Üniversite öğrencilerinin deprem sonrası travma düzeyleri ve deprem farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Türkiye örneği
Examining the relationship between post-earthquake trauma levels and earthquake awareness of university students: The case of Turkey
- Tez No: 928867
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YASEMİN ÇÖLGEÇEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin deprem farkındalığı düzeyleri ve deprem sonrası travma düzeylerini inceleyerek, bu değişkenler arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın temel hipotezi, öğrencilerin depreme ve krize hazırlıklı olmalarının, travmatik etkileri azaltabileceği yönündedir. Nicel araştırma yöntemleri kullanılarak yürütülen çalışmada, Türkiye genelinde öğrenim gören 451 üniversite öğrencisine ulaşılmıştır. Kartopu örnekleme yöntemiyle belirlenen katılımcılardan elde edilen veriler, Sürdürülebilir Deprem Farkındalığı Ölçeği ve Deprem Sonrası Travma Düzeylerini Belirleme Ölçeği kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, deprem deneyimi, depremde kayıp yaşama ve gönüllülük gibi değişkenlerin deprem farkındalığı ve travmatik etkiler üzerinde anlamlı bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Kadın katılımcılar, erkeklere kıyasla daha yüksek travma düzeyleri bildirmiştir. Özellikle davranış problemleri, heyecansal sınırlılık, bilişsel yapı ve uyku problemleri açısından kadınların daha fazla etkilendiği görülmüştür. Bunun yanı sıra, birinci sınıf öğrencilerinin deprem farkındalık düzeylerinin daha yüksek olması, farkındalık artırıcı eğitimlerin özellikle üniversitenin ilk yıllarında etkili olabileceğini göstermektedir. Gönüllü görev alan öğrencilerin deprem farkındalığı düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilse de, bu durumun travma düzeyleri üzerinde belirgin bir etki yaratmadığı gözlemlenmiştir. Bu çalışma, sosyal hizmet disiplini çerçevesinde mikro, mezzo ve makro düzeyde afet yönetimi stratejileri geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Mikro düzeyde bireylerin psikososyal destek mekanizmalarına erişiminin artırılması, mezzo düzeyde üniversitelerde afet farkındalık programlarının yaygınlaştırılması ve makro düzeyde sürdürülebilir afet politikalarının oluşturulması büyük önem taşımaktadır. Afetzede olmayan öğrencilerin bile potansiyel birer afetzede adayı olduğu gerçeği göz önünde bulundurularak, toplumsal bilinçlendirme ve eğitim programlarının sürekliliği sağlanmalıdır. İbn Haldun'un“Coğrafya kaderdir.”sözü, Türkiye gibi deprem riski yüksek ülkelerde afet bilincinin yalnızca bireysel değil, toplumsal bir sorumluluk olarak ele alınması gerektiğini hatırlatmaktadır. Deprem farkındalığından deprem bilincine, deprem bilincinden deprem kültürüne geçiş sağlanarak, bireylerin yalnızca farkında değil, bilinçli ve hazırlıklı aktörler haline gelmeleri teşvik edilmelidir. Çalışma, prososyal davranışların afet yönetimi bağlamında teşvik edilmesi gerektiğini vurgulayarak, bireylerin yalnızca kendi güvenliklerini değil, toplumlarını da koruma sorumluluğu taşıdığını göstermektedir. Eğitim programlarının sürekliliği ve gönüllülük faaliyetlerinin teşviki, toplumsal dayanıklılığın güçlendirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, üniversite öğrencilerinin sadece kendi yaşamlarında değil, aynı zamanda toplumsal düzeyde de etkili roller üstlenmeleri sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine university students' earthquake awareness levels and post-earthquake trauma levels and to evaluate the relationship between these variables. The main hypothesis of the study is that students' preparedness for earthquake and crisis can reduce traumatic effects. In the study, which was conducted using quantitative research methods, 451 university students studying across Turkey were reached. The data obtained from the participants determined by snowball sampling method were evaluated using the Sustainable Earthquake Awareness Scale and the Scale for Determining Post-Earthquake Trauma Levels. The findings of the study reveal that variables such as gender, age, grade level, earthquake experience, earthquake loss and volunteerism play a significant role on earthquake awareness and traumatic effects. Female participants reported higher levels of trauma compared to male participants. It was observed that women were more affected especially in terms of behavioral problems, emotional limitation, cognitive structure and sleep problems. In addition, the higher earthquake awareness levels of first-year students indicate that awareness-raising trainings can be effective especially in the first years of university. Although it was found that the earthquake awareness levels of the students who volunteered were higher, it was observed that this did not have a significant effect on their trauma levels. This study emphasizes that disaster management strategies should be developed at micro, mezzo and macro levels within the framework of social work discipline. Increasing individuals' access to psychosocial support mechanisms at the micro level, disseminating disaster awareness programs in universities at the mezzo level, and establishing sustainable disaster policies at the macro level are of great importance. Considering the fact that even students who are not disaster victims are potential disaster victims, the continuity of social awareness and education programs should be ensured. Ibn Khaldun's quote“Geography is destiny”reminds us that in countries with high earthquake risk like Turkey, disaster awareness should be considered not only as an individual but also as a social responsibility. Individuals should be encouraged to become not only aware but also conscious and prepared actors by ensuring a transition from earthquake awareness to earthquake consciousness and from earthquake consciousness to earthquake culture. By emphasizing that prosocial behaviors should be encouraged in the context of disaster management, the study shows that individuals have the responsibility to protect not only their own safety but also their communities. Continuity of education programs and encouragement of volunteering activities are of great importance for strengthening social resilience. In this context, university students should be enabled to assume effective roles not only in their own lives but also at the societal level.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası oluşan travma düzeyinin belirlenmesi
Determination of trauma level in university students after the 6 February 2023 Kahramanmaraş centered earthquake
EDANUR EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk SağlığıBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSağlık ve Biyomedikal Bilimler (Disiplinlerarası) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜMİN POLAT
- Kabul ve Kararlılık Terapisinin (ACT) depremden etkilenen üniversite öğrencilerinin travmalarına ve psikolojik esnekliklerine etkisi
The impact of Acceptance and Commitment Therapy on trauma and psychological flexibility among university students affected by the earthquake
ÖMER YÜNCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ANER AKTAN
- Van depremini yaşayan üniversite öğrencilerinin travma sonrası stres travma sonrası büyüme ve umutsuzluk düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigating posttraumatic stress posttraumatic growth and hopelessness levels of university students exposed to the Van earthquake in terms of different variables
FERHAT KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUAT TANHAN
- Üniversite sınavına hazırlanan depremzede öğrencilerin deprem sonrası travma düzeyleri ile sınav kaygıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Samandağ örneği
Determining the relattionship between post-earthquake trauma levels and exam anxiety among earthquake-affected students preparing for university entrance exams: A case study of Samandağ
NİLAY ÖZENİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLZADE UYSAL
- Sosyal medya kullanan beliren yetişkinlerin Kahramanmaraş Depremi sonrası ikincil travmatik stres belirtileri ile travma sonrası büyüme ve psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki
The relationship between secondary traumatic stress symptoms and post-traumatic growth and psychological well-being of adults using social media after Kahramanmaraş Earthquake
YURDAGÜL TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEHER BALCI ÇELİK