Kobiler'de yeşil lojistik uygulamalarının işletmelerin lojistik performansları üzerine etkisi: Bişkek'te KOBİler üzerinde bir uygulama
The effect of green logistics applica tions in SMEs on logistics performances of enterprises: An application
- Tez No: 936379
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL ASUMAN AKDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Belirtilmemiş.
- Anahtar Kelimeler: Yeşil Tedarik Zinciri, Lojistik Performans, Kobilerde Yeşil Tedarik Zinciri
- Yıl: 2025
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Günümüzde yeşil yeniliklerin uygulanmasında ön plana çıkan geri dönüşüm ve verimli atık yönetimi teknikleri, birçok sürdürülebilir işletme tarafından kullanılmaya başlanmıştır.Yıllar önce, geri dönüşüm ve atık yönetimi hükümetlerin, işletmelerin, ailelerin veya bireylerin öncelikli kaygısı değildi. Dünya hükümetleri tarafından günümüzde güçlü bir şekilde desteklenen girişimler, sürdürülebilir üretim ve yeşil yenilikler, müşterilerin sürdürülebilir uygulamaların önemi ve çevreye karşı sorumlulukları konusunda farkındalık düzeyini arttırmıştır. Sonuç olarak, tedarik zincirinin çevre dostu olma düzeyi, müşterilerin doğru tedarikçileri seçmelerini sağlamak ve son pazarı sürdürülebilirlik konusunda doğru bilgilendirmek amacıyla giderek daha önemli hale gelmiştir. Bu da küresel düzeyde uluslararası rekabet gücünün yaratılmasını sağlamaktadır. Küresel pazarda sürdürülebilir kalkınmanın rolünün gözden geçirilmesi, hükümetlerin inisiyatiflerini kullanarak hükümet organlarının, büyük ve küçük işletmelerin ve bireylerin çeşitli çevresel sorumluluk seviyeleriyle ilgili çalışmaları uyguladıklarını göstermiştir. Günümüzdeki rekabet koşullarının zorlaşması yeşil yenilikler, eko-tedarik zinciri ve eko-lojistiğin sürdürebilirliliğinin önemini daha da arttırmıştır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin doğru uygulamalara sahip olması hem bu ülkeler hem de dünya açısından önemlidir. Gelişmekte olan bir ülke olan Kırgızistan' da bu konuda özellikle KOBİ'ler düzeyinde araştırmalar çok sınırlıdır. Hem durum tespiti hem de geleceğin yönlendirilmesi bakımından bu tür araştırmalar önem taşımaktadır. Yeşil lojistik ile ilgili çalışmalar, hem birey ve işletme hem de dünyanın korunması ve sürdürebilirlik için önem taşımaktadır. Kurumsal işletmelerin bu konulara çok daha fazla önem verdikleri ve başarılı çalışmalarda bulundukları, yapılan araştırmalarda görülmektedir. Ancak KOBİ' lerle ilgili çalışma sayısı sınırlıdır. Bu çerçevede, tez çalışmamızın temel amacı, yeşil lojistik kavramı hakkında bilgi vermek ve KOBİ'lerin eko-lojistik uygulamaları bakımından, nasıl bir durumda olduğunu anlamak ve yeşil lojistik uygulamalarının lojistik performansı üzerine etkisini belirlemektir. Araştırmada bu amaca yönelik olarak anket tekniği kullanılarak Bişkek'te, imalat sektöründe faaliyette bulunan KOBİ'lerden bilgi toplanmış, bulgular test edilmiştir. Araştırma sonucunda yeşil lojistik uygulamalarının lojistik performans üzerinde güçlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Korelasyon analizi sonuçları, yeşil lojistik uygulamaları ile lojistik performans arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Yeşil lojistik uygulamaları ile lojistik performansı arasındaki genel korelasyon katsayısı 0,600 olarak bulunmuştur. Alt boyutlar düzeyinde, yeşil tedarik uygulamaları (0,446), yeşil üretim uygulamaları (0,447), yeşil paketleme uygulamaları (0,483), yeşil taşıma uygulamaları (0,471), yeşil depolama uygulamaları (0,519) ve yeşil ters lojistik uygulamaları (0,477) ile lojistik performans arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir. Bu bulgular, yeşil lojistik uygulamalarının alt boyutlarının lojistik performansı artırmada kritik bir rol oynadığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Бүгүнкү күндө жашыл инновацияларды ишке ашырууда алдыңкы орунда турган кайра иштетүү жана калдыктарды натыйжалуу башкаруу техникалары көптөгөн туруктуу ишканалар тарабынан колдонулууда. Бир нече жыл мурда, кайра иштетүү жана калдыктарды башкаруу өкмөттөрдүн, ишканалардын, үй-бүлөлөрдүн же жеке адамдардын негизги маселеси болгон эмес. Бүгүнкү күндө дүйнө өлкөлөрү тарабынан күчтүү түрдө колдоого алынган демилгелер, туруктуу өндүрүш жана жашыл инновациялар кардарлардын туруктуу практикалардын мааниси жана айлана-чөйрөгө болгон жоопкерчилиги тууралуу маалымдуулугун арттырды. Натыйжада, жеткирүү чынжырынын айлана-чөйрөгө достук деңгээли туура жеткирүүчүлөрдү тандоо жана акыркы базарды туруктуулук тууралуу туура маалымат менен камсыз кылуу максатында барган сайын маанилүү болууда. Бул глобалдык деңгээлде эл аралык атаандаштык жөндөмдүүлүктү жаратат. Глобалдык рынокто туруктуу өнүгүүнүн ролун кароо, өкмөттүн демилгелерин колдонуу менен мамлекеттик органдар, ири жана чакан ишканалар жана жеке адамдар ар кандай экологиялык жоопкерчилик деңгээлдерине байланыштуу иш-чараларды ишке ашырып жатканын көрсөттү. Бүгүнкү күндөгү татаал атаандаштык шарттары жашыл инновациялардын, эко-жеткирүү чынжырларынын жана эко-логистиканын туруктуулугунун маанисин дагы да күчөттү. Өзгөчө өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдүн туура практикаларга ээ болушу бул өлкөлөр жана дүйнө үчүн маанилүү. Өнүгүп келе жаткан өлкө болгон Кыргызстанда бул жаатта, өзгөчө чакан жана орто ишканалар (ЧОИ) деңгээлинде изилдөөлөр өтө чектелүү. Абалды баалоо жана келечекти багыттоо жагынан мындай изилдөөлөр чоң мааниге ээ. Жашыл логистика боюнча изилдөөлөр, жеке адамдар жана ишканалар үчүн гана эмес, дүйнөнү коргоо жана туруктуулук үчүн да чоң мааниге ээ. Корпоративдик ишканалар бул маселелерге көбүрөөк көңүл буруп, ийгиликтүү иштерди аткарып жатканы изилдөөлөрдөн көрүнүүдө. Бирок чакан жана орто ишканалар боюнча изилдөөлөр аз. Ушул алкакта, биздин диссертациялык изилдөөнүн негизги максаты жашыл логистика түшүнүгү тууралуу маалымат берүү жана ЧОИлердин эко-логистика колдонмолору жагынан кандай абалда экенин түшүнүү жана жашыл логистика колдонмолорунун логистикалык аткарууга болгон таасирин аныктоо болуп саналат. Изилдөөдө бул максатка жетүү үчүн сурамжылоо техникасы колдонулуп, Бишкек шаарында өндүрүш секторунда иштеп жаткан ЧОИлерден маалымат топтолуп, жыйынтыктар тестирленди. Изилдөө жыйынтыгында жашыл логистика колдонмолорунун логистикалык аткарууга күчтүү жана маанилүү таасир этери көрсөтүлдү. Корреляция анализинин жыйынтыктары жашыл логистика колдонмолору менен логистикалык аткаруунун ортосунда оң жана маанилүү байланышты аныктады. Жашыл логистика колдонмолору менен логистикалык аткаруунун ортосундагы жалпы корреляция коэффициенти 0,600 деп табылган. Төмөнкү деңгээлде жашыл жеткирүү колдонмолору (0,446), жашыл өндүрүш колдонмолору (0,447), жашыл пакеттөө колдонмолору (0,483), жашыл ташуу колдонмолору (0,471), жашыл сактоо колдонмолору (0,519) жана жашыл тескери логистика колдонмолору (0,477) менен логистикалык аткаруунун ортосунда маанилүү жана оң байланыштар аныкталган. Бул жыйынтыктар жашыл логистика колдонмолорунун бөлүктөрүнүн логистикалык аткарууну жогорулатууда маанилүү рол ойной турганын көрсөтөт. Бүгүнкү күндө айлана-чөйрөгө жоопкерчиликтүү башкаруу түшүнүгүнүн өнүгүшү менен айлана-чөйрөгө ыңгайлуу логистиканы өнүктүрүү компаниялар үчүн туруктуулуктун жана атаандаштык жөндөмдүүлүктүн булагына айланууда (Chu et al. 2017; Lee et al. 2014). Бирок, мындай системаны өнүктүрүү оңой эмес, анткени логистикалык иш-чаралар көп өлчөмдүү жана фирма, өлкө жана эл аралык деңгээлдерди камтыйт. Өзгөчө, сырткы сатып алуулар көбөйгөн сайын компаниялар ар кайсы өлкөлөрдөн бир нече жеткирүүчүлөр менен иштешүүгө аргасыз болушат. Жеткирүүчүлөрдүн көбү Азияда жайгашканына карабастан, Азия өлкөлөрү дагы айлана-чөйрөгө ыңгайлуу башкаруу системаларын ар башкача колдонуп жатышат. Мисалы, Samsung Electronics компаниясынын негизги фабрикаларынын бири Вьетнамда жайгашса, бул операциянын жеткирүүчүлөрү Корея, Кытай жана Вьетнам сыяктуу бир нече ар кайсы өлкөдө иш жүргүзүшөт.
Benzer Tezler
- KOBİ'lerin yeşil pazarlama uygulama kültürü ve karşılaşılan sorunlara ilişkin ölçek geliştirme çalışması
Scale development study on the green marketing implementation culture and problems faced by SMEs
CANDAN ÖZGÜN AYAR
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeTekirdağ Namık Kemal Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT SELİM SELVİ
- A conceptual model based on smart ISM-MICMAC analysis for lean and green (LG) management system implementation focusing on SMEs: Automotive industry application
Yalın ve yeşil yönetim sistemi uygulaması için KOBİ'lere odaklanan smart ISM-MICMAC analizine dayalı kavramsal bir model: Otomotiv sektörü uygulaması
AYŞE MELİSSA ERGÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜR BERSAM SİDAL
- KOBİ'lerde modern yönetim tekniklerinin uygulanması: Van Organize Sanayi Bölgesi örneği
Modern management techniques among SMEs: A research for Van Organized Industrial Zone
BUKET COŞKUN
- The role and the future of the Credit Guarantee Fund in Turkey and the world
Kredi Garanti Fonunun Türkiye'deki ve dünya'daki rolü ve geleceği
YULİYA BADLO
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MaliyeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL AKAY ÜNVAN
- Finansal dijital dönüşümün dış ticaret ve çevre üzerindeki etkileri: AB ülkelerinde mekansal bir analiz
The effects of financial digital transformation on foreign trade and environment: A spatial analysis in EU countries
AYÇA KILIÇ KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Ekonomiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFinansal Ekonomi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECMETTİN ÇELİK