Geri Dön

Essays on export competitiveness in Türkiye

Türkiye'nin ihracat rekabeti üzerine makaleler

  1. Tez No: 930137
  2. Yazar: MERT CAN DUMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE YASEMİN YALTA, PROF. DR. AYŞEN SİVRİKAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 188

Özet

Bu doktora tezi, Türkiye'nin ihracat rekabetçiliğinin yapısına dair genel bir bakış sunmakta ve bu yapıyı şekillendiren belirli faktörleri ürün, rakip ve pazar bazlı kapsamlı analizler ile bütünleşik bir çerçevede incelemektedir. Araştırmanın ilk kısmı, 1996-2021 dönemi için Genelleştirilmiş Momentler Yöntemi (GMM) tekniği kullanılarak Türkiye'nin ürün bazlı rekabetçiliğini incelemekte ve Türkiye'nin yüksek karmaşıklığa sahip ürünleri ihraç etmedeki zorluklarını ortaya koymaktadır. Bulgular ayrıca, ihracat rekabetçiliği açısından döviz kuru dalgalanmalarından ziyade ürün karmaşıklığının daha önemli olduğunu göstermektedir. İkinci kısımda, yine aynı dönem için OLS, 2SLS, FE-IV ve Sabit Etkiler Modelleri aracılığıyla Çin'in AB pazarındaki artan etkisinin Türkiye'nin ihracatı üzerindeki etkisi araştırılmakta ve yapılan analizler sonucunda AB pazarında Türkiye'nin ihracatı ile Çin'in ihracatı arasında tamamlayıcı bir ilişkinin varlığı ışığında rekabet yerine sinerjinin varlığı ortaya konmaktadır. Çalışma ayrıca, Türkiye için AB'nin stratejik önemi üzerinde durmakta ve bu pazar özelinde ticaretin güçlendirilmesi için döviz kuru istikrarı ve diplomatik ilişkilerin önemini vurgulamaktadır. Üçüncü kısımda ise, Türkiye'nin farklı ihracat pazarlarındaki performansını belirleyen pazar odaklı faktörler incelenirken pazarların farklı dönemler, ürün türleri ve teknoloji seviyelerine göre rolü ayrıntılı şekilde ele alınmaktadır. Bulgular, ihracat pazarlarındaki gelir, makroekonomik istikrar, kurumsal kalite, iş yapma kolaylığı gibi faktörlerin Türkiye'nin ihracatını olumlu etkilediğini ortaya koymaktadır. Çalışmanın tüm bölümlerde, Türkiye'nin ihracat rekabetçiliğini belirleyen faktörler, olası içsellik ve heterojenlik sorunlarını önlemek amacıyla çeşitli ekonometrik teknikler kullanılarak sağlamlık açısından test edilmiştir. Çalışma, Türkiye'nin ihracat rekabetçiliğinin artırılması için çeşitlendirme, yenilikçilik ve diplomatik ile kurumsal bağların güçlendirilmesine yönelik hedefe odaklı politika önerileriyle sonuçlanmaktadır.

Özet (Çeviri)

Building on an integrated framework of product-based, competitor-based, and market-based analyses, this study provides an overarching insight into the structure of Türkiye's export competitiveness and examines the specific factors shaping it. The first essay employs the Generalized Method of Moments (GMM) technique to analyze Türkiye's product-level competitiveness from 1996 to 2021, revealing the country's challenges in exporting high-complexity products. The findings also indicate that product complexity plays a more significant role than exchange rate fluctuations in determining export competitiveness. The second essay investigates the impact of China's growing presence in the EU market on Türkiye's exports using OLS, 2SLS, FE-IV, and Fixed Effects Models for the same period. The findings reveal a complementary rather than competitive relationship between Türkiye's and China's exports in the EU market, highlighting synergy rather than rivalry. Additionally, the study underscores the EU's strategic importance for Türkiye and emphasizes the role of exchange rate stability and diplomatic relations in strengthening trade within this market. The third essay examines market-driven factors influencing Türkiye's export performance across different destinations, considering variations in periods, product types, and technology levels. The findings demonstrate that factors such as income levels, macroeconomic stability, institutional quality, and ease of doing business in export markets positively affect Türkiye's exports. Throughout all sections, the determinants of Türkiye's export competitiveness are tested for robustness using various econometric techniques to mitigate endogeneity and heterogeneity concerns. The study concludes with targeted policy recommendations aimed at enhancing Türkiye's export competitiveness through diversification, innovation, and the strengthening of diplomatic and institutional ties.

Benzer Tezler

  1. Essays on determinants of export, competitiveness and unit labor cost

    İhracatın belirleyicileri üzerine makaleler, uluslararası rekabet gücü ve birim işgücü maliyeti

    YAVUZ SELİM HACIHASANOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    EkonometriBoğaziçi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. AHMET FARUK AYSAN

  2. Teknolojik gelişme, kurumsal yapı ve ihracat performansı ilişkisi üzerine üç makale

    Three essays on the relationship between technological advance, institutional structure, and export performance

    DOĞAN KEŞAP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Uluslararası TicaretRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ RIZA SANDALCILAR

  3. Türkiye seramik kaplama malzemeleri sektörünün rekabet gücü

    Revealed comparative advantage of Turkey in the ceramic tile sector

    HATİCE ÇİZMECİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    EkonomiUşak Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN ÇETİNTAŞ

  4. Six essays on trade liberalization: Foreign direct investment, innovation and exports, exports, imports, trade balance, government size in Turkey

    Ticaret liberalizasyonu üzerine altı deneme: Dış doğrudan yatırım, yenilik ve ihracat, ihracat, ithalat, ticaret dengesi, Türkiye'de devlet büyüklüğü

    NADER ALZABADİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    EkonomiYeditepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NATALYA KETENCİ