6 Şubat depremini yaşayan bireylerde travma sonrası büyüme, ruminasyon, psikolojik uyum ve mental iyi oluş
Post-traumatic growth, rumination, psychological adjustment and mental well-being i̇n individuals who experienced the February 6 earthquake
- Tez No: 938627
- Danışmanlar: PROF. DR. SEYDİ AHMET SATICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Bu çalışmada 6 Şubat depremini yaşamış bireylerde travma sonrası büyüme, ruminasyon, psikolojik uyum ve mental iyi oluş arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma kapsamında 6 Şubat depremini yaşamış olan 307 yetişkin katılımcıdan çevrimiçi ortamda veri toplanmıştır. Ölçme araçları olarak Travma Sonrası Büyüme Envanteri, Warwick-Edinburg Mental İyi Oluş Ölçeği Kısa Formu, Psikolojik Uyum Ölçeği ve Kısa Ruminatif Yanıt Ölçeği kullanılmıştır. Yaşları 18 ile 69 arasında değişen katılımcıların %69.7'si (214) kadın, %30.3'ü (93) erkektir. Grubun yaş ortalaması 34.26 olarak hesaplanmıştır. Verilerin analiz edilmesinde bağımsız örneklem t testi, korelasyon analizi ve değişkenler arasındaki seri aracılık ilişkisini ortaya çıkarmak amacıyla SPSS PROCESS makrosunda bootstrapping analizi uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan değişkenler cinsiyet açısından incelendiğinde; travma sonrası büyümenin cinsiyete göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı, mental iyi oluş düzeylerinin cinsiyete göre anlamlı bir biçimde farklılaştığı ve erkeklerin kadınlara göre anlamlı bir biçimde daha yüksek mental iyi oluş düzeyine sahip olduğu, ruminasyon ve psikolojik uyum düzeylerinin anlamlı bir şekilde farklılaştığı ve kadın katılımcıların erkeklere göre anlamlı düzeyde daha yüksek ruminasyon ve psikolojik uyum düzeylerine sahip olduğu görülmüştür. Ruminasyonun travma sonrası büyümeyi ve psikolojik uyumu anlamlı ve pozitif bir yönde yordadığı fakat travma sonrası büyümenin psikolojik uyumu anlamlı düzeyde yordamadığı bulunmuştur. Travma sonrası büyüme ve psikolojik uyumun mental iyi oluşu anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlar konu ile ilgili değişkenler arasındaki ilişkilerin araştırıldığı çalışmalar bağlamında incelendiğinde literatürde yer alan araştırma sonuçları ile mevcut araştırma sonuçlarının benzerlik gösterdiği görülmektedir. Araştırma sonucunda ruminasyon ve mental iyi oluş arasındaki ilişkide travma sonrası büyüme ve psikolojik uyumun seri aracılık rolü olmadığı tespit edilmiştir. Gelecekte yapılacak olan çalışmalarda farklı travma türleri deneyimlemiş kişilerle ve daha geniş örneklemlerle araştırmanın tekrarlaması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study investigates the relationships between post-traumatic growth, rumination, psychological adjustment, and mental well-being in individuals who experienced the February 6th earthquake. Data was collected online from 307 adult participants who experienced the earthquake. The measurement tools used were the Post-Traumatic Growth Inventory, the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale Short Form, the Psychological Adjustment Scale, and the Short Ruminative Response Scale. The participants' ages ranged from 18 to 69, with 69.7% (214) being female and 30.3% (93) male. The average age of the group was 34.26. Data analysis was conducted using independent samples t-test, correlation analysis, and bootstrapping analysis in the SPSS PROCESS macro to explore the serial mediation relationships between variables.When the variables were examined by gender, it was found that post-traumatic growth did not significantly differ by gender, while mental well-being levels significantly varied by gender, with males having significantly higher mental well-being than females. Additionally, rumination and psychological adjustment levels significantly differed, with female participants exhibiting significantly higher rumination and psychological adjustment levels than male participants. Rumination was found to significantly and positively predict both post-traumatic growth and psychological adjustment, but post-traumatic growth did not significantly predict psychological adjustment. Post-traumatic growth and psychological adjustment were found to significantly predict mental well-being. When the results of this study are considered in the context of studies examining the relationships between these variables, the findings are consistent with previous research in the literature. However, it was determined that post-traumatic growth and psychological adjustment did not play a serial mediating role in the relationship between rumination and mental well-being. It is suggested that future studies replicate this research with individuals who have experienced different types of trauma and with larger sample sizes.
Benzer Tezler
- 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremini yaşayan bireylerde travma sonrası stres bozukluğu, travma sonrası büyüme ve varoluşsal kaygılar arasındaki ilişkide ruminasyonun rolü
The role of rumination in the relationship between post-traumatic stress disorder, post-traumatic growth and existential anxiety in individuals exposed to Kahramanmaraş earthquake on February 6, 2023
MAKBULE ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM SARISOY AKSÜT
- 6 Şubat Kahramanmaraş depremini yaşayan yetişkinlerde travma sonrası stres bozukluğu belirtileri ve travma sonrası büyüme düzeylerinin incelenmesi
Examination of post-traumatic stress disorder symptoms and post-traumatic growth levels in adults who experienced the February 6 Kahramanmaraş earthquake
SENA NUR BABACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN TANIDIR
- 2023 Kahramanmaraş Depremi'nin uzun dönem psikolojik etkileri, TSSB'yi sürdürücü faktörler ve travma sonrası büyüme
Long-term psychological effects of the 2023 Kahramanmaraş Earthquake, factors perpetuating PTSD, and post-traumatic growth
EMİNE KARAKAŞ KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN ÜNÜBOL
- 6 Şubat depremini yaşayan yetişkinlerin travma sonrası büyüme düzeyleri ile bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the relationship between posttraumatic growth levels and cognitive flexibility and intolerance of uncertainty levels of adults who experienced February 6 earthquake
ŞEYMA BETÜL NİZAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ELİÜŞÜK BÜLBÜL
- Şubat 2023 Maraş depremini yaşamış bireylerde travma sonrası stres bozukluğu ve travma sonrası büyüme düzeylerinin psikolojik sağlamlık ve sosyal destek ile ilişkisi
The relationship between post-traumatic stress disorder and post-traumatic growth levels and psychological resilience and social support in individuals who experienced the February 2023 Kahramanmaraş earthquake
MERYEM TAÇYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN HERDİ