Geri Dön

Ortaöğretim kurumlarında dijital kültürün farklı değişkenler açısından incelenmesi

Examining digital culture in secondary education institutions in terms of different variables

  1. Tez No: 928145
  2. Yazar: MUSTAFA AYDIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YALIN KILIÇ TÜREL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Eğitim ve Öğretim, Information and Records Management, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Dijital kültür, dijital okuryazarlık, teknoloji kabul düzeyi, Digital culture, digital literacy, technology acceptance
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Teknoloji ve Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 131

Özet

Bu araştırmada, ortaöğretim kurumlarında dijital kültürün farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Dijital kültür, teknolojinin ve dijital araçların yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan, bireylerin ve toplulukların yaşam tarzını, iletişimini, bilgiye erişimini ve ifade biçimlerini şekillendiren yeni bir kültürel yapıdır. Dijitalleşme, dijital kültürün temel bir yönüdür ve toplumun çeşitli yönleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Dijital dönüşüm bir gerekliliktir ve başta eğitim olmak üzere hayata nitelik kazandıran alanlarda uygulanmalıdır. Dijitalleşme ile birlikte okul kültüründe yer edinen dijital kültürün belirlenmesi dijital dönüşümün başarısı hakkında fikir verebileceği için önemlidir. Dijital kültürün belirlenmesine yönelik araştırma modellerinden ilişkisel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın derinliğini arttırmak için yarı yapılandırılmış görüşmeler ile bilgiler toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini Elazığ il merkezinde görev yapan ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmen ve yöneticiler olmak üzeri toplam 354 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verilerini toplamak için“Kişisel Bilgiler Formu, ”Dijital Kültür Ölçeği“, ”Dijital Okuryazarlık Ölçeği“, ”Öğretmenler İçin Teknoloji Kabul Ölçeği“ kullanılmıştır. Alanyazın incelemesinde dijital kültür düzeyini belirleyecek bir ölçek olmadığından beş alt boyuttan oluşan 26 maddelik bir ölçek çalışması yapılmıştır. Nitel verileri toplamak için ise ”Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu" kullanılmıştır. Ölçekler ile elde edilen verilerin analizleri yapılmadan önce normallik analizleri yapılmıştır. Normallik analizleri sonucunda nicel veriler için betimsel istatistikler ile bağımsız örneklemler t-testi, ANOVA, koresyon analizi ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde kodlar ve temalar kullanılarak betimsel analiz yapılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların dijital kültür düzeyleri farklılığı yöneticiler lehinedir. Alt boyutlar bakımından incelendiğinde işbirliği ve liderlik boyutlarında öğretmen ve yöneticiler arasında yöneticiler lehine istatistiki olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ancak teknolojik yeterlik, dijital dönüşüm ve kaygı alt boyutlarında gruplar arası istatistiki olarak anlamlı farklılık görülmemiştir. Diğer değişkenlerin dijital kültür farkındalığı üzerinde cinsiyet, yaş, kıdem, eğitim durumu değişkenlerinin gruplar arası anlamlı farklılık oluşturmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak bilgisayar kullanma düzeyi, bilgisayar dışında diğer teknolojik aletleri kullanma düzeyi ve sosyal medya kullanım düzeyi yüksek olan katılımcıların dijital kültür farkındalığı yüksek olarak görülmüştür. Araştırmanın önemli bir bulgusu ise katılımcıların görev değişkenine göre dijital okuryazarlık düzeyleri arasında istatistiki olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Ayrıca katılımcıların dijital okuryazarlık düzeyi cinsiyet, yaş, mesleki kıdem, bilgisayar kullanma düzeyi, bilgisayar dışında diğer teknolojik aletleri kullanma düzeyi ve sosyal ağ kullanım düzeyi değişkenlerine göre farklılık gösterirken eğitim durumu değişkenlerine göre istatistiki olarak anlamlı farklılık oluşturmamıştır. Katılımcıların teknoloji kabul düzeylerinin incelenmesi sonucunda iki grup arasında teknoloji kabul düzeyleri ve alt boyutlar bazında anlamlı farklılık oluşmadığı sonucunda ulaşılmıştır. Çeşitli değişkenler açısından katılımcılar arasındaki farklılıklara yönelik bulgular doğrultusunda yaş, bilgisayar kullanma düzeyi, bilgisayar dışında diğer teknolojik aletleri kullanma düzeyi ve sosyal ağ kullanma düzeyi değişkenlerine göre katılımcılar arasında anlamlı farklılık oluşmuştur. Ancak; cinsiyet, eğitim durumu, mesleki kıdem değişkenlerine göre farklılık oluşmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla korelasyon analizi ve regresyon analizi sonuçlarına göre dijital kültür, dijital okuryazarlık ve teknoloji kabulü arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki vardır. Dijital kültür, dijital okuryazarlık ve teknoloji kabul düzeyleri arasında yapılan çoklu regresyon analizi sonucuna göre dijital kültür üzerinde dijital okuryazarlık ve teknoloji kabul değişkenleri anlamlı birer yordayıcı olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, dijital okuryazarlık ve teknoloji kabul değişkenleri dijital kültür farkındalığındaki varyansın %32'lik bir kısmını açıklamaktadır. Yarı yapılandırılmış görüşme sonucunda elde edilen verilerden bir kurumda dijital kültürün oluşmasına etki eden etmenler, engel olan etmenler, dijital kültürü geliştirmek için yapılacakları belirlemek için katılımcıların görüşleri tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcılar dijital kültür, dijital okuryazarlık ve teknoloji kabul değişkenlerinin birbirleri ile ilişkili olduğunu belirtmiştir. Bir kurumda dijital kültürün oluşmasında dijital okuryazarlık ve teknoloji kabul düzeyinin etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study aims to examine digital culture in secondary education institutions in terms of different variables. Digital culture is a new cultural structure that has emerged with the widespread use of technology and digital tools, shaping the lifestyle, communication, access to information and forms of expression of individuals and communities. Digitalization is a fundamental aspect of digital culture and has a significant impact on various aspects of society. Digital transformation is a necessity and should be implemented in areas that add quality to life, especially in education. Determining the digital culture that has taken its place in school culture with digitalization is important because it can give an idea about the success of digital transformation. Relational research model, one of the research models for determining digital culture, was used. In order to increase the depth of the research, information was collected through semi-structured interviews.The sample of the study consists of a total of 354 participants, including teachers and administrators working in secondary education institutions in the city center of Elazığ. To collect the quantitative data of the study,“Personal Information Form, ”Digital Culture Scale“, ”Digital Literacy Scale“, ”Technology Acceptance Scale for Teachers“ were used. Since there was no scale to determine the level of digital culture in the literature review, a 26-item scale study consisting of five sub-dimensions was conducted. ”Semi-Structured Interview Form" was used to collect the qualitative data. Before analyzing the data obtained with the scales, normality analyses were conducted. As a result of the normality analyses, descriptive statistics and independent samples t-test, ANOVA, correlation analysis and multiple regression analysis were conducted for the quantitative data. Descriptive analysis was conducted using codes and themes in the analysis of the qualitative data. As a result of the research, the difference in the digital culture levels of the participants was in favor of the administrators. When examined in terms of sub-dimensions, statistically significant differences were found between teachers and administrators in favor of the administrators in the dimensions of cooperation and leadership. However, no statistically significant difference was observed between the groups in the sub-dimensions of technological competence, digital transformation and anxiety. It was concluded that other variables such as gender, age, seniority, and education status did not create a significant difference between the groups on digital culture awareness. However, participants with a high level of computer use, a level of use of other technological devices other than computers, and a high level of social media use were found to have high digital culture awareness. An important finding of the study is that no statistically significant difference was found between the digital literacy levels of the participants according to their job variable. In addition, the digital literacy level of the participants differed according to the variables of gender, age, professional seniority, computer use, a level of use of other technological devices other than computers, and social network use, while it did not create a statistically significant difference according to the educational status variables. As a result of the examination of the technology acceptance levels of the participants, it was concluded that there was no significant difference between the two groups on the basis of technology acceptance levels and sub-dimensions. In line with the findings regarding the differences between the participants in terms of various variables, there was a significant difference between the participants according to the variables of age, level of computer use, level of using technological devices other than computers and level of using social networks. However, it was concluded that there was no difference according to gender, educational status and professional seniority variables. According to the results of correlation analysis and regression analysis to determine the relationship between the variables, there is a significant positive relationship between digital culture, digital literacy and technology acceptance at a moderate level. According to the results of multiple regression analysis between digital culture, digital literacy and technology acceptance levels, it is concluded that digital literacy and technology acceptance variables are significant predictors of digital culture. In addition, digital literacy and technology acceptance variables explain 32% of the variance in digital culture awareness. From the data obtained as a result of semi-structured interviews, the factors affecting the formation of digital culture in an institution, the factors that hinder it, and the opinions of the participants to determine what to do to develop digital culture were determined. In addition, the participants stated that the variables of digital culture, digital literacy and technology acceptance are related to each other. It was concluded that digital literacy and technology acceptance levels have an effect on the formation of digital culture in an institution.

Benzer Tezler

  1. Ortaöğretim kurumlarında yaşanan şiddet olaylarının sosyolojik açıdan incelenmesi: Şiddetle mücadelede aktörlerin rolü

    A sociological analysis of violence incidents in secondary education institutions: The role of actors in combating violence

    ELİF EZGİ TORLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    SosyolojiBaşkent Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİSE DUYGU ÖZALP

  2. Eğitimde sosyal medyanın kullanılmasına ilişkin okul yöneticileri ve öğretmenlerin görüşleri

    Opinions of teachers and school managers on the use of social media in education

    BİLAL İBRAHİM FEYZİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe Üniversitesi

    İnternet ve Bilişim Teknolojileri Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİNAN YÖRÜK

  3. Kurum kültürünün örgütsel çeviklik ve okulda dijital yönetim üzerinde etkileri

    Effects of corporate culture on organizational agility and digital management in school

    GİZEM ÇAKAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ARSLAN

  4. Ortaöğretim ve yükseköğretimde dijital pazarlama stratejileri

    In secondary and higher education digital marketing strategies

    KÜBRA ALTAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ

    Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ TAMER GÜLER

  5. Ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencilerde dijital oyun bağımlılık düzeyleri, internet bağımlılık düzeyleri ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examination of the relationship between digital game addiction levels i students studying in secondary education, attachment styles with internetaddiction levels

    BEYHAN KÖKSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CEMAL ONUR NOYAN