Geri Dön

Türkmen şairi Şeydâyî'nın Gül Sanûber adlı destanının Türk dili ve edebiyatı eğitimi çerçevesinde metin, dil bilgisi özellikleri ve söz varlığı açısından çalışılması

Study of Turkmen poet Şeydayi's Gul Sanuber epic in terms of text, grammatical features and vocabulary within the framework of Turkish language and literature education

PDF İndir

  1. Tez No: 931275
  2. Yazar: AKNUR HOJAYEVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MESUT ŞEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Bu tez, Türkmen şairi Şeydâyî'nın Gül Sanûber destanının nüshalarını edisyon kritik yöntemiyle incelemektedir. Çalışma, nüshaların dil, yazım ve içerik farklılıklarını detaylı bir şekilde ele almaktadır. Nüshalar arasındaki farklar, dönemin dil özellikleri bağlamında incelenmiştir. Tez, üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, Şeydâyî'nın yaşamı, edebi kişiliği, çalışmanın amacı ve yöntemi açıklanmıştır. İnceleme bölümünde, nüshalar arasındaki ses, imla ve biçim özellikleri ayrıntılı olarak incelenmiştir. Metin bölümünde ise, yazma nüshalar Arap harflerinden transkripsiyon alfabesine çevrilmiştir. Kiril harfleriyle yayımlanmış metinler de Latin alfabesine aktarılmıştır. Yazma nüshaların orjinal yapısını korumak adına transkripsiyon kurallarına uygun hareket edilmiştir. Nüshalar arasındaki farklar dipnotlarla gösterilmiştir. Çalışmada, Türkmenistan İlimler Akademisi Mahtumkulu Enstitüsü'nde kayıtlı 780 numaralı yazma ile Ankara Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu'nda Perîzâd ve Sanavber adıyla bilinen ve 1906'da Molla Şafizli tarafından istinsah edilen nüsha temel alınmıştır. Yalnızca yazma eserleri içeren birincil kaynaklar değerlendirilmiştir. Yazma nüshalara doğrudan dayanmayan ikincil kaynaklara zorunlu olmadıkça yer verilmemiştir. Bu çalışma, Gül Sanûber destanının edebi değerini vurgulamakla birlikte, Klasik Sonrası Çağatay Türkçesi ile Türkmen ve Özbek Türkçesi arasındaki geçişi izleme fırsatı sunmuştur.

Özet (Çeviri)

This thesis examines the manuscripts of the Gul Sanuber epic by the Turkmen poet Şeydayı using the edition critique method. The study thoroughly analyzes the linguistic, orthographic, and content differences among the manuscripts. These differences are examined in the context of the linguistic characteristics of the period. The thesis consists of three main sections. The introduction provides information on Şeydayı's life, literary identity, and explains the study's purpose and methodology. The analysis section examines the phonetic, orthographic, and morphological features of the manuscripts in detail. In the text section, the handwritten manuscripts have been transcribed from the Arabic script into the Latin alphabet. Additionally, texts published in Cyrillic script have been transliterated into the Latin alphabet. To preserve the original structure of the manuscripts, transcription rules have been strictly followed. The differences among the manuscripts are indicated in footnotes. The study is based on two primary manuscripts: one registered as manuscript number 780 at the Makhtumkuli Institute of the Academy of Sciences of Turkmenistan, and another known as Perizad ve Sanavber, copied by Molla Shafizli in 1906 and preserved in the Manuscripts Collection of the National Library of Turkey in Ankara. Only primary sources containing handwritten manuscripts have been analyzed, while secondary sources that do not directly rely on these manuscripts have been included only when necessary. This study not only highlights the literary significance of the Gul Sanuber epic but also provides an opportunity to trace the linguistic transition between Post-Classical Chagatai Turkish, Turkmen Turkish, and Uzbek Turkish.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    241421

    Türkmen şairi Ketibi (Hayatı- edebi kişiliği ve şiirleri)

    Turkmen poet Ketibi( His life- literary view and poems)

    AYLİN ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN

  2. Tez No

    537365

    Mahtumkulu'nun şiir üslubu

    Stylistics of Mahtumkuli's poems

    YAGHOOB RAHIMIDASHLIBOROON

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK ERDEM

  3. Tez No

    162437

    Türkmen şairi Mollanepes'in bütün şiirleri (giriş-inceleme-metin-dizin)

    Mollanepes's poems Turkmen literature

    SONER SAĞLAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MUSTAFA CEMİLOĞLU

  4. Tez No

    162455

    Türkmen şairi Gurbandurdu Zelilî'nin hayatı ve şiirleri

    Turkmen poet: Gurbandurdu Zelili, biography and his poetries

    MAKSAT SEYTIYEV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    BiyografiEge Üniversitesi

    Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN

  5. Tez No

    92932

    Türkmen şairi Kerim Gurbannepesov -hayatı, edebi kişiliği ve eserleri-

    Turkoman poet Kerim Gurbannepesov -His life, literary character and works-

    HIFZI TOZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    BiyografiGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALEMDAR MUSTAFA YALÇIN

Geri Dön