Bir sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmet kullanımları ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Assessment of sexual and reproductive health service utilization and related factors among students of a health services vocational school
- Tez No: 939436
- Danışmanlar: PROF. DR. MELTEM ÇİÇEKLİOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Giriş ve amaç: Cinsel sağlık ve üreme sağlığı (CSÜS) toplum sağlığının en önemli uygulama alanlarından biri olup CSÜS hizmetleri eşitsizliklerin en çarpıcı olduğu sağlık hizmetleri alanıdır. Sağlık hizmetlerine erişim, temel bir insan hakkı olarak kabul edilmesine rağmen bireyler nicelik ve nitelik bakımından toplumun diğer kesimlerine kıyasla daha düşük düzeyde sağlık hizmeti kullanmaktadır. CSÜS açısından risk grubu olan gençler CSÜS hizmetleri açısından karşılanmayan gereksinimin yüksek olduğu bir gruptur. Karşılanmayan sağlık hizmet gereksinimi, sağlık bakım gereksinimi olduğunu algılayan bireylerin herhangi bir resmi sağlık bakımını kullanmaması olarak tanımlanmaktadır. Ege Üniversitesi Atatürk Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinde gerçekleştirilen bu çalışma ile öğrencilerin CSÜS hizmet kullanım durumları ile karşılanmayan gereksinimlerini belirlemek ve ilişkili etmenleri saptamak amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Kesitsel tasarımdaki bu araştırmanın evreni 2342 öğrenciden oluşmaktadır. Evrendeki kişi sayısı bilinen örneklem genişliği formülüne göre prevalans %18 kabul edilerek, %95 güven aralığı, %3 hata payı ile en küçük örneklem büyüklüğü Epi-info ile 496 bulunmuştur. Buna %10 cevaplanmama oranı da eklendiğinde örneklemimiz 546 olarak hesaplanmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni olan“Karşılanmayan gereksinim”dört kategoride değerlendirilmiştir; bilgi ve danışmanlığa yönelik CSÜS hizmetlerinde karşılanmayan gereksinim, kontrol/izlem/taramaya yönelik CSÜS hizmetlerinde karşılanmayan gereksinim, tedaviye yönelik CSÜS hizmetlerinde karşılanmayan gereksinim ve herhangi bir CSÜS hizmetine yönelik karşılanmayan gereksinim (Genel/Toplam karşılanmayan gereksinim). CSÜS hizmetlerinde karşılanmayan gereksinimi hesaplamak için“Son 12 ay içindeki algılanan CSÜS hizmet gereksinimi”ve“Bu hizmet gereksinimine yönelik CSÜS hizmet kullanım durumları”sorgulanmıştır. Sağlık hizmet kullanımı Andersen'in Davranışsal Modeli çerçevesinde değerlendirilmiş, bu bağlamda araştırmanın bağımsız değişkenleri hazırlayıcı (sosyodemografik özellikler, aile özellikleri, CSÜS bilgilerine ve CSÜS bilgi tercihlerine ilişkin özellikler) ve kolaylaştırıcı (sağlık güvence durumları, aile hekimine kayıt durumları, ebeveyn ve kendilerinin çalışma durumları, algılanan gelir düzeyleri ile ilgili yaşam düzeni) faktörler olarak iki kategoride toplanmıştır. Veriler, 2023 Nisan – Haziran ayları arasında; ders öncesinde dağıtılıp ders sonraları toplanarak ve ilgili öğretim üyeleri ve öğrenci temsilcileri aracılığıyla WhatsApp öğrenci gruplarında online paylaşılarak ve belirli aralıklarda hatırlatma yapılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin girişinde ve analizinde SPSS 24.0 programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı bulgular sayı, yüzde, ortalamalar üzerinden hesaplanırken; bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişki iki değişkenli analizlerde ki-kare testi kullanılmıştır. Çok değişkenli analizlerde lojistik regresyon analizi Backward LR yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Tüm analizlerde p
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Sexual and reproductive health (SRH) is one of the most important areas of public health, with services often marked by significant disparities. Despite the recognition of healthcare access as a fundamental human right, individuals often use healthcare services less frequently and with lower quality compared to other segments of society. Young people, a high-risk group for SRH, face substantial unmet needs in this area. Unmet healthcare needs refer to individuals who perceive a need for medical care but do not use any formal health services. This study aims to determine the utilization and unmet needs of SRH services among students at Ege University Atatürk Health Services Vocational School, and identify related factors. Materials and Methods: This cross-sectional study population consists of 2342 students. According to the known population sample size formula, with a prevalence of 18%, 95% confidence interval, and 3% margin of error, the minimum sample size was determined to be 496. Including a 10% non-response rate, the sample size was calculated to be 546. The dependent variable“Unmet needs”was evaluated in four categories: unmet needs for SRH information and counseling, monitoring/screening, treatment, and any SRH services (general/total unmet needs). The“Perceived SRH service needs in the last 12 months”and“Utilization of SRH services for these needs”were queried to calculate unmet needs. Health service utilization was evaluated within Andersen's Behavioral Model, and the study's independent variables were grouped into predisposing factors (sociodemographic characteristics, family characteristics, SRH knowledge and preferences) and enabling factors (health insurance status, registration with a family physician, employment status of themselves and their parents, perceived income level). Data were collected between April and June 2023 through classroom distribution and collection, online sharing via WhatsApp student groups with reminders, facilitated by faculty members and student representatives. Data were entered and analyzed using SPSS 24.0. Descriptive findings were calculated using numbers, percentages, and averages, while the relationships between dependent and independent variables were evaluated using chi-square tests. Multivariate analyses were conducted using logistic regression analysis with the Backward LR method. A significance level of p
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin üreme sağlığı ve aile planlaması bilgi düzeylerinin riskli davranışlara yatkınlığı ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between reproductive health and family planning knowledge levels of university students with susceptibility to risky behaviors
SİBEL HAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaKadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN ŞAHİN
- Üniversite öğrencilerinin kadına ilişkin 'namus' algısı
University students for women 'honour' perception
EZGİ ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Kadın Hastalıkları ve DoğumOkan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KERİME DERYA BEYDAĞ
- Üniversite öğrencilerinde riskli sağlık davranışlarının belirlenmesi
Determination the risky health behaviors amongst university students
BİLGENUR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk Sağlığıİstanbul Medipol ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİHAL SUNAL
- Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde sosyal medya uygulamalarının sağlık okuryazarlığı üzerine etkisi – müdahale araştırması
The effect of social media applications on health literacy in Başkent University Vocational School of Health Services students - an intervention study
SERAP SALİMOĞLU
- Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin ruhsal hastalıklara yönelik inanç ve tutumlarının bazı sosyodemografik değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of beliefs and attitudes of students in vocational school of health services towards mental illness from the perspective of certain sociodemographical variables
SEVİLAY SARAL BAĞRI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ENGİN EKER