İnflamatuar barsak hastalığı tanılı hastalarda kemik mineral yoğunluğu ölçümü ve osteoporoz riski üzerinde etkisinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 933304
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KADER İRAK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Gastroenteroloji, Gastroenterology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Amaç: Ülseratif kolit (ÜK)ve Crohn (CH) hastalarında ekstraintestinal tutulum olarak görülen osteoporoz ve osteopeni gelişmesinin değerlendirilmesi. Ekstra karşılaştırmak amaçlı 30 adet kontrol hasta grubu da çalışmaya dahil edilmiştir. Erken tanı ve Kemik Mineral Yoğunluğu (KMY) ile yakın takiplerde tedavi ve osteoporoza ilerleme, fraktür gibi komplikasyonların en aza indirgenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışma İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Gastroenteroloji Poliklinik ve Kliniğinde Ocak 2020-Ocak 2024 tarihleri arasında ülseratif kolit, crohn tanılı hastaların ve kontrol hastalarının dosyaları retrospektif olarak taranarak gerçekleştirildi. Çalışmaya 18 yaş üstü ve 65 yaş altı, İBH tanılı, Dual energy x-ray absorptiometry (DEXA) görüntülemesi ve laboratuvar tetkikleri bulunan 175 adet hasta dahil edildi. Yine 30 kontrol hastası da istenmiş olan KMY ve laboratuvar tetkikleriyle birlikte dahil edildi. Komorbid hastalıkları ve malignitesi olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Çalışmaya katılan hastaların yaş, cinsiyet, komorbit hastalıklar gibi demografik verileri ve hastalığın başlangıç yılı,steroid kullanımı, KMY sonuçları incelendi. Verilerin analizinde SPSS versiyon 27 (IBM Co. USA) kullanılırken, grafiklerin dizaynında Graphpad Prism 9 kullanıldı. Saptanan verilerden p değeri 0,05'in altında olan bulgular anlamlı kabul edildi. Bulgular: Toplam 205 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların 30'u kontrol grubu hastalarıdır.175'i İBH tanılı hastalardır. Çalışmamızda kontrol hastalarının 26 (%86,7)'sı ve inflamatuvar bağırsak hastalığı olan hastaların 103 (%58,85)'ü kadın idi. 30 kişilik kontrol grubunun % 63,3 normal, %23,3 osteopenik ve %13,3 osteoporotik olarak saptanmıştır. 87 adet ÜK hastalarının %46 normal, %39,1 osteopenik ve %14,9 osteoporoz tanıları var iken 88 adet CH %45,5 normal, %33 osteopenik ve %21,6 hastalarda osteoporoz tespit edilmiştir. Osteoporoz ve osteopeni hastalarında ortalama hastalık süresi normal hastalara göre anlamlı ölçüde yüksek saptanmıştır (p=0,010). Kontrol hastalarının ortalama t skoru -0,98±1,02 iken, İBH hastalarının ortalama t skoru -1,25±1,29 olarak saptandı.İBH hastalarının T skoru, kontrol grubuna göre daha düşük olmakla birlikte bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0,192). ÜK hastalarının ortalama t skoru -1,07±1,34 olarak saptandı ve kontrol grubuna göre daha düşük saptansa da istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0,397). CH ortalama T skoru -1,55±1,87 olarak saptandı. CH ortalama T skoru, kontrol hastalarına göre anlamlı ölçüde düşük gözlendi (p=0,048). Ülseratif kolit ve Chron hastaları arasında anlamlı bir farklılık görülmedi (p=0,095). Steroid kullanımına göre hastaların Z ve T skorları arasında karşılaştırma yapıldı. Steroid kullanımı olan 107 hastanın ortalama Z skoru - 0,83±1,28 iken, kullanmayanların ortalama Z skoru -0,55±1,25 olarak saptandı ve aralarında anlamlı bir farklılık görülmedi(p=0,446). T Skoru steroid kullanmayanlarda -0,92±1,26 saptanırken, steroid kullananlarda -1,42±2,58 olarak saptanmıştır, ancak bu fark istatiksel olarak anlamlı değildi (p=0,291). Çalışmamızda kontrol grubu olan hastaların d-vitamini düzeyi ortalama 23,20±10,26 olarak saptanırken, CH ortalama d-vitamini düzeyi 18,46±9,96 olarak ÜK hastalarının d- vitamini düzeyi 20,44±10,99 olarak saptandı ve aralarında anlamlı fark görüldü (p=0,028). Kalsiyum 9,53±0,53, fosfor 3,23±0,55 ve alkalen fosfataz 81,23±24,26. İBH hastalarının kalsiyum 9,20±0,45, fosfor 3,40±0,65 ve alkalen fosfataz 79,44±35,73 arasında anlamlı bir fark gözlenmedi. Fakat yapılan çoklu lojistik regresyon analizinde kalsiyumun inflamatuvar bağırsak hastalıkları arasında ilişki saptandı ve odds oranı 0,219 olarak gözlendi(p=0,005). Sonuç olarak, çalışmamız İBH hastalarının hastalığa bağlı ekstraintestinal tutulum ve sekonder osteoporoz gelişiminde öngörülebilecek klinik ve laboratuar değerlerini osteoporoz tanısı konulmadan veya tanı sonrası kontrol altına alınabilmesi, rutin kemik sağlığının takibi ve tedavi desteğinin erken başlanabileceği ihtimalinin göstermektedir. Daha fazla hasta sayısıyla prospektif olarak yapılacak çalışmalar bu konuda katkı sağlayabilir. ANAHTAR KELİMELER: İnflamatuar bağırsak hastalıkları, crohn, ülseratif kolit, Kemik mineral yoğunluğu, osteoporoz.
Özet (Çeviri)
Objective: This study aims to evaluate the development of osteoporosis and osteopenia as extraintestinal manifestations in patients with ulcerative colitis (UC) and Crohn's disease (CD). Additionally, a control group of 30 patients was included for comparison. The study sought to minimize complications such as disease progression to osteoporosis and fractures through early diagnosis, bone mineral density (BMD) monitoring, and timely treatment interventions. Materials and Methods: The study was conducted retrospectively at the Gastroenterology Outpatient Clinic and Ward of Başakşehir Çam and Sakura City Hospital, Istanbul, between January 2020 and January 2024. The medical records of patients diagnosed with ulcerative colitis, Crohn's disease, and those in the control group were reviewed. A total of 175 patients aged 18–65 years with inflammatory bowel disease (IBD) who had undergone DEXA imaging and laboratory tests were included in the study. Additionally, 30 control patients were included based on the requested BMD and laboratory tests. Patients with comorbidities or malignancies were excluded. Demographic data, including age, gender, and comorbidities, as well as disease onset, steroid use, and BMD results, were analyzed. Statistical analyses were performed using SPSS version 27 (IBM Co., USA), and graphical representations were designed using GraphPad Prism 9. A p-value of
Benzer Tezler
- Inflamatuar bağırsak hastalığı olan çocuklarda kemik mineral yoğunluğu ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of bone mineral density and related factors in children with inflammatory bowel disease
HİLAL BETÜL SALAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK SAMİ HATİPOĞLU
- İnflamatuvar barsak hastalarında kemik mineral yoğunluğunun değerlendirilmesi
Evaluation of bone mineral density in inflammatory bowel disease
AYHAN LEVENT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
GastroenterolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiDahiliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE POTUROĞLU
- İnflamatuvar barsak hastalıklarında osteopeni ile osteoporoz sıklığının ve ilişkili faktörlerin incelenmesi
Examination of the frequency and associated factors of osteopenia and osteoporosis in inflammatory bowel diseases
HACER ŞAHİKA YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
GastroenterolojiMarmara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YEŞİM ÖZEN ALAHDAB
- İnflamatuar barsak hastalığında kemik mineral dansitesi değişiklikleri
Bone mineral density alterations in inflammatory bowel disease
BÜLENT YASSIKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2001
GastroenterolojiAtatürk Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET DERYA ONUK
- Çölyak hastalığı olan çocuklarda tanı anı ve remisyondaki HMGB1 düzeyi ile klinik, laboratuvar ve histopatolojik özelliklerin ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between HMBG 1 level at diagnosis and remission with clinical, laboratory and histopathological features in children with celiac disease
MURAT YAĞCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
GastroenterolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF AYDEMİR