Deneysel superior mezenterik arter iskemi/reperfüzyon hasarında rosmarinus officinalis ve deksametazonun bölgesel ve uzak organ hasarı üzerine etkileri
Effects of rosmarinus officinalis and dexamethasone on regional and remote organ injury in experimental superior mesenteric artery ischemia/reperfusion
- Tez No: 933335
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR KESİCİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Genel Cerrahi, General Surgery
- Anahtar Kelimeler: İskemi-reperfüzyon, superior mezenterik arter, Rosmarinus Officinalis, deksametazon, oksidatif stres indeksi
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cerrahi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 63
Özet
Amaç: İskemi/reperfüzyon (I/R) hasarı yaşamı tehdit eden vasküler bir kriz olup, genellikle akut mezenterik iskemi, şok, laparoskopik cerrahi ve majör operasyonlardan sonra ortaya çıkmaktadır. Günümüzde laparoskopik cerrahi uygulamaların konvansiyonel cerrahiye göre daha sıklıkla tercih edilmesi dikkate alındığında I/R hasarını önleme veya azaltma stratejilerinin geliştirilmesinin önemi giderek artmaktadır. I/R'de ortaya çıkan hasardan başlıca sorumlu olan reaktif oksijen türlerinin (ROS) oluşumu genel olarak; ksantin oksidaz aracılı, mitokondriyal elektron transport zinciri (ETZ), nitrik oksit sentaz ve fagositik hücre aracılı olmak üzere birbiri ile ilişkili dört ana biyokimyasal mekanizma ile açıklanmaktadır. Literatürdeki çeşitli çalışmalarda I/R hasarını önlemede değişik moleküllerin etkili olduğu bildirilmekle birlikte günümüzde en etkili tedavisi hala bilinmemektedir. Bu nedenle I/R hasarını önlemeye yönelik çalışmalar güncelliğini korumaktadır. Bu çalışmada anti-inflamatuvar ve antioksidan etkisi nedeniyle RO ile anti-inflamatuvar ve hücresel immün-supresyon etkisi nedeniyle de deksametazonun I/R hasarını önlemede etkili olup olmadığının araştırılması planlandı. Literatürdeki çalışmalarda glukokotikoidlerin ciddi yan etki potansiyelleri olduğu belirtilmektedir. Bu nedenle bu çalışmada RO'nun protektif etkinliğinin ortaya konulması durumunda glukokortikoidlere bağlı yan etkilerin azaltılabileceği öngörülmektedir. Bu çalışmanın ana hipotezi; RO'nun deksametazon ile birlikte daha etkili protektif etki sağlanabileceğidir. Bu çalışmanın primer sonlanım noktası OSI, sekonder sonlanım noktaları ise iskemi belirteçleri ve histopatoloji skorları olarak belirlendi. Bu çalışma ile I/R sonucu oluşabilecek bölgesel ve uzak organ hasarının non-steroidal ve steroidal anti-inflamatuvar ajanlar ile azaltılıp azaltılamayacağının ortaya konulması planlandı. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, ortalama ağırlığı 300±20 gram, 20-24 haftalık toplam 40 adet Sprague cinsi erkek sıçan üzerinde yapıldı. Çalışma sırasında tüm sıçanlar 'Guide for the Care and Use of Laboratory Animals' göre insani muameleye tabi tutuldu. Sıçanlar üzerinde yapılan tüm cerrahi girişimler anestezi altında uygulandı. Sıçanlar her grupta 8 adet sıçan olacak şekilde 5 eşit gruba ayrıldı. Gruplar; Grup S (Sham) (n=8): Laparatomi + 2 mL intraperitoneal izotonik solüsyon Grup C (Kontrol) (n=8): Laparatomi + 2 mL intraperitoneal izotonik solüsyon + I/R Grup R (Rosmarinus) (n=8): Laparatomi + intraperitoneal 320 mg/kg/2 mL RO + I/R Group D (Deksametazon) (n=8): Laparatomi+ intraperitoneal 4 mg/kg/2 mL Deksametazon + I/R Grup RD (Rosmarinus+Deksametazon) (n=8): Laparatomi+ intraperitoneal 4 mg/kg/1 mL Deksametazon + 320 mg/kg/1 mL RO + I/R. Grup R, Grup D ve Grup RD tedavi grupları olarak tanımlandı. Grup S ve C'deki sıçanlara 2 mL ip izotonik, Group R'deki sıçanlara 320 mg/kg/2 mL RO, Grup D'deki sıçanlara 4 mg/kg/2 mL deksametazon ve Grup RD'deki sıçanlara mg/kg/1 mL Deksametazon +320 mg/kg/1 mL RO ip uygulandı. 30 dakika sonra tüm gruplardaki sıçanlara laparotomi yapıldı. Grup S dışındaki tüm sıçanların superior mezenterik arterleri vasküler klemp ile kapatılarak 1 saat süreyle iskemi oluşturuldu, ardından klempler açılarak 1 saat süreyle reperfüzyon sağlandı. Bu sürenin sonunda biyokimyasal inceleme için yaklaşık 4-6 mL kan örneği intrakardiak ponksiyon ile alındı. Histopatalojik inceleme için karaciğer, böbrek ve terminal ileum doku örnekleri alındı ve tüm sıçanlar sakrifiye edildi. Bulgular: Grup R, Grup D ve Grup RD'de ortalama TAS, TOS ve OSI değerleri, Grup C ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklı bulundu (p = 0.001). Aynı şekilde, bu gruplarda Malondialdehit (MDA) ve İskemi Modifiye Albümin (IMA) ortalama değerleri de Grup C'ye kıyasla istatiktiksel olarak anlamlı düzeyede farklıydı (p < 0.001). Öte yandan, gruplardaki sıçanların ortalama LHS, RHS ve IHS değerleri arasında istatiktiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (sırasıyla; p = 0.085, p = 0.814, p = 0.124). Sonuç: İskemi-reperfüzyon (I/R) hasarı, yüksek mortalite ile seyreden ciddi bir klinik tablodur. Bu çalışmada, hem Rosmarinus officinalis (RO) hem de deksametazonun I/R hasarını önlemede etkili olduğu; bu etkinin, oksidatif stres parametreleri ve iskemi belirteçleri aracılığıyla ortaya konulduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın en dikkat çekici bulgusu, RO ve deksametazonun birlikte kullanımının, her birinin tek başına kullanımına göre I/R hasarını önlemede daha etkili olduğunu göstermesidir. Bu sonuç, I/R hasarında etkinliği klinik ve deneysel çalışmalarla kanıtlanmış deksametazonun; RO ile kombine edilerek dozunun azaltılabileceğini, böylece yan etki potansiyelinin düşürülerek daha güvenli bir tedavi seçeneği oluşturulabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction: Ischemia/reperfusion (I/R) injury is a life-threatening vascular event that commonly occurs following acute mesenteric ischemia, shock, laparoscopic procedures, or major surgical interventions. With the growing preference for laparoscopic techniques over conventional surgery, the development of strategies to prevent or mitigate I/R injury has gained increasing importance. Reactive oxygen species (ROS) play a central role in the pathogenesis of I/R injury and are primarily generated through four interrelated biochemical mechanisms: xanthine oxidase activity, mitochondrial electron transport chain dysfunction, nitric oxide synthase imbalance, and activation of phagocytic cells. Although various agents have been reported in the literature as potentially protective against I/R injury, no definitive treatment has yet been established. Therefore, ongoing research in this field remains crucial. This study aimed to evaluate the protective effects of Rosmarinus officinalis (RO), known for its antioxidant and anti-inflammatory properties, and dexamethasone, known for its anti-inflammatory and immunosuppressive effects, against I/R injury. Although glucocorticoids are effective in reducing inflammation, their use is often limited by notable adverse effects. Thus, demonstrating the efficacy of RO may offer a potential strategy to mitigate glucocorticoid-related toxicity. The primary hypothesis of this study was that co-administration of RO with dexamethasone would provide a more potent protective effect compared to either agent used alone. The primary endpoint was the oxidative stress index (OSI), and secondary endpoints included ischemia markers and histopathological scores. The study also aimed to determine whether steroidal and non-steroidal anti-inflammatory agents could alleviate both regional and remote organ damage induced by I/R. Materials and Methods: The study was conducted on 40 male Sprague-Dawley rats aged 20–24 weeks, weighing approximately 300±20 grams. All animals were handled in accordance with the Guide for the Care and Use of Laboratory Animals, and all surgical procedures were performed under anesthesia. Rats were randomly allocated into five groups (n=8 per group): • Group S (Sham): Laparotomy + 2 mL intraperitoneal isotonic saline. • Group C (Control): Laparotomy + 2 mL intraperitoneal isotonic saline + I/R. • Group R (Rosmarinus): Laparotomy + 320 mg/kg/2 mL intraperitoneal RO + I/R. • Group D (Dexamethasone): Laparotomy + 4 mg/kg/2 mL intraperitoneal dexamethasone + I/R. • Group RD (Rosmarinus + Dexamethasone): Laparotomy + 4 mg/kg/1 mL dexamethasone + 320 mg/kg/1 mL RO intraperitoneally + I/R. Groups R, D, and RD were designated as treatment groups. Following drug administration, laparotomy was performed in all groups. Ischemia was induced by clamping the superior mesenteric artery for 1 hour, followed by 1 hour of reperfusion, except in the sham group. At the end of the procedure, 4–6 mL of blood was collected via intracardiac puncture for biochemical analyses. Tissue samples from the liver, kidney, and terminal ileum were obtained for histopathological evaluation, and all rats were subsequently euthanized. Results: Statistically significant differences were observed in Groups R, D, and RD compared to Group C in mean values of total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS), and OSI (p=0.001). Mean malondialdehyde (MDA) and ischemia-modified albumin (IMA) levels were significantly lower in Groups R, D, and RD than in Group C (p
Benzer Tezler
- Sıçanlarda deneysel intestinal iskemi reperfüzyon hasarında dekspantenolün etkileri
The effects of dexpanthenol on experimental intestinal ischemia reperfusion injury in rats
HAKAN ÖZKAYRAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Eczacılık ve FarmakolojiAdnan Menderes ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BİRİNCİOĞLU
- Deneysel kolon anastomozu modelinde, oluşturulan iskemi reperfüzyon hasarı üzerine simvastatinin etkileri
Effects of simvastatin on experimental colon anastomosis model in created ischemic reperfusion injury
MAHMUT AKARSU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Genel CerrahiKırıkkale ÜniversitesiGenel Cerrahi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORAL SAYGUN
- Subklinik intestinal iskemi-reperfüzyon hasarında bakteriyel translokasyon
Bacterial translocation in subclinical intestinal ischemia-reperfusion injury
CANAN KOCAOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıErciyes ÜniversitesiÇocuk Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KÜÇÜKAYDIN
- Deneysel intestinal iskemi-reperfüzyon modelinde selenyum tedavisinin bakteriyel translokasyon ve doku hasarı üzerinde etkileri
The effects on bacterial translocation and tissue damage of selenium treatment in an experimental intestinal ischaemia-reperfusion model
EMİNE YILDIRIM
- İntestinal iskemi ve reperfüzyon hasarında resveratrolün etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluating the efficiency of resveratrol at intestinal ischemia and reperfusion injury
TEOMAN ÖZCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Çocuk CerrahisiCelal Bayar ÜniversitesiÇocuk Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL MİR