Behçet ve nöro-Behçet hastalarında serebrovasküler reaktivitenin değerlendirilmesi
Evaluation of cerebrovascular reactivity in Behçet's disease and neuro-Behçet's disease using transcranial doppler ultrasonography
- Tez No: 934774
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE HAYRİYE SORGUN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Nöroloji, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Serebrovasküler Reaktivite, Behçet Hastalığı, Nöro-Behçet Hastalığı, Transkraniyal Doppler Ultrasonografi, Hastalık Aktivitesi, Nefes Tutma İndeksi, Hiperventilasyon İndeksi, Orta Serebral Arter, Cerebrovascular Reactivity, Behçet's Disease, Neuro-Behçet's Disease, Transcranial Doppler Ultrasonography, Disease Activity, Breath-Holding Index, Hyperventilation Index, Middle Cerebral Artery
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Nöroloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Nöroloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
ÖZET Tez tanıtımı: Behçet ve Nöro-Behçet Hastalarında Serebrovasküler Reaktivite Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi, Ankara, 2025. Giriş ve Amaç: Serebrovasküler reaktivite (SVR), beynin CO₂ değişikliklerine yanıt olarak kan akışını düzenleme yeteneğini yansıtır. Transkraniyal Doppler ultrasonografi (TCD), SVR'yi değerlendirmek için invazif olmayan bir yöntemdir. Literatürde Behçet Hastalığı (BH) ve Nöro-Behçet Hastalığ'ında (NBH) serebral hemodinaminin değerlendirildiği az sayıda çalışma bulunmakla beraber NBH'de TCD ile SVR'yi ile değerlendiren bir çalışma bulunmamaktadır. Biz bu çalışmada Behçet hastalığı ve nöro-Behçet hastalığında vasküler sistemin patolojik süreçteki etkisini TCD kullanarak SVR'yi ile değerlendirmeyi amaçladık. Yöntem: Çalışmaya 33 BH, 28 NBH hastası ve yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilmiş 40 sağlıklı kontrol dahil edildi. Hastalar, BDCAF skorlarına göre yüksek (≥4) ve düşük hastalık aktivitesi gruplarına ayrıldı. SVR, TCD kullanılarak nefes tutma indeksi (BHI) ve hiperventilasyon indeksi (HVI) ile ölçülmüştür. Orta serebral arter (MCA) kan akım hızları, pulsatilite indeksi (PI) ve rezistans indeksi (RI) kaydedildi. Bulgular: MCA peak systolic velocity (PSV), end-dastolic velocity (EDV) ve ortalama kan akım hızı (Vmean), NBH hastalarında BH ve kontrol gruplarına kıyasla anlamlı derecede daha düşük bulundu (p0.05), MCA HVI NBH'de daha düşük bulunmasına rağmen istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). Yüksek hastalık aktivitesine sahip hastalarda MCA BHI ve HVI anlamlı derecede düşüktü (p=0.023 ve p=0.001, sırasıyla). MCA HVI, BDCAF ile negatif korelasyon gösterdi (r=-0.573, p=0.002). ROC analizine göre MCA BHI (AUC: 0.74) ve MCA HVI (AUC: 0.77), yüksek ve düşük hastalık aktivitesini ayırt etmede etkili bulundu. En iyi eşik değerler MCA BHI için 0.50 ve MCA HVI için 0.47 olarak belirlendi. NBH'de MCA BHI (AUC: 0.78) ve MCA HVI (AUC: 0.86) daha güçlü tanısal performans gösterdi ve eşik değerler MCA BHI için 0.60 ve MCA HVI için 0.47 olarak belirlendi. Tartışma ve Sonuç: SVR değişiklikleri, özellikle MCA HVI düşüşü, NBH'de hastalık şiddetini yansıtan biyobelirteçler olarak kullanılabilir. SVR parametreleri, hastalık takibi ve tedavi değerlendirmesine yardımcı olabilir. Bu bulguların doğrulanması için daha geniş hasta gruplarında ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Dissertation Information: Title: Evaluation of Cerebrovascular Reactivity in Behçet's Disease and Neuro-Behçet's Disease Using Transcranial Doppler Ultrasonography Authors: Burak Özaltun Institution: Ankara University Faculty of Medicine, Department of Neurology Year: 2025 Introduction and Objective: Cerebrovascular reactivity (CVR) reflects the brain's ability to regulate blood flow in response to changes in CO₂ levels. Transcranial Doppler ultrasonography (TCD) is a non-invasive method for assessing CVR. In the literature, there are only a limited number of studies evaluating cerebral hemodynamics in Behçet's Disease (BD) and Neuro-Behçet's Disease (NBD); however, no study has assessed CVR using TCD in NBD. In this study, we aimed to evaluate the impact of the vascular system on the pathological process in Behçet's Disease and Neuro-Behçet's Disease by assessing CVR using TCD. Method: Thirty-three BD patients, 28 NBD patients, and 40 age- and sex-matched healthy controls were included. Patients were categorized into high (BDCAF ≥4) and low disease activity groups. CVR was assessed using the breath-holding index (BHI) and hyperventilation index (HVI) via TCD. Middle cerebral artery (MCA) blood flow velocities, pulsatility index (PI), and resistance index (RI) were recorded. Findings: MCA peak systolic velocity (PSV), end-diastolic velocity (EDV), and mean velocity (Vmean) were significantly lower in NBD patients compared to BD and control groups (p0.05), whereas MCA HVI was lower in NBD but not statistically significant (p>0.05). MCA BHI and HVI were significantly reduced in patients with high disease activity (p=0.023 and p=0.001, respectively). MCA HVI negatively correlated with BDCAF (r=-0.573, p=0.002). ROC analysis demonstrated that MCA BHI (AUC: 0.74) and MCA HVI (AUC: 0.77) effectively distinguished high from low disease activity. The best cut-off values were 0.50 for MCA BHI and 0.47 for MCA HVI. In NBD, MCA BHI (AUC: 0.78) and MCA HVI (AUC: 0.86) showed even stronger diagnostic performance, with cut-offs of 0.60 for MCA BHI and 0.47 for MCA HVI. Discussion and Conclusion: CVR alterations, particularly MCA HVI reduction, may serve as biomarkers for disease severity in NBD. SVR parameters could aid in disease monitoring and treatment assessment. Further studies with larger cohorts are needed to validate these findings.
Benzer Tezler
- İnme (stroke) geçiren takayasu arteriti hastalarının klinik değerlendirilmesi
Takayasu arteritis patients with stroke clinical evaluation
HÜLYA ODABAŞI BÜKÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
İç Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİRE SEYAHİ
- Behçet ve nöro-Behçet hastalarında somatosensoriyel ve beyinsapı işitsel uyarılmış potansiyelleri
The somatosensory and brainstem auditory evoked potentials in Behçet and neuro-Behçet's patients
TEZAY ÇAKIN GÜLEÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
NörolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEMEL TOMBUL
- Behçet ve Nöro-Behçet hastalarında optik nevrit ve retinal işlev bozukluğunun sıklığı ve özellikleri
The frequency and characteristics of optic neuritis and retinal dysfunction in Behçet and Neuro-Behçet patients
GAMAR ALIYEVA
- Nöro-behçet hastalarında piramidal yolak etkileniminin değerlendirilmesi
Evaluation of pyramidal tract integrity in patients with neuro-behcet di̇sease
ŞEYMA ÇİFTÇİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
NörolojiEge ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN GÖKÇAY
PROF. DR. MEHMET CEM ÇALLI
- Behçet ve multipl skleroz hastalıklarında huzursuz bacaklar sendromu: sıklık, ilişkili olduğu durumlar, klinik özellikler
Restless legs syndrome in patients with behcet's disease and multiple sclerosis: prevalence, associated conditions, clinical features
AYŞENUR ÖNALAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Nörolojiİstanbul Bilim ÜniversitesiDahili Tıp Bilimleri Bölümü
DOÇ. DR. ZELİHA MATUR