Lider- üye etkileşimi ile öğretmen morali araarasındaki ilişki
The relationship between leader-members exchange and teacher morale
- Tez No: 939006
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FIRAT KIYAS BİREL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Bu çalışmanın amacı lider-üye etkileşiminin öğretmenlerin morallerini nasıl etkilediğini belirlemek ve bu kavramlar arasındaki ilişkileri ayrıntılı bir şekilde ortaya koymaktır. Çalışmanın örneklemini kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle seçilen ve 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır'ın merkez ilçelerinde bulunan resmi liselerde görev yapan 260 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama tekniği benimsenmiş ve“Kişisel Bilgi Formu”,“Lider-üye Etkileşim Ölçeği”ve“Öğretmen Moral Ölçeği”veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23 programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Toplanan verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, K-Smirnov Z ve Shapiro-wilk, Mann Whitney U, Kruskal Wallis H ve Spearman Korelasyon analizlerine başvurulmuştur. Çalışmanın temel bulguları; öğretmenlerin lider-üye etkileşim algılarının orta seviyede olduğunu ve Lider-Üye Etkileşimi Ölçeği'nin toplam puanının ve ölçeğin alt boyutları olan duygu, katkı ve sadakat boyutlarından aldıkları puanların eğitim durumlarına göre anlamlı bir şekilde farklılaşarak lisans mezunlarının lehine olduğunu göstermiştir. Öğretmen Moral Ölçeği'nden elde edilen puanlar ise öğretmenlerin moral özelliklerinin ortalama değerin üzerinde olduğunu göstermiştir. Ölçeklerden elde edilen bulguların cinsiyet, mesleki kıdem, okuldaki görev süresi ve branş gibi değişkenlerden etkilenmediği tespit edilmiştir. Lider-Üye Etkileşimi Ölçeği ile Öğretmen Moral Ölçeği'nden elde edilen puanlar arasında ise pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçları doğrultusunda, okul yöneticilerinin öğretmenlerin moral düzeylerini artırmak adına öğretmenlere gerekli desteği sağlaması, kaynak temin edilmesi noktasında gerekli hassasiyeti göstermesi, yapılan işleri takdir etmesi, mesleki bilgilerinin yeterli olması ve olumlu bir iş atmosferi yaratması gerektiği önerileri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine how leader-member exchange affects teachers' morale and to reveal the relationships between these concepts in detail. The sample of the study consists of 260 teachers, working in state high schools located in the central districts of Diyarbakır, during the 2023-2024 academic year, selected using the convenience sampling method. In the study, the relational survey model from quantitative research methods was adopted, and the“Personal Information Form,”“Leader-Member Exchange Scale,”and“Teacher Morale Scale”were used as data collection tools. The obtained data were analyzed using the SPSS 23 program. In the analysis of the collected data, arithmetic mean, standard deviation, K-Smirnov Z and Shapiro-Wilk, Mann Whitney U, Kruskal Wallis H, and Spearman Correlation analyses were utilized. The main findings of the study indicate that teachers' perceptions of leader-member exchange are at a moderate level, and that the total score of the Leader-Member Exchange Scale, as well as the scores from its sub-dimensions; emotion, contribution, and loyalty significantly differ according to their educational background, favoring those with a bachelor's degree. The scores obtained from the Teacher Morale Scale indicated that the teachers' morale characteristics were above the average value. It has been determined that the findings obtained from the scales were not affected by variables such as gender, professional seniority, length of service at the school, and subject area. It has been determined that there is a moderately significant positive relationship between the scores obtained from the Leader-Member Exchange Scale and the Teacher Morale Scale. Based on the results of the study, it has been suggested that school administrators should provide the necessary support to teachers to enhance their morale levels, show the necessary sensitivity in providing resources, appreciate the work done, possess sufficient professional knowledge, and create a positive work atmosphere.
Benzer Tezler
- Eğitim örgütlerinde örgüt kültürü ve öğretmen liderliği: Lider-üye etkileşiminin aracılık rolü
Organizational culture and teacher leadership in educational organizations:Mediation role of leader-member exchange
NECATİ ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİLAY ŞAHİN
- Lider-üye etkileşimi ve örgütsel sessizlik ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki
The relationship between leader-member exchange and organizational silence and organizational health
ERCAN DOĞANAY
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiEğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL AKÜZÜM
- Öğretmenlerin lider-üye etkileşimi ile işle bütünleşme ilişkisinde çalışan sesliliğinin aracılık etkisinin incelenmesi
Analyzing the mediating effect of employee voice in the relationship between the teachers' leader-member exchange and work engagement
MUHAMMED GÜRLER
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜCEL ŞİMŞEK
- Öğretmen algılarına göre okul iklimi ile lider üye etkileşimi arasındaki ilişki
The relationship between school climate and leader member interaction according to teacher perceptions
MEHMET ŞEFİK SEDAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAKİ MİNAZ
- Okulda lider-üye etkileşimi, sosyal ağlar ve öğretmenlerin iyi oluşları ile profesyonel öğrenme toplulukları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relationship between school leader-member interactions, social networks, teachers' well-being, and professional learning communities
SHAHLA IBİSHOVA
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKER KURT