Kekemelik ve akıcı konuşmayı içeren uyaranları dinlemenin nöral osilasyonlara etkileri
Effects of listening to stuttered versus fluent speech on neural oscillations
- Tez No: 938080
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEN KÖSE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dil ve Konuşma Terapisi, Language and Speech Therapy
- Anahtar Kelimeler: Dinleyici tepkileri, nöral osilasyonlar, kekemeliği olan bireyler, Elektroensefalogram (EEG), Listener responses, neural oscillations, people who stutter, Electroencephalogram (EEG)
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Dinleyiciler, kekemeliğe yönelik davranışsal ve/veya fizyolojik olumsuz tepkiler verebilmektedir. Tipik akıcısızlıklara ilişkin nörofizyolojik tepkiler, önceki çalışmalarda incelense de kekemelik içeren konuşmalar ile ilgili literatür sınırlılık göstermektedir. Bu çalışmada, sağlıklı dinleyicilerin, kekemelik ve akıcı konuşma içeren uyaranlar ile kortikal takibinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, ana dili İngilizce olan sağlıklı yetişkin bireyler (n=40) dahil edilmiştir. Katılımcılar; onam formu, demografik bilgi formu, el tercihi ve anlaşılabilirlik anketlerini doldurmuş ve dört farklı sette 368 cümlenin uyaran olarak yer aldığı Elektroensefalogram (EEG) deneyini tamamlamıştır. Deneyde, akıcı konuşma, İsimlerde kekemelik içeren konuşma, Belirteçlerde kekemelik içeren konuşma ve uzatılmış konuşma uyaranları kullanılmıştır. Elde edilen EEG verilerinin ön ve ileri işlemlenmesinin ardından Ortak Bilgi (OB) analizi yapılmıştır. Anlaşılabilirlik Anket Verileri ile OB arasındaki farklar ve korelasyonlar incelenmiştir. Ortak Bilgi değerlerinin, koşullar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (F(40,3)=4,45, p < 0.05). Akıcı konuşma OB değerlerinin, belirteçlerde kekemelik içeren konuşmadan daha yüksek olduğu görülmüştür (t=3,22, p=0,001). Akıcı konuşma ile uzatılmış konuşma OB değerleri arasında pozitif yönde anlamlı korelasyon saptanmıştır (r=0,406, p=0,009). Çalışmanın sonuçlarına göre; kekemeliğin, dinleyicilerin kortikal takibini düşürdüğü belirtilebilir. Kekemelik içeren konuşma esnasında dilin işlemlenmesi, çözümlenmesi ve bağlam içinde anlamının sağlanması bozulabilir. Kekemelik, devam eden konuşmadaki dil bilgisel yapıların öngörülebilirliğini düşürebilir ve bilişsel eforu arttırabilir. Kekemelik içeren konuşma, dinleyici tepkilerinin nöral seviyedeki oluşumunda rol oynamaktadır.
Özet (Çeviri)
Listeners may have negative behavioral and/or physiological responses to stuttering. Although neurophysiological responses to typical disfluencies have been examined in previous studies, the literature on stuttered speech is limited. In this study, we aimed to examine the cortical processing of healthy listeners to stimuli containing stuttered and fluent speech. Healthy adult native English speakers (n=40) were included in the study. Participants completed a consent form, demographic information form, handedness and intelligibility questionnaires and completed an Electroencephalogram (EEG) experiment in which 368 sentences in four different sets were presented as stimuli. In the experiment, fluent speech, stuttered speech in nouns, stuttered speech in determiners, and elongated speech stimuli were used. After preprocessing and postprocessing of the EEG data, Mutual Information (MI) analysis was performed. The differences and correlations between the Intelligibility Questionnaire Data and MI were examined. It was found that the MI values showed a statistically significant difference between the conditions (F(40,3)=4.45, p < 0.05). It was observed that MI values in fluent speech were higher than MI values of stuttered speech in determiners (t=3.22, p=0.001). There was a significant positive correlation between MI values in fluent speech and elongated speech (r=0.406, p=0.009). According to the results of the study, it can be stated that stuttering decreases listeners' cortical tracking. During stuttered speech, the processing, decoding and contextualization of language may be impaired. Stuttering may reduce the predictability of grammatical structures in ongoing speech and increase cognitive effort. Stuttered speech plays a role in the formation of listener responses at the neural level.
Benzer Tezler
- Kekemeliği olan bireylerin akıcısız konuşmayı telafi etmek için kullandıkları konuşma tekniklerine akıcı konuşan dinleyicilerin tepkisi
Reaction of fluent speakers to the speech techniques people with stuttering used in order to compensate for non-fluent speech
MUHAMMED NECMETTİN KARABUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dilbilimİstanbul Medipol ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN SERTAN ÖZDEMİR
- Hızlı-bozuk konuşan ve kekemeliği olan yetişkinlerin konuşma akıcısızlıklarının karşılaştırılması
A comparison of speech disfluencies between adults who clutter and adults who stutter
SEVDE BURCU SARAYDAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMRAH CANGİ
- Akıcı konuşma bozukluğu olan bireylerde kekemelik şiddeti ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between stuttering severity and psychological symptoms in individuals with fluent speech disorder
GÖKÇE ÖZER ANTHOLZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA ÖZCEBE
- Kekemelikte akıcısızlıkları öngören durumlar ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması
The validity and reliability study of the situations predicting fluency in stuttering scale
BEDRİYE KAYGISIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMRAH CANGİ
- 2-6 yaşlarındaki kekemelik problemi olan ve olmayan çocukların artikülasyon özelliklerinin karşılaştırılması
A comparison of articulatory characteristics of 2-6 year old stuttering and non stuttering children
F. FİGEN GÜLERYÜZ