Usnea subfloridana likeninden ham, kristalize ve süperkritik CO2 ekstraksiyonu ile elde edilen özütlerin biyolojik aktivitelerinin incelenmesi
Investigation of the biological activities of extracts obtained from usnea subfloridana lichen by crude, crystallized and supercritical CO2 extraction
- Tez No: 939974
- Danışmanlar: PROF. DR. BEYHAN TAŞ, DOÇ. DR. MELEK ÇOL AYVAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Biyoloji, Biyoteknoloji, Biochemistry, Biology, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ordu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Likenler ve metabolitleri çok çeşitli farmakolojik aktivitelere sahip umut verici bir kaynaktır. Bu araştırmada, Çambaşı Yaylası'ndan (Ordu) toplanan Usnea subfloridana (Parmeliaceae) likeninin biyolojik aktivitelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Farklı sıcaklıklarda kurutulan (40⁰C ve 80⁰C) ve farklı ekstraksiyon yöntemleri kullanılarak (süperkritik ekstraksiyon, kristalize liken tozu ve organik çözücü) elde edilen U. subfloridana özütlerinin in vitro antimikrobiyal ve antioksidan aktiviteleri kapsamlı analizlerle incelenmiştir. Ayrıca, bu likenden elde edilen özütlerin içerdiği fitokimyasal bileşenler gaz kromatografi-kütle spektrometresi (GC-MS) ile tanımlanmıştır. In vitro antimikrobiyal analizler sonucunda tüm liken özütlerinin etkili olduğu belirlenmiştir. Antibiyotiğe kıyasla en güçlü antimikrobiyal etki Gram-pozitif bakterilerden Micrococcus luteus (zon çapı 38 mm, liken kristali-40⁰C) ve Enterococcus faecalis (zon çapı 30.75 mm, liken kristali-80⁰C) üzerinde tespit edilmiştir. U. subfloridana'nın kristalize ekstrakt özütleri ham özüt ve süperkritik CO2 özütüne nazaran denenen mikroorganizmalara karşı daha fazla etki göstermiştir. Asetonla maserasyon tekniğiyle hazırlanan özütlerin toplam fenolik içerik değeri diğerlerine nazaran daha yüksek olmakla birlikte 40°C'de kurutulan liken örneğinin süperkritik ekstraksiyonla hazırlanan ekstraktı da hemen hemen aynı derecede fenolik içermektedir. Bahsedilen ekstraktın flavonoid içeriği de diğer tüm ekstraklara nazaran belirgin derecede yüksek (220 mg QTE/ g ekstrakt) bulunmuştur. Hem DPPH radikalini süpürme hem de Fe+3 iyonlarını indirgeyebilme gücü açısından değerlendirilen antioksidan analizlerde fenolik içeriği yüksek bulunan örnek en iyi sonucu verirken Fe+2 iyonunu şelatlayabilme kapasitesi sadece flavonoid içeriği en yüksek olan ekstrakt durumunda gözlemlenmiştir. Amonyum molibdat ile belirlenen toplam antioksidan aktivite yöntemine göre, en iyi sonucun (104.59 mg AAE/g ekstrakt) alındığı ayrıca flavonoidce zengin ikinci ekstrakt, 80°C'de kurutulan liken örneğinin süperkritik ekstraksiyonla hazırlanan ekstraktı olup, lipid peroksidasyonunu III önleme inhibisyonu sadece bu ekstraktın 0.02 mg/mL'lik kısmı için yaklaşık %4 oranında hesaplanmıştır. Ekstraktların tümü süperoksit dismutaz ve katalaz aktivitesine sahipken hiçbiri peroksidaz aktivitesi göstermemiştir. Bu derece zengin fenolik ve flavonoid içerikle orantılı olacak şekilde antioksidan aktivite sergileyen ekstraktların nörolojik hastalıklar için umut verici derecede kolinesteraz ve tirozinaz inhibisyonu gösterdiği de ortaya konulmuştur. U. subfloridana'nın farklı deneme özütlerinin GC-MS analizleri sonucunda; en yüksek fitokimyasal bileşenler 40⁰C ve 80⁰C'de kurutulan süperkritik CO2 ekstraksiyonu (SK-CO2) numunelerinde çıkmıştır (35 bileşen). Ham liken kristallerinin analizinde 11 (40⁰C) ve 12 (80⁰C) bileşen belirlenirken, liken kristallerinin %90'ın üzerinde usnik asit içerdiği tespit edilmiştir. Liken aseton özütlerinin içeriğinde ise sırasıyla 29 ve 27 bileşen tanımlanmıştır. Sonuçlar, U. subfloridana'dan elde edilen ekstraktların ve/veya izole edilen bileşiklerin, çeşitli biyolojik aktivitelerin potansiyel bir kaynağı olabileceğini göstermiştir. U. subfloridana ileriye dönük ilaç adayları için değerli bir kaynak olarak değerlendirilebilir.
Özet (Çeviri)
Lichens and their metabolites are promising sources with diverse pharmacological activities. This study aimed to investigate the biological activities of Usnea subfloridana (Parmeliaceae) lichen collected from Çambaşı Plateau (Ordu). The in vitro antimicrobial and antioxidant activities of U. subfloridana extracts obtained using different drying temperatures (40°C and 80°C) and various extraction methods (supercritical extraction, crystallized lichen powder, and organic solvents) were comprehensively analyzed. Additionally, the phytochemical components of these extracts were identified using gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS). The in vitro antimicrobial analyses revealed that all lichen extracts exhibited effective activity. Compared to antibiotics, the strongest antimicrobial effects were observed against the Gram-positive bacteria Micrococcus luteus (zone diameter 38 mm, lichen crystal-40°C) and Enterococcus faecalis (zone diameter 30.75 mm, lichen crystal-80°C). The crystallized lichen extracts of U. subfloridana demonstrated greater effectiveness against the tested microorganisms than the crude extracts and supercritical CO₂ extracts. The total phenolic content of the extracts prepared by maceration with acetone was higher than that of the others, and the supercritical extract from the lichen sample dried at 40°C exhibited almost equivalent phenolic content. The flavonoid content of this extract was also found to be significantly higher than that of all other extracts (220 mg QTE/g extract). In the antioxidant analyses, which assessed the DPPH radical-scavenging ability and Fe³⁺ ion-reducing power, the sample with the highest phenolic content showed the best results. The Fe²⁺ ion-chelating capacity was observed only in the extract with the highest flavonoid content. According to the total antioxidant activity determined using the ammonium molybdate method, the second-best result (104.59 mg AAE/g extract) was obtained from the flavonoid-rich extract prepared via supercritical extraction from the lichen sample dried at 80°C. The inhibition of lipid V peroxidation was approximately 4% for only the 0.02 mg/mL portion of this extract. While all extracts exhibited superoxide dismutase and catalase activities, none displayed peroxidase activity. Extracts with such rich phenolic and flavonoid content proportionally exhibited antioxidant activity and demonstrated promising cholinesterase and tyrosinase inhibition, which are beneficial for neurological diseases. The GC-MS analysis of the different U. subfloridana extracts showed that the highest phytochemical components were detected in the supercritical CO₂ extracts (SC-CO₂) from samples dried at 40°C and 80°C (35 components). The analysis of raw lichen crystals identified 11 components (40°C) and 12 components (80°C), with more than 90% of the lichen crystals composed of usnic acid. The acetone extracts of the lichen contained 29 and 27 components, respectively. The results suggest that the extracts and/or isolated compounds from U. subfloridana could be a potential source of various biological activities. U. subfloridana can be considered a valuable resource for future drug candidates.
Benzer Tezler
- Green synthesis of metallic nanoparticles by using Usnea subfloridana, Pseudevernia furfuracea, Bryoria fuscescens, Cladonia rangiferina, Peltigera praetextata extracts and evaluation of their antimicrobial activities
Metalik nanoparçacıkların kullanılarak yeşil sentezi: Usnea subfloridana, Pseudevernia furfuracea, Bryoria fuscescens, Cladonia rangiferina, Peltigera praetextata ekstraktları ve antimikrobiyal aktivitelerinin değerlendirilmesi
RAWIA SAAD AL-SAMMARRAIE
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
BiyolojiErciyes ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÖKHAN HALICI
- Usnea florida (L.) Weber Ex F.H. Wigg total ekstraktının allelopatik ve genotoksik etkilerinin belirlenmesi
Determination of Allelopathic and Genotoxic Effects of Usnea florida (L.) Weber EX F.H. Wigg Total Extract
KEVSER YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL SÖZEN
- Usnea longissima Ach.liken türünden izole edilen difraktaik asitin indometazin ülseri üzerine koruyucu etkisi ve in-vivo antioksidan özelliklerin araştırılması
An investigation on the protective effects of diffractaic acid isolated from Usnea longissima Ach. on the indomethacine-induced ulcer model in rats and its in vivo antioxidant properties
YASİN BAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
BiyokimyaAtatürk ÜniversitesiBiyokimya Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. FEHMİ ODABAŞOĞLU
- Usnea filipendula Stirt.'in kolon kanseri hücre soyları üzerine sitotoksik aktivitesinin araştırılması
Cytotoxic activity of Usnea filipendula Stirt. in colon cancer cell lines
CYROLLAH DISOMA
- Usnea longissima ach. likeninin Drosophila melanogaster' in çeşitli gelişim parametreleri ve ömür uzunluğu üzerine etkileri
The effects of Usnea longissima ach. on some development parameters and longevity of Drosophila melanogaster
DENİZ ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyolojiAtatürk ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HANDAN UYSAL