Heykel sanatında kadın imgesi okumaları ve modernizm sonrası kadın sanatçılar
Readings of the female image in sculpture and post-modernist women artists
- Tez No: 930555
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVDİYE KADIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
İnsan varlığından itibaren imge yaratmaya başlamıştır. Tarihöncesi dönemde yarattığı imgeler günümüz bilim ve araştırma insanları tarafından tanrısal güçlerle ve o zamanki insan gruplarının anlamlandıramadığı doğa olayları ile ilişkilendirilmekte bunlara törensel, tanrısal anlamlar verilmektedir. İnsanın imge yaratımının kaynağı; gördüğü, algıladığı nesneler ve düşler ve bilinçaltı ile ilişkilendirilmektedir. Tarihöncesi dönemdeki yaratılan imgelerin başında kadın figürü yer almaktadır. Yaratılmış bu imgelerde tanımsız yüz hatları büyük göğüsler ve genital bölgenin yer alması kadının tıpkı toprak gibi doğumu, bereketi simgelemesi olarak yorumlanmakta ve o zamanki insan topluluklarında kadının tanrısal güçler ile donatılmış olduğu kabul görmektedir. Yerleşik topluma geçilmesinden itibaren kadın toprak ve yerleşik işlerle uğraşırken erkekler avlanma işleri ile ilgilenmişler, zamanla yerleşik gruplardan topluluklar oluşmaya başlamasıyla erkek güç kazanmış kadın tanrıça yanında erkek tanrı imgesi de yer almaya başlamıştır. Zamanla kadının sosyal yaşamdaki gücü azalarak eril tarafa kaymıştır. Eril gücün baskın olduğu Antik Çağda kadının çıplak olarak betimlenmesi sonlanmış tanrısal güçleriyle ilişkili olarak betimlenmeye başlamıştır. Antik Yunan'da kadın imgesi ifadesiz yüz hatları ve insan formunda ancak büyük ölçeklerde betimlenmiştir. Roma kadın tasvirlerinde yüz ifadeleri yapıtlarda yerini almış ve normal ölçülerde betimler yapılmaya başlanmıştır. Çok tanrılı dinlerden tek tanrılı dinlere geçiş ile birlikte kadın imgesi sadece dini tasvirlerde yer almıştır. Rönesans döneminde dinin sorgulanmaya başlanması ile plastik sanatlarda imge üretimi değişmeye başlamıştır. İnsan imgesi yaratımında sanatçının ifadesi önemli olmaya başlamış kadın imgesi eril bakış altında şekillenmiştir. Modernizme kadar olan dönemde kadın sanatçılar kısıtlı ölçüde eğitim alabilmiş okullarda veya localarda eğitim olanaklarından yoksun bırakılmıştır. Eril bakış açısı ile şekillenmiş kadın imgesi kadın sanatçıların plastik sanatlarda yer almasıyla birlikte bu sanatçılar tarafından sosyal statülerini sorgulayıcı, kadının yaşamda aldığı rolleri betimleyici, politik, kültürel eleştirileri kapsayacak şekilde genişlemiştir. Kadın sanatçılar; kadına atfedilmiş dikiş, nakış, örgü gibi elişi tekniklerini yaratım tekniklerine dahil etmişlerdir. Yaşadıkları dönemin sosyal, politik, kültürel konularını yapıtlarına konu etmişler, bunları yaparken dönemin performans, yerleştirme dahil olmak üzere bütün sanat pratiklerini kullanmışlardır. Tezin birinci bölümünde sanat yapıtının temelini oluşturan kavramlardan imge ve biçim kavramı, plastik sanatlarda dönemsel imge temsilleri dönemin akımları ve düşünce sistemiyle birlikte değerlendirilmiştir. İkinci bölümde tarihöncesi dönemden modernizme kadar kadın imgeleri görseller eşliğinde imgedeki değişimler sosyal, ekonomik ve düşünsel alanla ilintili olarak ele alınmıştır. Modernizm ve postmodernizm dönemi genel olarak alınmış, modernizmden itibaren kadın sanatçıların kadın imgesini yaşadıkları dönemin düşünce yapısı, ekonomik ve kültürel etkiler altında nasıl şekillendirdikleri sanatçıların yapıtları üzerinden incelenmiştir. Üçüncü bölümde tezin yazarı tarafından yapılmış çalışmalar hakkında bilgiler verilmiştir. Tez çalışmasında“Sosyal Bilimler Nitel Araştırma Yöntemleri”ile oluşturulmuş literatür, kaynak taramaları ve doküman analizi ile gözlem teknikleri kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Human beings have been creating images since the beginning of their existence. The images created in prehistoric times are associated by contemporary scientists and researchers with divine powers and natural phenomena that the human groups of that time could not make sense of, and they are given ceremonial and divine meanings. The source of human image creation is associated with the objects seen and perceived, dreams and the subconscious. The female figure is at the forefront of the images created in the prehistoric period. The undefined facial features, large breasts and genital area in these images are interpreted as symbolizing birth and fertility, just like the earth, and it is accepted that women were endowed with divine powers in human societies at that time. Since the transition to a settled society, women have been engaged in land and sedentary work while men have been engaged in hunting, and over time, as communities began to form from settled groups, men gained power and the image of a male god began to appear alongside the female goddess. Over time, the power of women in social life diminished and it shifted to the masculine side. In the Ancient Age, where masculine power was dominant, the depiction of women as nude ended and they started to be represented in relation to their divine powers. In Ancient Greece, the female image was depicted with expressionless facial features and human form but on a large scale. In Roman depictions of women, facial expressions have taken their place in the works and depictions in normal sizes have emerged. With the transition from polytheistic religions to monotheistic religions, the image of women only appeared in religious portrayals. With the questioning of religion during the Renaissance period, image production in plastic arts began to change. The expression of the artist became important in the creation of the images of human beings and the image of women was shaped under the masculine gaze. In the period until modernism, women artists were able to receive limited education and were deprived of educational opportunities in schools or lodges. The image of women shaped by the masculine perspective has been extended to include political and cultural criticism, questioning the social status of women, depicting the roles of women in life, and questioning their social status with the participation of women artists in plastic arts. Women artists have included handicraft techniques such as sewing, embroidery and knitting, which are attributed to women, in their creation techniques. They made the social, political and cultural issues of the period they lived in the subject of their works, and while doing so, they used all art practices of the period, including performance and installation. In the first part of the thesis, the concepts of image and form, which form the basis of the work of art, and periodical image representations in plastic arts are evaluated together with the movements and thought systems of the period. In the second part, images of women from the prehistoric period to modernism are discussed in relation to the social, economic and intellectual spheres. The period of modernism and postmodernism has been taken in general, how women artists have shaped the female image under the intellectual structure, economic and cultural influences of the period in which they lived has been analyzed through the works of artists since modernism. In the third chapter, details about the studies conducted by the writer of the dissertation are given. In the dissertation, the literature created with“Qualitative Research Methods in Social Sciences”, source scans, document analysis and observation techniques were used.
Benzer Tezler
- Feminist sanattan örneklerle heykel sanatında kadın imgesi
The woman image in the art of sculpture with examples of feminist art
ECEM YERMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YILDIZ GÜNER TURHAN
- Cumhuriyetten günümüze toplumsal değişimin Türk resim sanatında kadın imgesine yansıması
Reflection of the sosial chance on the image of woman in Turkish art of painting since the fondation of republic
MERYEM UZUNOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2008
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
- Rönesans ve Barok dönemi kadın portrelerinde güç ve statü yansımaları
Reflections of power and status in the women portraits of Renaissance and Baroque
GİZEM TÜLAY YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL ALMELEK İŞMAN
- Batı resim sanatında sfenks betimi
The image of sphinx in western art
YASİR SAYDAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel Sanatlarİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİMGE ÖZER PINARBAŞI
- Tarihsel gelişim içinde kadın figürünün yorumu
Başlık çevirisi yok
DİLEK HASRA ÇETİNDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Güzel SanatlarAnadolu ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERPİL AKYIL