Uluğ Bey ve bilimsel faaliyetleri
Ulugh Beg and his scientific activities
- Tez No: 930632
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AZİMLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Timur'un 14. asrın sonlarında güçlü siyaseti ve üstün zekâsı sayesinde başkenti Semerkant olmak üzere kurduğu Türk Devleti'nin üçüncü hakimi Uluğ Bey olmuştur. Uluğ Bey, Semerkant'ı yeniden başkent yaparak dönemin ilim ve medeniyet merkezi haline getirmiştir. Uluğ Bey'in aynı zamanda bilgin bir hükümdar olmasıyla bıraktığı ilmî miras yüzyıllar boyunca dünyaya ışık tutmuştur. Bu tezin amacı, Uluğ Bey'in değerini ve bilim dünyasındaki önemini bir kez daha gün yüzüne çıkarmaktır. Bu çalışmada Timurlu Devleti'nin tarih sahnesine çıkışını ve Uluğ Bey dönemine kadar olan tarihine yer verdikten sonra Uluğ Bey'in hayatı ve emirlik dönemi incelenmiştir. Semerkant'a altın çağını yaşatan bu hükümdarın bilime verdiği önem ve dünyaya miras bıraktığı bilimsel faaliyetleri ele alınmıştır. Son olarak ise o dönemde yaşamış âlimlerin ve Uluğ Bey'in bilimsel mirasını devralarak adını tüm dünyaya duyuran bilginlerin tarihe olan katkıları işlenmiştir. Timurluların tarihini konu edinen ana kaynakların çoğu o dönemde yaşamış ve bizzat hükümdarların desteklediği müellifler tarafından kaleme alınmıştır. Çalışmamızda öncelikle ilk kaynaklardan faydalanılmıştır. Uluğ Bey'in hayatı ve bilimsel faaliyetleriyle ilgili dünyada ve ülkemizde yapılmış çeşitli araştırmalar ve makalelerden de faydalanılmıştır. Uluğ Bey'in öncülüğünde yapılan bilimsel faaliyetler, bilim tarihine büyük katkı sağlamış, dönemin toplumsal ve kültürel hayatını derinlemesine etkilemiştir. Uluğ Bey sadece bir hükümdar olarak değil, aynı zamanda bizzat gerçekleştirdiği gözlemler neticesinde bir bilim insanı olmasıyla tarihte önemli bir yere sahip olmuştur. Uluğ Bey'in bilim ve kültür alanındaki mirası, günümüzde dahi araştırılmaya devam etmektedir. Anahtar Kavramlar: Bilim Tarihi, Timurlular, Uluğ Bey, Medreseler ve Rasathâne Bilim Kodu: 60303
Özet (Çeviri)
Ulugh Beg became the third ruler of the Turkish State, which Timur founded in the late 14th century with his strong politics and superior intelligence, with Samarkand as its capital. Ulugh Beg made Samarkand the capital again and made it the center of science and civilization of the period. The scientific legacy that Ulugh Beg left behind, as he was also a learned ruler, has enlightened the world for centuries. The aim of this thesis is to bring Ulugh Beg's value and importance in the world of science to light once again. This study examines the emergence of the Timurid State on the stage of history and its history up to the period of Ulugh Beg, and then examines Ulugh Beg's life and his period as emir. The importance that this ruler, who brought Samarkand to its golden age, gave to science and the scientific activities he left as a legacy to the world are discussed. Finally, the contributions of the scholars who lived during that period and the scholars who took over Ulugh Beg's scientific legacy and made his name known to the whole world are discussed. Most of the main sources on the history of the Timurids were written by authors who lived during that period and were supported by the rulers themselves. Our study primarily utilized primary sources. Various studies and articles conducted in the world and in our country regarding Ulugh Beg's life and scientific activities were also utilized. The scientific activities carried out under the leadership of Ulugh Beg made great contributions to the history of science and deeply influenced the social and cultural life of the period. Ulugh Beg had an important place in history not only as a ruler but also as a scientist as a result of his personal observations. Ulugh Beg's legacy in the fields of science and culture continues to be researched even today. Key Terms: The History of Science, Timurids, Ulugh Beg, Madrasas, and Observatory Science Code: 60303
Benzer Tezler
- Timurlular Döneminde Semerkant'ta ilmi faaliyetler (Uluğ Bey örneği)
Scientific Activities in Samarkand in The Time of Tamerlane (Example of Ulug Bey)
AYŞEGÜL KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN ADIGÜZEL
- Emir Timur ve Uluğ Bey dönemi ilmi hayat
Scholarly life in the period of Emir Timur and Ulug Bey
SEVDA BAL EVSEN
- Hulâsatü'l-Heyʾet (Astronomi ilminin esası) Seydî Ali Reis (giriş-inceleme-metin-dizin)
Hulâsatü'l-Hey'et (The base of the astronomical science) Seydî Ali Reis (Introduction-research-text-index )
ASLI ADAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAN UÇAR
- Yusuf b. Mehmed b. el-Bakkal el-Tabib'in H. 1015-1016 (1607-1608) senesi için hazırladığı ahkâm takvimi üzerine bir inceleme
An analysis of the almanac with prognostications for the year H. 1015-1016 (1607-1608) prepared by Yusuf b. Mehmed al-Bakkal al-Tabib
DİLARA KARA LEVENT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiBilim Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAYE DANIŞAN
- Ortaokul fen bilimleri derslerinde Türk-İslâm bilginlerinin öğretilmesi hakkında uzman ve öğretmen görüşleri
Experts and teachers' views about teaching Turkish-Islamic scholars and scientists in middle school science courses
NAZIME ÖZGÜR TAMDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BAHADIR AKTAN