5-9 yaş grubu için dikkat testi geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Attention test development for 5-9 age groups: Validity and reliability study
- Tez No: 932390
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL KARAKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
21. yüzyılda dikkat becerisinin belirlenmesi önemli bir konu haline gelmiştir ve bu amaçla gerçekleştirilen çalışmalar günümüzde giderek artmaktadır. Dikkate ilişkin problemler ilk olarak 5-9 yaş arası dönemde ortaya çıkmaktadır. Bu dönemdeki çocukların dikkatlerine ilişkin ölçme araçlarının geliştirilmesi, dikkat ile ilgili eksikliklerin tespiti ve müdahalesi için önem arz etmektedir. Alanyazında erken çocukluk döneminde dikkat becerisini ölçmeye yönelik var olan araçlara katkı sağlayabilecek bir araca ihtiyaç duyulduğu sonucuna varılmıştır. Bu çalışmada, sürekli görsel dikkat ele alınmış olup 5-9 yaş için dikkat testi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubunu İstanbul ve Ankara illerindeki 256 çocuk oluşturmaktadır. Çalışma grubunun oluşturulmasında grubun cinsiyet ve yaş bakımından heterojen olması; her yaş grubunda kız ve erkek çocukların oranlarının yakın olması; bireyin herhangi bir psikolojik/nörolojik rahatsızlığının ya da eğitsel tanısının bulunmaması ölçütleri dikkate alınmıştır. Araştırmacı tarafından dikkati ölçmeye yönelik 12 görev oluşturulmuştur. Belirtilen görevler oluşturulurken nöropsikoloji alanında bir akademisyenden, psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümü lisans mezunu bir ölçme ve değerlendirme uzmanından, Rehberlik ve Araştırma Merkezi'nde çalışan bir psikolojik danışmandan, bir klinik psikologdan ve danışmanlık merkezinde çalışan bir psikolojik danışmandan uzman görüşleri alınmıştır. Taslak olarak oluşturulan 12 görev çocuklara birebir uygulanmıştır. Her bir uygulama yaklaşık 15 dakika sürmüştür. Toplanan verilerin düzenlemesi yapıldıktan sonra yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Görsel tarama etkinliklerinden oluşan testin gerçekleştirilen geçerlilik çalışmalarında 10 maddeden (görevden) oluşan tek boyutlu bir yapı ortaya çıktığı belirlenmiştir. Açımlayıcı faktör analizi çalışması sonucunda 10 maddenin toplam varyansın %71,24'ünü açıkladığı görülmüştür. Bu duruma ek olarak yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda da belirlenen tek faktörlü yapı doğrulanmıştır. Uyum değerleri yapılan modifikasyon ile χ2/sd=2,100, RMSEA= 0,066, GFI=0,946, AGFI= 0,910, NFI= 0,971, TLI= 0,979 ve CFI= 0,984 olarak belirlenmiştir. Ölçüt geçerliğinin incelenmesi amacıyla 5-6 yaş grubundaki bireylere Frankfurter Konsantrasyon Testi uygulanmıştır. İki test arasındaki ilişki orta düzeyde (r=.616) bulunmuştur. Testin güvenirliği için iç tutarlık katsayısı olarak Cronbach Alpha katsayına bakılmış ve .849 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgulardan hareketle geliştirilen testin geçerlik ve güvenirlik bakımından uygun olabileceği düşünülebilir.
Özet (Çeviri)
In the 21st century, the determination of attention skills has become an important issue and studies carried out for this purpose are increasing day by day. Problems related to attention first appear in the period between the ages of 5-9. The development of measurement tools for the attention of children in this period is important for the detection and intervention of deficiencies related to attention. It was concluded that there is a need for a tool that can contribute to the existing tools for measuring attention skills in early childhood in the literature. In this study, continuous visual attention was addressed and it was aimed to develop an attention test for 5-9 years old. The study group consisted of 256 children in Istanbul and Ankara provinces. In the formation of the study group, the criteria of the group being heterogeneous in terms of gender and age, having close ratios of girls and boys in each age group, and not having any psychological/neurological disorder or educational diagnosis were taken into consideration. The researcher created 12 tasks to measure attention. Expert opinions were obtained from an academician in the field of neuropsychology, a measurement and evaluation expert with a bachelor's degree in psychological counselling and guidance, a psychological counsellor working at a Guidance and Research Centre, a clinical psychologist and a psychological counsellor working at a counselling centre. The 12 draft tasks were applied to the children one-to-one. Each application lasted approximately 15 minutes. After the collected data were organised, exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis studies were conducted for construct validity. In the validity studies of the test consisting of visual screening activities, it was determined that a unidimensional structure consisting of 10 items (tasks) emerged. As a result of the exploratory factor analysis, it was seen that the 10 items explained 71.24% of the total variance. In addition to this, the confirmatory factor analysis confirmed the one-factor structure. The fit values were determined as χ2/sd=2,100, RMSEA= 0,066, GFI=0,946, AGFI= 0,910, NFI= 0,971, TLI= 0,979 and CFI= 0,984. In order to examine the criterion validity, the Frankfurter Concentration Test was applied to individuals aged 5-6 years. The relationship between the two tests was found to be moderate (r=.616). For the reliability of the test, Cronbach Alpha coefficient was examined as the internal consistency coefficient and found to be .849. Based on the findings obtained, it can be considered that the developed test may be appropriate in terms of validity and reliability.
Benzer Tezler
- Yönetici karmaşık dikkat işlevlerini değerlendiren testlerin 8, 9 ve 10 yaş grubu Türk çocuklarında güvenilirlik ve geçerlilik çalışmaları
The aim of the current study is to conduct reliability and validity of tests which have been used for complex attention part of executive functions from 8 to 11 years
MERVE BAYER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Psikolojiİstanbul Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖGET ÖKTEM TANÖR
- Konjenital adrenal hiperplazi tanılı hastaların yaşam kalitelerinin belirlenmesi, sağlıklı kardeşleri karşılaştırılması, bu durumun aileler üzerindeki etkisinin sorgulanması
Determining the quality of life of patients diagnosed with congenital adrenal hyperplasia, comparing their healthy siblings, questioning the effect of this condition on families
DERYA KARAMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKocaeli ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ MİNE ÇİZMECİOĞLU
- Aydın ilinde güvenli tarım uygulamalarında sektörler arası işbirliği yaklaşımı ve e-eğitim modeli geliştirilmesi
Improvement of intersectoral collaboration approach and e-training model for safe agricultural practice in Aydin city
ORHAN OKUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Halk SağlığıAdnan Menderes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ ABACIGİL
- Sistemik lupus eritamatozus ve epstein-barr virüs infeksiyonunun ilişkisi
Başlık çevirisi yok
BAHAR ESEN ARTIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
Romatolojiİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT İNANÇ