Ekip kaynak yönetimi uygulamalarının uçuş emniyet kültürüne etkisi; döner kanat (Helikopter) uçuş ekibi üzerinde bir araştırma
The effect of crew resource management practices on flight safety culture; a study on rotary wing (Helicopter) flight crew
- Tez No: 938568
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN AVŞAR KURGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, İşletme, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: AR-GE ve İnovasyon Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Bu çalışma, Türk arama kurtarma bölgesinde görev yapan AB 412 EP model helikopter uçuş ekipleri üzerinde, Ekip Kaynak Yönetimi (EKY) uygulamalarının uçuş emniyet kültürüne etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma, arama ve kurtarma operasyonları gibi yüksek risk ve stres altında gerçekleştirilen görevlerde EKY uygulamalarının etkilerini anlamayı ve bu bağlamda uçuş emniyetine ilişkin özgün katkılar sunmayı hedeflemiştir. Bu araştırmanın evreni birinci pilot, ikinci pilot, uçuş operatörü ve arama-kurtarma operatörlerinden oluşmaktadır. Veriler, çevrimiçi anket yöntemiyle toplanmış ve SPSS 25.0 yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler, bağımsız t testi, varyans analizi, Pearson korelasyon ve çoklu regresyon analizleri uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan ölçekler, Helmreich ve Merritt (1998) tarafından geliştirilen FMAQ ile Wiegmann ve Zhang (2003) tarafından geliştirilen CASS ölçeklerinden uyarlanmıştır. Araştırma bulguları, EKY uygulamalarının uçuş emniyet kültürü üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle iletişim ve koordinasyon boyutunun ödüllendirme sistemi üzerinde pozitif etkisi olduğu ve komuta sorumluluğunun çalışan katılımını olumlu etkilediği görülmüştür. Bununla birlikte, kurallar ve talimatların çalışan katılımı üzerinde negatif bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışma, döner kanat operasyonlarında EKY uygulamalarının geliştirilmesine yönelik bilimsel bir temel sunmaktadır. Araştırmanın sonuçları, helikopter uçuş ekiplerinin operasyonel performansını artırmaya yönelik stratejik öneriler geliştirilmesine olanak sağlamaktadır. Ayrıca, Türkiye'deki havacılık literatürüne özgün bir katkı sunmakta ve gelecekteki araştırmalar için bir referans oluşturmaktadır. Havacılık sektörü, düzenleyici otoriteler ve eğitim kurumları için bu bulgular, emniyet standartlarının yükseltilmesine ve EKY eğitimlerinin etkinliğinin artırılmasına yönelik önemli yol göstericiler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the impact of Crew Resource Management (CRM) practices on flight safety culture among AB 412 EP model helicopter flight crews operating in the Turkish search and rescue region. The study aimed to understand the effects of CRM practices during high-risk and high-stress missions, such as search and rescue operations, and to provide unique contributions to flight safety within this context. The population of this study consists of first pilots, co-pilots, flight operators, and search-and-rescue operators. Data were collected through an online survey and the data were analyzed using SPSS 25.0 software. Descriptive statistics, independent t-tests, ANOVA, Pearson correlation, and multiple regression analyses were employed. The scales used in the study were adapted from the FMAQ developed by Helmreich and Merritt (1998) and the CASS developed by Wiegmann and Zhang (2003). The findings revealed that CRM practices had a significant and positive effect on flight safety culture. Notably, the communication and coordination dimension had a positive impact on the reward system, while command responsibility positively influenced employee participation. Conversely, rules and regulations were found to negatively affect employee participation. This study provides a scientific foundation for improving CRM practices in rotary-wing operations. The results offer strategic recommendations for enhancing the operational performance of helicopter flight crews. Furthermore, the study contributes uniquely to Turkish aviation literature and serves as a reference for future research. The findings are expected to guide the aviation sector, regulatory authorities, and training institutions in raising safety standards and improving the effectiveness of CRM training programs.
Benzer Tezler
- Emniyet yönetim sisteminin uçuş emniyet kültürü uygulamalarında etkisinin belirlemesine yönelik çalışma: Türkiye'deki uçuş ekipleri açısından incelenmesi
A study on determining the effect of safety management system on flight safety culture practices: Examination from the perspective of flight crews in Turkey
SERPİL AYDINOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sivil HavacılıkİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÇİÇEK
- Ekip kaynak yönetimi yaklaşımıyla uçuş emniyeti ve kokpit uygulaması
Flight safety and cockpit application with crew resource management approach
MEHMET SALİH BAYKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sivil Havacılıkİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞAHİN
- Uçuş emniyeti açısından ekip kaynak yönetimi uygulamalarının kabin ekibi üzerindeki etkisine ilişkin bir araştırma
Terms of flight safety crew resource management applications research on the efect of cabin crew
NEŞE BİRGÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sivil Havacılıkİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MİNE MUKADDES AFACAN FINDIKLI
- The impact of re-interpreted Crew Resource Management (CRM) components on commercial airline pilots' unsafe acts: Exploring the mediating or moderating roles of safety climate, fatigue, and personality
Yeniden yorumlanan Ekip Kaynak Yönetimi (EKY) bileşenlerinin ticari havayolu pilotlarının emniyetsiz davranışları üzerindeki etkisi: Güvenlik iklimi, yorgunluk ve kişiliğin aracı ve düzenleyici rolleri üzerine bir araştırma
GİZEM SERİN ATIŞ
- Ekip kaynak yönetimi uygulamaları üzerinde temel kişilik özelliklerinin etkisi: Türk sivil özel havayolu kabin ekiplerine ilişkin bir araştırma
The effect of five personality traits on crew resource management practices: A research based on Turkish civil aviation cabin services
NEŞE BİRGÖREN
Doktora
Türkçe
2022
Sivil Havacılıkİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA KARATEPE
