Faaliyet raporlarının şirket değerleri ile ilişkisinin dil modeli kullanarak incelenmesi
Analyzing the relationship between annual reports and firm value using language models
- Tez No: 934194
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARİF SALDANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Bu çalışma faaliyet raporlarını, belirli bir dil modeli kullanarak metinsel değişkenler üretmek ve daha sonrasında belirlenen analiz yöntemlerini kullanılarak oluşturulan değerlendirme kriterleri ile rapora bir skor vermektedir. Bu yöntemler ve değerlendirme kriterleri dil modeli tarafından oluşturulmuştur. Doğal dil işleme yöntemleri ve dil modeli ile oluşturulan bu çalışmada, ortaya çıkan değerlendirme kriterleri ve buna göre belirlenen skorun, referans olarak alınan BIST30 şirketleri için 2023 yılı baz alınarak belirlenen üç finansal metrik -piyasa değeri değişimi, gelir büyümesi ve stok değeri- ile ilişkisini korelasyon ve t testi yapılarak gözlemlemek amaçlanmıştır. Dil modeli tarafından oluşturulan analiz yöntemleri ve değerlendirme kriterleri bu çalışmaya özel olarak tasarlanmış ve deneysel olarak, literatürdeki niteliksel analiz yöntemleri, pratik olarak kullanılan NVivo ve MAXQDA araçlarının kullandığı teknikler dil modeli sağlanarak meta-prompt ile belirli yönlendirmelerle geliştirilerek oluşturulmuştur. Bu çalışmanın ortaya çıkardığı durum dil modeli tarafından belirlenmiş analiz yöntemleri ve değerlendirme kriterinin, faaliyet raporlarının BIST30 şirketlerinin finansal değerleriyle ilişkisini belirleme noktasında daha büyük bir modelin kullanılması gerekliliğini ortaya çıkarmış ve standartları oluşturma noktasında bir referans noktası olarak doğrudan faaliyet raporlarını kullanmanın olası sonuçları üzerine fikir vermektedir. Kısıtlar ve gelişime açık yönleri olan bu çalışma, şirketlerin niceliksel değerlerini faaliyet raporu üzerinden inceleyen bir yaklaşım modülü olarak daha büyük bir modelin bir parçası olarak kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
This study uses a language model to generate textual variables for the annual reports of companies in the BIST30 and then assigns a score to the report with the evaluation criteria created using the analysis methods determined. These methods and evaluation criteria are generated by the language model. This study, which was created with natural language processing methods and language model, aims to observe the relationship between the resulting evaluation criteria and the score determined accordingly with three financial metrics - market capitalization change, revenue growth and stock value - determined based on the year 2023 for the BIST30 companies taken as reference by correlation and t-test. The analysis methods and evaluation criteria generated by the language model were designed specifically for this study, and empirically, the qualitative analysis methods in the literature and the techniques used by the practically used NVivo and MAXQDA tools were developed by providing the language model and developing it with specific guidance through meta-prompt. This study reveals that the analysis methods and evaluation criteria specified by the language model should be used in a larger model to determine the relationship between annual reports and the financial values of BIST30 companies, and provides insight into the implications of using annual reports directly as a reference point for setting standards. With limitations and room for improvement, this study can be used as part of a larger model as an approach module that examines the quantitative values of companies through annual reports.
Benzer Tezler
- Kurumsal yönetim ve firma değeri ilişkisi: Türkiye örneği
The relationship between corporate governance and firm value: Turkish case
BARBAROS YALÇINER
- Firma performansının sürdürülebilirlik raporlarının okunabilirliği üzerine etkisi: Borsa İstanbul örneği
The effect of firm performance on the readability of sustainability reports: The case of borsa İstanbul
İLKNUR DAĞISTANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MaliyeKütahya Dumlupınar ÜniversitesiMuhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİN ZEYTİNOĞLU
- Makine öğrenimi tekniklerini kullanarak inşaatta risk tabanlı maliyet tahmini
Risk-based cost estimation in construction by employing machine learning techniques
AYNUR HÜRRİYET TÜRKYILMAZ
Doktora
İngilizce
2025
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL POLAT TATAR
- Entegre raporlama ve sürdürülebilirlik raporlaması: Karşılaştırmalı analizi
Integrated reporting and sustainability reporting: Comparative analysis
MUSTAFA ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRAN GÜNGÖR TANÇ
- Assessing decarbonization strategies and decoupling trends of Turkiye's private sector companies
Türkiye'deki özel sektör şirketlerinin karbon azaltma stratejileri ve ekonomik büyümeden ayrıştırma eğilimlerinin değerlendirilmesi
ASLI CEYDANUR AKBABA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiSürdürülebilirlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÖRTE KÖSE MUTLU
ÖĞR. GÖR. KADRİYE ELİF MAÇİN