyicilerinin dağılımları, metin türlerine göre daha farklı görünümler sergilerken bilgi odaklı belirleyicilerin dağılımlarının benzerlik gösterdiği, bilgilendirici ve anlatısal metin alt türlerinin türe özgü yapısı gereği farklı sayıda ve oranda üstsöylem belirleyicisi dağılımları sergiledikleri görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Reading texts used in language sets for teaching Turkish as a foreign language are materials that present learners with the linguistic structures of the target language, cultural elements, and various activities for their development. These reading texts contain linguistic elements that make the texts more persuasive, better organized, and easier for the reader to follow and understand. These elements, referred to as metadiscourse markers, indicate both how information is structured within a discourse or text and how the writer/speaker communicates with the reader/listener. They help to reveal the connection between texts and their linguistic and sociocultural components. This study, which focuses on metadiscourse markers, aims to investigate the distribution of interactive and interactional metadiscourse markers according to text types in C1-level reading texts found in Turkish language sets used for teaching Turkish as a foreign language. For this purpose, a document analysis method, one of the qualitative research methods, was used to examine a total of 236 C1-level reading texts from the“Yeni İstanbul”,“Yedi İklim”, and“Yeni Hitit”language sets, which are the most commonly used and most studied in the field of teaching Turkish as a foreign language.The reading texts were classified based on their types, and the interactional and interactive metadiscourse markers were described. The findings indicate that the distribution of text types in the language sets were not distributed evenly. Although there were more informative text types, the use of interactional metadiscourse markers was more common. It was also observed that narrative texts contain more metadiscourse markers than informative texts. While the distribution of interactional metadiscourse markers varies more significantly across text types, the distribution of interactive markers shows more similarity. Additionally, it was found that informative and narrative subcategories of texts exhibit different quantities and rates of metadiscourse markers due to their genre-specific structures.
Benzer Tezler
- Türkçenin belirteç tümceciklerinin yabancı dil olarak öğretimi
Teaching adverbial clauses in Turkish as a foreign language
ESRA GÜVEN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE KIRAN
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimine yönelik link ve Bengü ders kitaplarında kültürel unsurların karşılaştırmalı incelenmesi: A1,A2 örneği
A comparative analysis of cultural elements in link and Bengü textbooks for teaching Turkish as a foreign language: A1, A2 level
IVAN SHUKRI KODI KODI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜRLEK
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan popüler kültür unsurları üzerine bir inceleme
An examination of popular culture elements in Turkish language teaching textbooks as a foreign language
VEFA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AÇIK
- Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizcenin yazma becerisi öğretimi bakımından karşılaştırmalı incelenmesi
Comparative study of Turkish and English as foreign languages in terms of teaching writing skills
ÖZAY ŞEKER
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI ÖMER KARPUZ
- Yabancı dil öğretimi ders kitaplarında yaratıcı drama
Creative drama in foreign language teaching textbooks
ELİFNUR ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞAK UYSAL