Yusuf Ziyâeddin Ezherî ve itikâdî görüşleri
Yusuf Ziyaeddin Al-Azhari and his theological views
- Tez No: 935792
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ŞAŞA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Amasya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
“Yusuf Ziyâeddin Ezherî ve İtikâdî Görüşleri”adlı bu tez çalışmamız giriş kısmının yanı sıra birinci ve ikinci bölüm olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ezherî'nin doğumu, Mısır'a gidişi, tahsil gördüğü yerler, icâzet aldığı hocaları, Bulgaristan'a gidişi, Bulgaristan'da müderrislik yaptığı Medresetü'n-Nüvvâb, yetiştirdiği bazı öğrencileri ve eserleri ele alınarak ilmî şahsiyeti ortaya koyulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde ise Ezherî'nin İslâm itikâdına dair görüşleri tespit edilmiş ve sistematik bir formatta aktarılmıştır. Bu kısım ulûhiyyet, nübüvvet ve diğer muhtelif kelâm bahislerinin konu edinildiği üç parçadan oluşturulmuştur. Ulûhiyyet başlığı altında bilgi kaynakları, marifetullah, Allah'ın varlığının delilleri, Allah'ın bazı sıfatları, isimlerin ve sıfatların tevkîfîliği, Allah'ın insana olan inayeti ve Allahu Teâlâ'nın fiillerindeki hikmeti gibi konular ele alınmıştır. Nübüvvet kısmında ise vahiy ve risâletin imkânı, vahiy ve risâletin vâki oluşu, insanların vahiy ve risâlete ihtiyaçları, mu'cize, peygamberlerin sıfatları ve vazifeleri, Hz. Muhammed'in (s.a.v) risâletinin aklî ve hissî delilleri ortaya konulmuştur. Ele aldığı diğer kelâmî meseleler başlığı altında da ef'âl-i ibâd, insanın iradesi, şer ve kötülük problemi, kader ve kazâ ve ahiretin varlığının delilleri gibi konular incelenmiştir. Bu meseleler işlenirken de yeri geldiğinde birtakım değerlendirmeler yapılmıştır. Bu çalışma, Yusuf Ziyâeddîn Ezherî'nin hayatını ve ilmî görüşlerini ele almakta olup, büyük ölçüde onun yöntemini temel alarak şekillendirilmiştir. Bu doğrultuda Ezherî'nin aklî ve naklî deliller çerçevesinde geliştirdiği düşünceler ele alınmış, ilgili konular doğrudan ve dolaylı alıntılarla desteklenerek analiz edilmiştir. Ezherî'nin Vahiy ve Risâlet başta olmak üzere kendi kaleme aldığı eserler, araştırmanın ana kaynaklarını oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra Mustafa Bektaşoğlu'nun Düzceli Âlim Yusuf Ziyâeddîn Ersal ve Dr. İsmail Cambaz'ın Medresetü'n-Nüvvâb adlı çalışmaları gibi Ezherî ile ilgili çeşitli hatıratlar, tezin içeriği ile alakalı akademik tezler ve makalelerden ikinci dereceden kaynak olarak faydalanılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda ise Ezherî'nin, dönemindeki itikâdî problemlere temas ettiği ve Yusuf Ziyâeddin Ezherî ve İtikâdî Görüşleri Mustafa KAZAN Amasya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslâm Bilimleri Ana Bilim Dalı, Tezli Yüksek Lisans, Mart/2025 Danışman: Doç. Dr. Mehmet ŞAŞA iii sadece belli itikâdî meseleleri işlediği saptanmıştır. Bu meselelerde Ehl-i sünnet düşüncesine aykırı bir görüşü tespit edilemeyip görüşlerinin ekseriyetinde Matürîdî mezhebine uygunluk arzettiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This thesis titled“Yusuf Ziyaed al-Din al-Azhari and His Ijtihidī Views”consists of three main chapters, the first and second chapters, as well as the introduction. In the first chapter, Al-Azhari's birth, his departure to Egypt, the places where he was educated, the teachers from whom he received icazet, his departure to Bulgaria, the Madreset al-Nuvvab in Bulgaria where he worked as a muderris, some of the students he trained and his works were discussed and his scientific personality was tried to be revealed. In the second part, al-Azhari's views on the Islamic faith are identified and presented in a systematic format. This section is composed of three parts, which deal with divinity, prophethood, and various other theological issues. Under the heading of divinity, topics such as the sources of knowledge, marifatullah, the proofs of God's existence, some of God's attributes, the tawfi'lity of names and attributes, God's favor on man, and the wisdom of God's actions are discussed. In the Prophethood section, the possibility of revelation and prophethood, the occurrence of revelation and prophethood, people's need for revelation and prophethood, the mu'jiza, the attributes and duties of prophets, and the rational and emotional proofs of the Prophet Muhammad's (PBUH) prophethood are presented. Under the heading of other theological issues, he examines topics such as ef'al al-'ibad, the human will, the problem of evil and evil, fate and accident, and the proofs of the existence of the hereafter. While dealing with these issues, some evaluations were made when necessary. This study examines the life and scholarly views of Yusuf Ziyâeddîn Ezherî, largely shaping its approach based on his methodology. In this regard, Ezherî's thoughts, developed within the framework of rational and textual evidence, are analyzed, supported by direct and indirect quotations. His own works, particularly Wahy and Risâlah, constitute the primary sources of this research. Additionally, various memoirs related to Ezherî, such as Mustafa Bektaşoğlu's Düzceli Âlim Yusuf Ziyâeddîn Ersal and Dr. İsmail Cambaz's Medresetü'n-Nüvvâb, as well as academic theses and articles relevant to the subject, have been utilized as secondary v sources. As a result of this research, it has been determined that Ezherî addressed theological issues of his time, focusing only on certain doctrinal matters. No views contrary to the Ahl alSunnah doctrine have been identified, and it has been observed that most of his opinions align with the Māturīdī school.
Benzer Tezler
- 'Yusuf Ziyaeddin Ezheri ve Bulgaristan'da hadis eğitimi (1920-1950)'
'Yusuf Ziyaeddin Ezheri and The Study of hadiths at The Bulgarian (1920-1950'
SELİME VEYSAL HASANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyografiAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. M. EMİN ÖZAFŞAR
- Yusuf Ziyaeddin Ezheri (Ersal)'ın hayatı, eserleri ve Tarih-i Kur'an adlı çalışması
Live,works of Yusuf Ziyaeddin Ezheri (Ersal) and named by 'Tarih-i Kur'an' work
AHMED HASANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyografiAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET PAÇACI
- Bulgaristan'da hadis kültürü (1878-1950)
The hadith culture in Bulgaria (1878-1950)
SELİME VEYSAL HASANOVA
Doktora
Türkçe
2019
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN ÖZAFŞAR
- Anonim ortaklıklarda pay sahibinin ortaklıktan ayrılma hakkı
Appraisal rights in joint stock corporations
YUSUF ZİYAEDDİN SÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2007
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Ticaret Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL KIRCA