Evaluating ai-based translation in healthcare: A functionalist analysis of ChatGPT's performance
Sağlık alanında yapay zeka tabanlı çeviriyi değerlendirmek: ChatGPT'nin performansının işlevselci analizi
- Tez No: 933812
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLÜFER ALİMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Yapay Zekâ Tabanlı Çeviri, ChatGPT, Sağlık Çevirisi, İşlevselci Yaklaşım, MQM, Hata Analizi, AI-based Translation, ChatGPT, Medical Translation, Functionalist Approach, MQM, Error Annotation
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu çalışmanın amacı, ChatGPT gibi yapay zekâ tabanlı çeviri araçlarının sağlık alanında çalışma performansını işlevselci yaklaşım çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Sağlık alanında doğru ve anlaşılır bilgilere erişmek, hasta farkındalığı ve tedavi süreçleri açısından hayati öneme sahiptir. Hastaların doğru bilgiye erişimi ve hasta güvenliği yanlış aktarımlar nedeniyle tehlikeye girebilmektedir. Bu tez çalışmasında ChatGPT'nin sağlık alanında bilgilendirici metin çevirlerindeki performansı, TAUS tarafından geliştirilen ve makine çeviri kalitesinin değerlendirilmesinde yaygın olarak faydalanılan Multidimensional Quality Metrics (MQM) çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmada, ChatGPT'nin sağlık alanından seçilmiş metinlerdeki güçlü ve zayıf yönlerini incelemek, verilen komutların çeviri çıktıları üzerindeki etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Ayrıca, insan müdahalesine olan gereksinim, çeviri çıktılarında karşılaşılan hata türleri ve bu hataların sağlık alanındaki olası riskleri ele alınmıştır. Bu çalışma, yapay zekâ araçlarının çeviri amaçlı kullanımına yönelik literatüre katkı sağlamayı ve işlevselci bakış açısı çerçevesinde çeviri kalitesinin değerlendirilmesine ışık tutmayı hedeflemektedir. Ek olarak, yapay zekâ destekli çeviri araçlarının avantaj ve dezavantajlarını ortaya koyabilmek, insan müdahalesinin sağlık çevirilerinde güvenilirlik ve doğruluk açısından önemini ortaya koyabilmek tezin amaçları arasında yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to evaluate the performance of artificial intelligence-based translation tools like ChatGPT in the field of healthcare within the framework of the functionalist approach. Access to accurate and comprehensible information in healthcare is crucial for patient awareness and treatment processes. The safety of patients and their access to reliable information can be jeopardized due to mistranslations. In this thesis, ChatGPT's performance in translating informative texts in the healthcare domain is analyzed within the framework of the Multidimensional Quality Metrics (MQM), developed by TAUS and is widely used for evaluating machine translation quality. The study aims to examine the strengths and weaknesses of ChatGPT in selected healthcare texts and evaluate the impact of prompts on translation outputs. Furthermore, the need for human control, the types of errors encountered in translation outputs, and the potential risks of these errors in the healthcare field are addressed. This study seeks to contribute to the literature on the use of artificial intelligence tools for translation purposes and to shed light on the evaluation of translation quality from a functionalist perspective. Additionally, the thesis aims to highlight the advantages and disadvantages of artificial intelligence-assisted translation tools and emphasize the importance of human control for reliability and accuracy in medical translations.
Benzer Tezler
- Blokzincir tabanlı ıot sağlık platformu ile hasta verilerinin güvenli paylaşımı ve izlenmesi
Secure sharing and monitoring of patient data through a blockchain-based iot healthcare platform
GALAL ABDULRAHEEM ALI AHMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSakarya ÜniversitesiBilgisayar ve Bilişim Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL ÇAVUŞOĞLU
- Mimari tasarımda yapay zekâ yaklaşımı: Makine öğrenmesi ile mekân işlevlerinin tanınması ve üretken çekişmeli ağlarla mimari plan üretimi
Artificial intelligence approach in architectural design: Recognition of space functions with machine learning and architectural plan generation with generative adversarial networks
BERFİN YILDIZ
Doktora
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM ZİNCİR
- Hızlı tüketim ürünleri (FMCG) sektöründe endüstri 4.0 uygulamaları için dengeli performans karnesine dayalı performans değerlendirme modeli
Performance evaluation model based on balanced scorecard for industry 4.0 applications in the fast moving consumer goods sector (FMCG)
CEREN DİLBAZ AYDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜR BERSAM SİDAL
- Fraktal geometri ve hidrolik pürüzlülük
The Fractal geometry and the hydraulic roughness
SAİT ALANSATAN
- Yapay zekânın akademik sınav performanslarının karşılaştırılması: ChatGPT, gemini ve copilot
Comparison of academic exam performances of artificial intelligence: ChatGPT, gemini and copilot
GAMZE NİLSU ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolÜsküdar ÜniversitesiYapay Zeka Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ BİNGÖL