Feriköy organik pazarı etnografisi: Yavaş, ekolojik, alternatif
An ethnography of the Feriköy organic market: Slow, ecological, alternative
- Tez No: 940200
- Danışmanlar: PROF. DR. BURAK ONARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Bu araştırma, hızlı tüketim kültürünün ekolojik ve toplumsal etkilerine karşı geliştirilen alternatif üretim ve tüketim pratiklerini, Türkiye'nin ilk organik pazarı olan Feriköy Organik Pazarı örneğinde etnografik olarak incelemiştir. Modern yaşamın ve sanayileşmenin getirdiği ekolojik kriz, sentetik gıda tüketimi ve hastalıklar gibi sorunlar karşısında, hızın yerine yavaş olanın, sentetik yerine ekolojik olanın, alternatif bir var olma biçimi arayışının beslenme ile çevre ilişkisi bağlamındaki tezahürü olan bu proje çevreyi tahrip etmeyen, dolayısıyla sanayi girdilerinin ve sentetik girdilerin olabildiğince az kullanıldığı bir üretim biçimi arayışını gündeme getirmiştir. Sosyal, kültürel, ekolojik değerlerin gözetildiği bu üretim biçimi teknolojik ve“hızlı”yaşam kültürünü de etkileyecek ve dönüştüreceği varsayılmıştır. 2006 yılında Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği'nin öncülüğünde kurulan Feriköy Organik Pazarı, iktisadi ilişkiler ile sosyo-kültürel etkileşimlerin iç içe geçtiği çok katmanlı bir toplumsal mekân olarak şekillenmiştir. Bir yandan organik ürünlerin mübadelesi gerçekleşirken, diğer yandan etik, ekolojik ve toplumsal değerler ekonomik gerekliliklerle sürekli müzakere edilmektedir. Araştırma, Buğday Derneği'nin doğayla uyum, adil üretim ve aracısız ilişki ilkelerine dayanan ekolojik tahayyülünün, sahada nasıl karşılık bulduğunu; bu ideallerin gündelik pratikler içinde nasıl dönüştüğünü ve toplumsal ihtiyaçlarla nasıl yeniden anlam kazandığını analiz etmektedir. Çalışma, dört mevsime yayılan saha gözlemleri ve esnaf ile tüketicilerle yapılan mülakatlara dayanmaktadır. Pazarın yapısı, işleyişi ve alternatif yaşam arayışlarıyla kurduğu ilişkiler detaylı biçimde incelenmiş; organik gıdaya dair Türkiye'ye özgü toplumsal ve ekonomik dinamikler ortaya konmuştur. Araştırmanın bulguları, Buğday Derneği'nin doğayla uyum, adil üretim ve aracısız ilişki ilkeleri çerçevesinde geliştirdiği ekolojik tahayyülün, sahada mutlak bir şekilde karşılık bulmadığını; ancak bu ilkelerin esnaf ve tüketiciler tarafından çeşitli biçimlerde yorumlandığını ve yer yer yeniden müzakere edildiğini göstermiştir. Bu durum, ideal ile pratik, etik ile ekonomi arasındaki gerilimin sahada dinamik bir biçimde sürdüğünü ortaya koyar.
Özet (Çeviri)
This thesis offers an ethnographical investigation on Feriköy Farmers' Market which has been founded as part of a project by Bugday Yasami Destekleme Dernegi. This project, which can be seen as an extension of the search for an alternative way of living that replaces the speed and abundance of modern life and industrialization with slowness and moderation within the context of the relationship between nutrition and environment, raises the issue of a way of production that does not damage the environment and as such utilizes minimal amounts of industrial and synthetic materials. Thus, it is assumed that this way of production will also affect and transform the technological and 'fast' lifestyle. Founded in 2006 under the leadership of the Buğday Association for Supporting Ecological Living, Feriköy Organic Market has evolved into a multilayered social space where economic relationships and socio-cultural interactions are intertwined. While the exchange of organic products takes place on one hand, on the other, ethical, ecological, and social values are continuously negotiated with economic necessities. The research analyzes how the Buğday Association's ecological vision—based on principles of harmony with nature, fair production, and direct relationships—is realized in practice, how these ideals are transformed in daily routines, and how they gain new meanings through societal needs. The study is based on field observations conducted across four seasons and interviews with both vendors and consumers. It thoroughly investigates the market's structure, operation, and its links to the pursuit of alternative lifestyles, revealing Turkey-specific socio-economic dynamics related to organic food. The findings indicate that while the ecological vision proposed by the Buğday Association is not fully reflected in practice, its principles are interpreted and sometimes renegotiated by vendors and consumers in various ways. This reveals a dynamic tension between the ideal and the practical, and between ethics and economics, within the field.
Benzer Tezler
- Organik gıda piyasasının Türkiye'deki gelişimi: Güven ilişkileri ve denetim unsuru üzerine bir inceleme
The development of organic food market in Turkey: Trust relations and control mechanism
ALİYE BURCU ERTUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİLİZ BALOĞLU
- Feriköy pompa istasyonu yapıları restorasyon projesi
Restoration project of Ferikoy pump station buildings
ZEYNEP ÇİĞDEM ŞANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YILDIZ SALMAN
- Feriköy, Kurtuluş, Bomonti ve Duatepe mahallelerinde karşılaşılan az katlı Artdeco Akımına ait binaların cephe tipolojileri
Facade typologies of low-rise Artdeco Buildings faced in Feriköy, Kurtuluş, Bomonti and Duatepe neighborhoods
TOGAN TONG
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. Z. KAYA DİNÇER
- Feriköy ve Kurtuluş (Tatavla) bölgesinde yer alan çok katlı Kargir konutlar (19.yy sonu-20.yy başı)
Feriköy and Kurtuluş (Tatavla) regions involved in multi-storey residential Kargir (the late 19th century-early 20th century)
TİMUR KAPROL
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEHRA KAYA DİNÇER
- Bomonti-Feriköy'deki sosyal farklılaşmanın mekansal düzeyde incelenmesi
Spatial analysis of social differentiation in Bomonti-Feriköy
ÖZGE ŞAMLI TOPACIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMÜR BARKUL