Ergenlerde bilişsel esneklik ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide algılanan sosyal desteğin ve yalnızlığın aracı rolü
The mediating role of perceived social support and loneliness in the relationship between cognitive flexibility and social media addiction in adolescents
- Tez No: 928800
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET BİLGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal medya bağımlılığı, bilişsel esneklik, algılanan sosyal destek, yalnızlık, Social media addiction, cognitive flexibility, perceived social support, loneliness
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu araştırmanın amacı ergenlerde bilişsel esneklik ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide algılanan sosyal desteğin ve yalnızlığın aracı rolünü incelemektir. Araştırmanın örneklemi Diyarbakır ili, Ergani ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı liselerin 9,10,11 ve 12. sınıflarında öğrenim gören 366'sı kız 95'i erkek olmak üzere toplam 461 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından oluşturulan“Kişisel Bilgi Formu”,“Bilişsel Esneklik Ölçeği”, Ergenler için Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği“, ”Ucla Yalnızlık Ölçeği- Kısa Formu“ ve ”Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği- Gözden Geçirilimiş Formu" kullanılarak elde edilmiştir. Bilişsel esneklik, yalnızlık ve algılanan sosyal desteğin sosyal medya bağımlılığını yordayıp yormadığını ve bilişsel esneklik ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide yalnızlığın ve algılanan sosyal desteğin aracılık etkisini belirlemek için çeşitli basit regresyon ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Aracı etkinin varlığını gösteren regresyon katsayılarındaki değişimin anlamlılığı, bootstrapping yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, bilişsel esneklik; sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık değişkenleriyle negatif yönlü anlamlı ilişki gösterirken; algılanan sosyal destek ile pozitif yönlü anlamlı ilişki göstermiştir. Sosyal medya bağımlılığı algılanan sosyal destek ile negatif yönlü anlamlı ilişki göstermiştir. Yalnızlık, sosyal medya bağımlılığı ile pozitif yönlü anlamlı ilişki gösterirken; algılanan sosyal destek ile negatif yönlü anlamlı ilişki göstermiştir. Sosyal medya bağımlılığı, yordayıcı değişken olan bilişsel esneklik ve yalnızlık tarafından anlamlı düzeyde yordandığı bulgulanmıştır. Araştırma, bilişsel esneklik ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide yalnızlığın kısmi aracı rolü olduğunu, algılanan sosyal desteğin ise kısmi aracı rolü olmadığını bulgulamıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the mediating role of perceived social support and loneliness in the relationship between cognitive flexibility and social media addiction among adolescents. The sample of the study consists of a total of 461 students, including 366 females and 95 males, studying in the 9th, 10th, 11th, and 12th grades of high schools affiliated with the Ministry of National Education in the Ergani district of Diyarbakır province. The data for the study were collected using the“Personal Information Form”created by the researcher, the“Cognitive Flexibility Scale,”the“Social Media Addiction Scale for Adolescents,”the“Ucla Loneliness Scale- Short Form,”and the“Multidimensional Scale of Perceived Social Support - Revised Form.”Various simple and multiple regression analyses were performed to determine whether cognitive flexibility, loneliness, and perceived social support predict social media addiction, and to identify the mediating effect of loneliness and perceived social support in the relationship between cognitive flexibility and social media addiction. The significance of the change in regression coefficients indicating the presence of a mediating effect was examined using the bootstrapping method. According to the results obtained from the study, cognitive flexibility showed significant negative relationship with social media addiction and loneliness, while it showed significant positive relationship with perceived social support. Social media addiction showed a significant negative relationship with perceived social support. Loneliness showed a significant positive relationship with social media addiction and a significant negative relationship with perceived social support. It was found that social media addiction is significantly predicted by the predictor variables cognitive flexibility and loneliness. It was found that loneliness plays a partial mediating role in the relationship between cognitive flexibility and social media addiction, while perceived social support does not have a partial mediating role.
Benzer Tezler
- Ergenlerde bilişsel esneklik ve akademik ataletin sosyal medya bağımlılığını yordama düzeylerinin incelenmesi
An examination of the predictive levels of cognitive flexibility and academic procrastination on social media addiction in adolescents
TAHA KINALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET BAYRAM
- Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının yordayıcılarıyla ilgili bir model sınaması
A model test on the predictors of social media addiction among high school students
NESRİN BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAGIP ÖZYÜREK
- Ergenlerde öznel iyi oluşun okul tükenmişliği ve bilişsel esneklik açısından incelenmesi
Investigation of subjective well-being in adolescents in terms of school burnout and cognitive flexibility
CÜNEYİT BOSTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE KALYON
- Ergenlerde bilişsel esneklik ile sosyal kaygı arasındaki ilişkide sosyal yetkinlik beklentisinin aracı rolü
The mediating role of expectation of social self-effiancy in the relationship between cognitive flexibility and social anxiety in adolescents
DEMET ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BİLGİN
- Tourette sendromu olan çocuk ve ergenlerde bilişsel esneklik ve sosyal karşılıklılık
Cognitive flexibility and social reciprocity in children and adolescents with tourette syndrome
AYŞEGÜL SELCEN GÜLER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL BERKEM