Geri Dön

Teknolojik gelişme, kurumsal yapı ve ihracat performansı ilişkisi üzerine üç makale

Three essays on the relationship between technological advance, institutional structure, and export performance

  1. Tez No: 923066
  2. Yazar: DOĞAN KEŞAP
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ RIZA SANDALCILAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 221

Özet

Teknolojik gelişmeler, üretim ve ihracat yapılarını şekillendirmekte ve küresel ekonomi, giderek daha yoğun bir şekilde yenilik odaklı rekabetçiliğe doğru evrilmektedir. Bu nedenle, rekabet gücü artışına yönelik yapısal dönüşümü destekleyecek politika tasarım ve uygulamaları önem arz etmektedir. Günümüzün hızla değişen dünyasında, ekonomik performansın önemli belirleyicileri arasında kabul edilen ve etkin, değişen koşullara uyum sağlayan, ekonomiyi teknolojik gelişmeleri öne çıkaracak şekilde yönlendirecek bir kurumsal yapıya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada teknolojik gelişme, kurumsal yapı ve ihracat performansı arasındaki ilişki birbiriyle bağlantılı üç ayrı analiz üzerinden ele alınmaktadır. Çalışmada, panel veri analizi için birimler arası heterojenliği dikkate alan Dumitrescu-Hurlin panel nedensellik ve zaman serisi analizi için değişkenler arasındaki uzun dönemli eşbütünleşmenin varlığının tespit etmek amacıyla gecikmesi dağıtılmış otoregresif (ARDL) sınır testi yönteminden faydalanılmıştır. Panel veri analizi çerçevesinde Avrupa Yenilik Karnesi ülkelerini kapsamaktadır. Zaman serisi analizinde ise sırasıyla Türkiye ve Türk savunma ve havacılık sanayi dikkate alınmıştır. Elde edilen bulgular, bir yandan teknolojik gelişmelerin katma değerli üretim ve rekabetçilikle olan nedensellik ilişkisinin ülkeler arasında ayrıştığını, bir yandan da kurumsal yapının Türkiye'nin ihracatı üzerindeki etkisinin teknoloji yoğunluğuna bağlı olarak değiştiğini göstermiştir. Bununla birlikte, sektörel teknoloji yapısına bağlı olarak kurumsal yapı ihtiyaçlarının da farklılaşabileceği tespit edilmiştir. Türk savunma ve havacılık sanayi ihracatından elde edilen bulgular bu sonucu destekler niteliktedir. Sonuçlar, teknolojik gelişmelerin, katma değerli üretim ve rekabetçiliğe dönüşümünü destekleyecek, sektörel ve yenilik odaklı kurumsal yapı tasarımının ülkelerin rekabet gücü kazanımı açısından kayda değer önem sahip olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Technological advances are shaping production and export structures, and the global economy is increasingly moving towards innovation-driven competitiveness. Consequently, the design and implementation of policies to support structural transformation to enhance competitiveness is of great importance. In today's rapidly changing world, there is a need for an institutional structure that is recognized as one of the key determinants of economic performance and that is efficient, adaptive to changing conditions, and guides the economy in a way that prioritizes technological advances. In this context, this study examines the relationship between technological advance, institutional structure, and export performance through three separate interrelated analyses. The study employs the Dumitrescu-Hurlin panel causality method, which considers heterogeneity across units for panel data analysis, and autoregressive distributed lag (ARDL) bounds testing approach to determine the existence of long-run cointegration between variables for time series analysis. The panel data analysis includes the European Innovation Scoreboard countries. The time series analysis considers Türkiye and the Turkish defense and aerospace industry, respectively. The results show that, on the one hand, the causal relationship between technological advances and value-added production and competitiveness differs across countries, and, on the other hand, the effect of institutional structure on Türkiye's exports varies depending on technology intensity. Besides, it was found that the institutional structure requirements may also differ depending on the sectoral technology structure. The results from the Turkish defense and aerospace industry exports support this finding. The findings show that the design of industry-specific and innovation-based institutional structures to support the transformation of technological advances into value-added production and competitiveness is important for countries to enhance competitiveness.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de ihracat yapan KOBİ'lerin ortaklık ve sermaye yapılarının ihracat performansına etkisi

    The effect of ownership and capital structure on export performance of Turkish exporting SME's

    İLYAS ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VOLKAN DEMİR

  2. Sanayiide yoğunlaşma ve ekonomik yapı: Türk imalat sanayiine yönelik bir uygulama

    Industrial concentration and economic structure: On Turkish manufacturing sector

    MÜSLÜME NARİN BAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    EkonomiGazi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL BULMUŞ

  3. Otomotiv sanayiinin uluslararasılaşma süreci ve Türkiye otomotiv sanayiinin konumu

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ŞİŞMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NAZIM ENGİN

  4. Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. YUSUF TUNA

  5. Türk Cumhuriyetleri'nin ekonomik dönüşüm süreci ve bu süreçte uygulanan iktisat politikaları

    The Process of economic transformation in Turkish republics and the economic policies

    MEHMET DİKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. YUSUF TUNA