Geri Dön

Beş faktör kişilik özellikleri ve öz saygının siber zorbalığı yordamadaki rolü

The role of five factor personality traits and self esteem in predicting cyberbullying

PDF İndir

  1. Tez No: 935087
  2. Yazar: HAMZA BİLGİN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA ERCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü, İnternet kullanım süresine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak ve beş faktör kişilik özellikleri ve öz saygının siber zorbalık ve siber mağduriyeti yordayıp yordamadığını incelemektir. Araştırmada bu amaca yönelik İstanbul ili Güngören ilçesinde 6 farklı lisede eğitim gören 630 (383 kız, 247 erkek) gönüllü lise öğrencisi yer almıştır. Araştırmada kişilik özelliklerini ölçmek için Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi, öz saygı için Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, siber zorbalık ve siber mağduriyeti ölçmek için Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri-II ve araştırmacı tarafından düzenlenen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Siber zorbalık ve siber mağduriyetin cinsiyet açısından farklılığını ortaya koymak için t testi; sınıf düzeyi, okul türü, İnternet kullanım süresi açısından farklılığı göstermek için de tek yönlü varyans analizi (Anova) kullanılmıştır. Siber zorbalık, siber mağduriyet, beş faktör kişilik özelliklerinin alt boyutları ve öz saygı değişkenlerinin arasındaki ilişki Pearson Momentler Korelasyon Analizi ile yapılmıştır. Beş faktör kişilik özellikleri ve öz saygının siber zorbalığı ve siber mağduriyeti yordama durumunu ortaya koymak için hiyerarşik çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda siber zorbalık ve siber mağduriyet cinsiyete göre anlamlı farklılaşmamıştır. Siber zorbalık sınıf düzeyine göre anlamlı farklılaşmamış, siber mağduriyet anlamlı farklılaşmış; 9. sınıflarda 12. sınıflara göre siber mağduriyet yüksek çıkmıştır. Siber zorbalık ve siber mağduriyet okul türüne göre anlamlı farklılaşmıştır. Siber zorbalık en yüksek Anadolu Liselerinde sonra Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde en düşük ise Anadolu İmam Hatip Liselerinde görülmüştür. Siber mağduriyet okul türüne göre anlamlı farklılaşmıştır. Siber mağduriyetin Anadolu Liselerinde Anadolu İmam Hatip liselerine göre daha fazla olduğu bulgulanmıştır. Siber zorbalık ve siber mağduriyetin İnternet kullanım süresine göre farklılaştığı görülmüş, kullanım süresi arttıkça siber zorbalık ve siber mağduriyetin arttığı bulgulanmıştır. Beş faktör kişilik özelliklerinden öz disiplin, uyumluluk ve öz saygı siber zorbalığı negatif yordamıştır. Beş faktör kişilik özelliklerinden öz disiplin negatif, deneyime açıklık pozitif ve öz saygı negatif olmak üzere siber mağduriyeti yordamıştır. Bulgular tartışılmış ve yorumlanmış, önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The study aim to investigate whether cyberbullying and cybervictimization among high school students differ based on gender, grade level, school type, and internet usage duration, as well as to examine whether the Big Five personality traits and self-esteem predict cyberbullying and cybervictimization. For this purpose, the study included 630 volunteer high school students (383 female, 247 male) from six different high schools in the Güngören district of Istanbul participated in the study. In the study, the Adjective-Based Personality Test was used to measure personality traits, the Rosenberg Self-Esteem Inventory was used to measure self-esteem, the Revised Cyberbullying Inventory-II was used to measure cyberbullying and cyber victimization, and the Personal Information Form prepared by the researcher. To examine the differences in cyberbullying and cybervictimization based on gender, a t-test was conducted; for differences based on grade level, school type, and internet usage duration, a one-way analysis of variance (ANOVA) was used. The relationships between cyberbullying, cybervictimization, the subdimensions of the Big Five personality traits, and self-esteem variables were analyzed using Pearson's Moment Correlation Analysis. Hierarchical Regression analysis was used to reveal the predictive status of five-factor personality traits and self-esteem on cyberbullying and cyber victimization. As a result of the research, cyberbullying and cyber victimization did not differ significantly according to gender. Cyberbullying did not differ significantly by grade level, but cybervictimization showed a significant difference, with 9th-grade students reporting higher levels of cybervictimization compared to 12th-grade students. Cyberbullying and cyber victimization showed significant differences based on school type. Cyberbullying was found to be highest in Anatolian High Schools, followed by Vocational and Technical Anatolian High Schools, and lowest in Anatolian Imam Hatip High Schools. Cyber victimization differed significantly according to school type. It was found that cyber victimization was higher in Anatolian High Schools than in Anatolian Imam Hatip High Schools. It was observed that cyberbullying and cyber victimization differed according to the duration of İnternet use, and it was found that cyber bullying and cyber victimization increased as the duration of use increased. Among the Big Five personality traits, conscientiousness, agreeableness, and self-esteem were negatively predicted with cyberbullying. Regarding cyber victimization, conscientiousness had a negative prediction, openness to experience had a positive prediction, and self-esteem had a negative prediction. The findings were discussed and interpreted, and suggestions were made.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    951192

    Öğretmenlerin kişilik özellikleri ve öz yeterlik algıları ile duygusal emek davranışları arasındaki ilişki

    The relationship between teachers' personality traits and self-efficacy perceptions and their emotional labor behaviors

    DOĞAN DEMİRER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimDüzce Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN GÖKSOY

  2. Tez No

    321179

    Psychosocial correlates of breast self examination and mammography

    Kendi kendine meme muayenesi ve mamografinin psikososyal bağıntıları

    TUĞBA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO-İRKİN

  3. Tez No

    960251

    Vegan tüketicilerin kişilik özellikleri ile dindarlığın vegan olma motivasyonlarıyla arasındaki ilişkiyi inceleyen bir araştırma

    A study examining the relationship between the personality traits of vegan consumers and their motivation for becoming vegan

    LEYLA TOSUN ADAŞLIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İşletmeKocaeli Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. HANDE BEGÜM BUMİN DOYDUK

  4. Tez No

    663131

    Zihinsel dayanıklılık ve kişilik: Futbolcular ile rüzgar sörfçülerine yönelik bir araştırma

    The mental toughness and personality: A research on windsurfers and footballers

    İBRAHİM ALDURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Sporda Psiko-Sosyal Alanlar Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. REMZİ FERUDUN DORAK

  5. Tez No

    344479

    Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının çevre bilinci ve çevreye yönelik tutumlarının kişilik özellikleri açısından incelenmesi

    The investigation of science technology preservice teacher's environmental consciousness and attitudes towards the environment in terms of personal features

    SEHER ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALUK ÖZMEN

Geri Dön