Yusuf Atılgan ve Oğuz Atay'ın romanlarında duygu
Emotion in the novels of Yusuf Atılgan and Oğuz Atay
- Tez No: 938441
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CAFER GARİPER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Yusuf Atılgan ve Oğuz Atay'ın romanlarında insan; dünyanın ve kendi varlığının anlamını araması bağlamında başkası ile ilişkisi, bedeni, duyguları ve edimleriyle gündeme gelir. Bu çalışmanın konusu, bireyin öznel deneyiminde ontolojik boyutuyla beliren duyguların sergilediği görünüm ve bu görünümün Türk romanı için ürettiği anlam evrenidir. Bu romanlarda duygular; akıl yürütme, amaç seçme ve eylemde bulunma süreçlerine katkı sağlar. Çalışmaya konu olan romanlardaki -varoluşçu felsefenin de tartıştığı- kendilik, başkasının varlığı, yabancılaşma, sorumluluk, özgürlük, otantiklik gibi kavramların anlamlandırılmasında duyguların merkezî rol oynadığı görülür. Bu çalışma, Yusuf Atılgan ve Oğuz Atay'ın romanlarına duyguların perspektifinden bakmak; modern insanın duygularının kendilik sorunuyla, bilişsel süreçlerle, sosyo-kültürel etkenlerle olan ilişkisini ve insan varoluşunun kavranmasında duyguların rolünü ortaya koymayı amaçlar. Çalışmanın birinci bölümünde modern dönemden önce duygu kavramının yerine kullanılan sözcüklere, duygunun terimleşme sürecine yer verilmiş, Pre-Sokratlar'dan William James'e duygunun nasıl alımlandığı ortaya konduktan sonra çağdaş duygu kuramları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde duygular; kişisel ve kültürel inşalar bağlamında ele alınmış, söz konusu romanlarda duygunun görünümü fenomenolojik duygu kuramı odağında yer yer sosyal inşacılık kuramıyla da temas kurularak analiz edilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise anlatım tekniklerinin duygunun ele alınış biçimindeki rolüne değinilmiştir. Çalışmanın sonucunda modern insanın kendilik bilincinin inşasında ve başkasıyla ilişkisinde duygu fenomenlerinin önemli bir işleve sahip olduğu; modern insanın duygular yoluyla dünyaya uyumlandığı veya dünyayla başa çıkmanın stratejilerini geliştirdiği; duyguların bireyin özgürlük anlayışını şekillendirmede rol üstlendiği ve roman kurgusunun buna hizmet ettiği ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
In the novels of Yusuf Atılgan and Oğuz Atay, the human subject emerges through his relationships with others, his body, emotions, and actions in the context of his search for the meaning of the world and his own existence. This study focuses on the appearance of emotions with their ontological dimension in the subjective experience of the individual and the universe of meaning this appearance creates for Turkish literature. Emotions contribute to reasoning, goal-setting, and action processes. They play a central role in making sense of concepts such as selfhood, the existence of the Other, alienation, responsibility, freedom, and authenticity, which are also discussed by existentialist philosophy. The study aims to analyze the novels of Yusuf Atılgan and Oğuz Atay from an emotional perspective, revealing the relationship between emotions, the problem of self, cognitive processes, socio-cultural factors, and the role of emotions in understanding human existence. The first part examines the terminology of emotion before the modern period, its evolution, and how emotion was perceived from the Pre-Socratics to William James, followed by contemporary emotion theories. The second part discusses emotions within personal and cultural constructions, analyzing their appearance in the novels through a phenomenological lens, sometimes in relation to social constructionism. The third part explores the role of narrative techniques in handling emotions. The study concludes that emotions play a crucial role in the construction of modern self-awareness, relationships with others, and the understanding of freedom, and that the fiction of the novel supports these functions.
Benzer Tezler
- Hasan Ali Toptaş romanlarında varoluşçuluk
Exi̇stentialism in hasan Ali Toptaş novels
MAZHAR SIĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SONER AKPINAR
- Cumhuriyet dönemi türk romanlarında ses imgesine psikanalitik bir yaklaşım
A pshycoanalytical approach to voice image in Turkish novels of the republic period
MERVE BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER ŞEN
- Yusuf Atulgan, Oğuz Atay ve Orhan Pamuk'un romanlarında evsiz bilinç
The homeless mind in the novels of Yusuf Atılgan, Oğuz Atay and Orhan Pamuk
HATİCE GÖKÇE BAL
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAMSAKÇI
- Hasan Ali Toptaş romanlarında postmodern ögeler
Postmodern elements in Hasan Ali Toptaş' novels
SEMİH TOPSAKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET EMRE
- Modernist Türk romanında depresif ve nevrotik karakterlere psikanalitik bir yaklaşım
A psychoanalitic approach to depressive and neurotic characters in modern Turkish novel
BANU ANTAKYALI
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA APAYDIN