Tip 2 diyabetli bireylerde medikal tedavinin hedonik açlık, gece yeme sendromu ve yeme farkındalığı ile ilişkisi
The relationship between medical treatment and hedonic hunger, night eating syndrome and eating awareness in individuals with Type 2 diabetes
- Tez No: 939342
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜLYA KAMARLI ALTUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: hedonic hunger, night eating, eating awareness, insülin, oral antidiabetics, Type 2 diabetes
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu araştırma, Tip 2 DM'li bireylerde medikal tedavinin hedonik açlık, gece yeme sendromu ve yeme farkındalıkları ile ilişkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Haziran 2024-Kasım 2024 tarihleri arasında Antalya'da bulunan özel bir hekim kliniğine başvuran, medikal tedavi alan ve araştırmanın dahil edilme kriterlerine uyan 130 Tip 2 DM'li birey üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri katılımcıların sosyo-demografik ve genel sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları, şekerli besin tüketim sıklıkları, antropometrik ölçümleri, biyokimyasal kan bulguları, Gece Yeme Anketi (GYA), Besin Gücü Ölçeği (BGÖ) ve Yeme Farkındalığı Ölçeğine (YFÖ-30) yönelik soruların bulunduğu anket formu aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmaya katılan Tip 2 DM'lilerin %51,5'i kadın ve %48,5'i erkek olup, yaş ortalaması sırasıyla 51,70 yıl ve 57,60 yıldır. Katılımcıların %37,7'si tek başına metformin tedavisi alırken, %22,3'ü SGLT-2 inhibitörleri ile diğer oral antidiyabetik (OAD) ilaçlar, %16,2'si insülin ile diğer OAD'ler, %16,2'si inkretin bazlı ilaçlar ile diğer OAD'ler ile kombine tedavi alırken, %7,7'si ise diğer tedavi yöntemlerini kullanmaktadır. Çalışma sonucunda, insülin+OAD kombine tedavi kullanan katılımcıların gece yeme anketi genel puanlarının (20,48 ± 7,00) diğer gruplara göre anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır (p=0,001). Bu grubun aynı şekilde BGÖ genel puanı (3,16 ± 0,91) ile besine ulaşabilirlik (2,85 ± 1,04), besin mevcudiyeti (3,10 ± 1,17) ve besinin tadına bakılması (3,36 ± 0,94) alt boyutları açısından en yüksek puanlara sahip olduğu görülmüştür (p=0,003). Medikal tedavi gruplarına göre yeme farkındalığı ölçeği genel puanı ve alt boyutlarında arasında anlamlı bir farklılık görülmemesine rağmen insülin+OAD kullanan katılımcıların diğer gruplara göre düşünmeden yeme davranışını daha sık sergiledikleri saptanmıştır (p=0,011). Bu çalışmada, insülin içeren tedavilerin gece yeme davranışını ve hedonik açlığı arttırdığı (p=0,001), bilinçsiz yeme davranışını ise tetiklediği bulunmuştur. Diyabetli bireylerin tıbbi beslenme tedavileri planlanırken, medikal tedavinin de göz önünde bulundurularak hastaya uygun beslenme eğitiminin verilmesi hedeflenmelidir. Bu bulgular, medikal tedavi türlerinin bireylerin yeme davranışı üzerinde etkilerinin incelendiği ve ilaç gruplarının homojen dağıtıldığı ileri çalışmaların gerekliliğine işaret etmektedir. Anahtar Kelimler: hedonik açlık, gece yeme, yeme farkındalığı, insülin, oral antidiyabetik, tip 2 diyabet
Özet (Çeviri)
This study was conducted to evaluate the relationship between medical treatment and hedonic hunger, night eating syndrome, and eating awareness in individuals with Type 2 diabetes. The study was carried out between June 2024 and November 2024 with 130 Type 2 diabetes who applied to a private medical clinic in Antalya, received medical treatment, and met the inclusion criteria of the research. Data were collected using a questionnaire that included questions on participants' socio-demographic and general health information, eating habits, frequency of sugary food consumption, anthropometric measurements, biochemical blood findings, the Night Eating Questionnaire (NEQ), the Power of Food Scale (PFS), and the Eating Awareness Scale (EAS-30). Of the participants, 51.5% were female and 48.5% were male, with an average age of 51.70 and 57.60 years, respectively. Among the participants, 37.7% were on monotherapy with metformin, 22.3% were using SGLT-2 inhibitors combined with other oral antidiabetic drugs (OADs), 16.2% were using insulin combined with other OADs, 16.2% were using incretin-based therapies combined with other OADs, and 7.7% were on other therapies. As a result of the study, it was showed that participants using insulin + OAD combination therapy had significantly higher NEQ total scores (20.48 ± 7.00) compared to other groups (p < 0.001). Similarly, this group had the highest PFS total scores (3.16 ± 0.91) and subscale scores for food availability (2.85 ± 1.04), food presence (3.10 ± 1.17), and food tasting (3.36 ± 0.94) (p < 0.01). While no significant differences were observed in the total scores or subscales of the Eating Awareness Scale across medical treatment groups, participants using insulin + OAD therapy exhibited more frequent mindless eating behaviors compared to other groups (p < 0.011). This study found that insulin-containing treatments increased night eating behaviors and hedonic hunger and triggered mindless eating behaviors. When planning medical nutrition therapy for individuals with diabetes, it is crucial to provide personalized nutritional education that considers the medical treatment being used. These findings highlight the need for further studies investigating the effects of medical treatment types on eating behaviors, ensuring homogenous distribution of drug groups.
Benzer Tezler
- Tip 2 diabetes mellitus tanılı hastalarda tıbbi beslenme tedavisi ve fiziksel aktiviteye uyumun değerlendirilmesi
Evaluation of compliance with medical nutrition therapy and physical activity in patients diagnosed with type 2 diabetes mellitus
SÜHEYL ÖKSÜZOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKMAN
- Türkiye'deki yoğun insülin tedavisi alan diyabetli bireylerin karbonhidrat sayımı metodunu kullanım durumlarının HBA1C düzeylerine etkisi
The effect of using carbohydrate counting method on hba1c levels in individuals WHO have intensive insulin treatment
KÜBRA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN MAHMUT İLKOVA
- Tip 2 diyabetli hastalarda yeme tutumu, kinezyofobi ve davranış değişikliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of eating attitude, kinesiophobia and behavior changes in type 2 diabetic patients
AYKUT TURHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÇARLIOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ NERMİN GÜNDÜZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT ALBAYRAK
- Zeytin yaprağı ekstraktının insan hepatoselüler karsinoma hücrelerinde tirozin kinaz, insülin reseptör-1, glut4 ve glut2 protein ekspresyon seviyeleri üzerine etkilerinin araştırılması
Research of the impact which olive leaf extract causes in human hepatocelular carsinoma cells that involves tyrosine kinase, insulin receptor-1, glut4 and glut2 protein expression levels
BURÇİN KASAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyokimyaBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜRRAHİM KOÇYİĞİT
- Tip 2 diyabetli bireylerde tıbbi beslenme tedavisinin glisemik kontrol, inflamatuar sitokinler ve bağırsak bariyer fonksiyonu üzerine etkisi
The effect of medical nutrition therapy on glycemic control, inflammatory cytokines, and intestinal barrier function in Type 2 diabetic patients
SERAP BALABAN
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAnkara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI UÇAR