Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde D-AOBM 2020 yeterlikleri çerçevesinde alımlama görevlerinin tasarlanması: B2 dil düzeyi yardımcı çalışma materyali önerisi
Designing reception tasks within the framework of CEFR 2020 competencies in teaching Turkish as a foreign language: B2 language level auxiliary study material proposal
- Tez No: 940531
- Danışmanlar: PROF. DR. ASUMAN AHMED ABDO SHABAN, DOÇ. DR. ASLI FİŞEKCİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Bu araştırmada Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için D-AOBM 2020 yeterlikleri çerçevesinde B2 dil düzeyinde alımlama görevleri tasarlamak amaçlanmıştır. Alımlama, dil kullanıcılarının mesajı doğru anlayabilmesi için bir ön koşuldur. Alımlama becerilerini kazanamamış dil kullanıcıları, sözlü ve yazılı üretim alanlarında da problemler yaşamaktadır. D-AOBM'nin 2020 tamamlayıcı metinde yer alan tanımlayıcılar da incelendiğinde, alımlama konusunda tasarlanacak etkinliklerin özellikleri ortaya çıkmaktadır. Bu tanımlayıcılar, her alımlama başlığında her dil seviyesi için ayrı bir şekilde düzenlenmiştir. Bu araştırma kapsamında ilk olarak B2 dil düzeyindeki öğrenenlerin ihtiyaçlarını saptamak amacıyla bir ihtiyaç analizi yapılmıştır. İhtiyaç analizi, öğrenen merkezli bir yaklaşım ve doğru sonuçlar için gerekli bir uygulamadır. Herhangi bir dil becerisinde olduğu gibi, dilin alımlama boyutunda da bireysel farklılıklar gözlemlenmektedir. Bu farklılıkları belirlemek ve öğrenenlerin alımlama ile ilgili ihtiyaçlarını karşılamak için bu çalışmada D-AOBM 2020 tamamlayıcı metinden hareketle bir anket hazırlanmış ve B2 seviyesindeki 86 öğrenene uygulanmıştır. D-AOBM 2020 tamamlayıcı metinden hareketle alımlama ile ilgili tanımlayıcılar seçilmiştir. Öğrenenlerden her tanımlayıcı için“Evet”,“Hayır”veya“Kısmen”seçeneklerinden birini seçmeleri istenmiştir. D AOBM çerçevesi, Avrupa Konseyi ülkelerindeki bilim insanları tarafından uzun yıllar yapılan proje ve çalıştaylar sonucu ortak bir zemin oluşturmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu nedenle ihtiyaç analizinde bilimsel temelli ve D-AOBM 2020'ye uygun tanımlayıcıların kullanılması, çalışmanın güvenilirliğini ve geçerliliğini artırmaktadır. Araştırma kapsamında aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: a) Türkçeyi yabancı/ikinci dil olarak öğrenen B2 dil düzeyindeki öğrenenlerin alımlama becerilerinden okuduğunu anlamaya yönelik ihtiyaçları hangi özellikleri taşımaktadır? b) Öğrenenlerin alımlama becerilerine ilişkin ön test puanlarının değerlendirmesi hangi özellikleri taşımaktadır? c) Öğrenenlerin alımlama becerilerine ilişkin son test puanlarının değerlendirmesi hangi özellikleri taşımaktadır? v d) Öğrenenlerin ön-test-son test puanlarına ilişkin karşılaştırma analizleri hangi özellikleri taşımaktadır? e) Öğrenenlerin ön-test-son test-izleme testi puanlarına ilişkin karşılaştırma analizleri hangi özellikleri taşımaktadır? f) Tasarlanan alımlama materyalleri, öğrenenlerin alımlama becerilerinin gelişiminde ne düzeyde etkili olmuştur? Araştırmanın uygulanması, İstanbul'da bir vakıf üniversitesinin TÖMER biriminde eğitim gören B2 dil düzeyindeki 20 öğrenenle 8 haftalık bir sürede (40 saat) gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak gözlem, araştırmacı günlüğü, ses kayıtları, ölçme kontrol listesi, alımlama becerilerini geliştirmeye yönelik hazırlanmış dört temel beceriyi esas alan ders materyalleri, odak grup görüşmesi formu, ders gözlem notları kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS 26.0 programında analiz edilmiştir. Normallik analizlerinde, ölçek ve alt boyutların çarpıklık ve basıklık değerlerinin -2 ile +2 arasında olduğu görülmüş ve bu nedenle parametrik testler tercih edilmiştir. Grupların ön test ve son test puanları Bağımlı Örneklem T-Testleri ile, ön test, son test ve izleme testleri arasındaki farklar ise Tekrarlı Ölçümler Analizi (Repeated Measures) ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, tüm boyutlarda (bilgi ve sav için okuma, metin basitleştirme, genel aracılık, metin işlemleme, yaratıcı metinleri çözümleme) ön test, son test ve izleme testi puanları arasında anlamlı farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. İzleme testi puanlarının son test puanlarını, son test puanlarının ise ön test puanlarını belirgin şekilde aştığı görülmüştür. Etki büyüklükleri, uygulanan müdahale programının hem etkili olduğunu hem de kalıcı sonuçlar sağladığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to design reception tasks for teaching Turkish as a foreign language at B2 language level within the framework of CEFR 2020 competencies. Reception is a prerequisite for language users to understand the message correctly. Language users who fail to acquire reception skills also have problems in oral and written production. When the descriptors in the 2020 supplementary text of the CEFR are examined, the characteristics of the activities to be designed on reception become clear. These descriptors are organized separately for each language level under each reception heading. Within the scope of this study, a needs analysis was first conducted in order to determine the needs of learners at language level B2. Needs analysis is a learner-centered approach and a necessary practice for accurate results. As in any language skill, individual differences are observed in the reception dimension of language. In order to identify these differences and to meet the learners' needs related to reception, a questionnaire was prepared based on the CEFR 2020 supplementary text and administered to 86 B2 level learners. Reception-related descriptors were selected based on the CEFR 2020 supplementary volume. Learners were asked to choose one of the options“Yes”,“No”or“Partly”for each descriptor. The CEFR framework has been prepared by scientists in the Council of Europe countries after many years of projects and workshops in order to create a common ground. Therefore, the use of descriptors that are scientifically based and appropriate to the CEFR in the needs analysis increases the reliability and validity of the study. Within the scope of the research, answers to the following questions were sought: a) What are the characteristics of the needs of B2 level learners of Turkish as a foreign/second language for reading comprehension among the reception skills? b) What are the characteristics of the evaluation of the learners' pre-test scores regarding their reception skills? c) What are the characteristics of the evaluation of the post-test scores of the learners' reception skills? vii d) What are the characteristics of the comparison analysis of the learners' pre-test and post test scores? e) What are the characteristics of the comparison analysis of the learners' pre-test-post test-follow-up test scores? f) To what extent were the designed reception materials effective in the development of learners' reception skills? The study was conducted with 20 learners at B2 language level studying at the TÖMER unit of a foundation university in Istanbul over a period of 8 weeks (40 hours). Observation, researcher's diary, audio recordings, measurement checklist, course materials based on four basic skills prepared to develop reception skills, focus group interview form, course observation notes were used as data collection tools. The data obtained in the study were analyzed in SPSS 26.0 program. Normality analyses showed that the skewness and kurtosis values of the scale and sub-dimensions were between -2 and +2 and therefore parametric tests were preferred. The pre-test and post-test scores of the groups were evaluated with Dependent Sample T-Tests, and the differences between the pre-test, post-test and follow-up tests were evaluated with Repeated Measures Analysis. The results of the study revealed that there were significant differences between pre-test, post-test and follow-up test scores in all dimensions (reading for information and argument, text simplification, general mediation, text processing, analyzing creative texts). It was observed that the follow-up test scores significantly exceeded the post-test scores and the post-test scores significantly exceeded the pretest scores. The effect sizes show that the intervention program was both effective and provided permanent results.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuduğunu anlama ve yazma becerileri aracılığıyla Türk toplum bilgisi paylaşımı
Turkish social knowledge transfer through reading comprehension and writing skills in teaching Turkish to foreigners
TUĞÇE TOGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASUMAN AHMED ABDO SHABAN
DOÇ. DR. ASLI FİŞEKCİOĞLU
- L'Utilisation de la Traduction Audiovisuelle au service de la mediation dans l'enseignement du FLE
Yabancı dil olarak Fransızca öğretiminde aracılık gelişimi için görsel-işitsel çeviri kullanımı
YILDIZ FAKIOĞLU GÖKDUMAN
Doktora
Fransızca
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiYabancı Diller Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN AYDINBEK
- Yabancılar için Türkçe temel düzey (A1-A2) dinleme kitaplarının kazanımlar açısından incelenmesi
Examination of beginner level Turkish listening books for foreigners (A1-A2) in terms of learning outcomes
MERVE CESUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN DENİZ
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde çevrim içi derslerde WEB 2.0 araçları etkinlikleriyle B2 seviyesinde yazma becerisinin geliştirilmesi
Development of writing skills at B2 level with WEB 2.0 tools activities in online lessons in teaching Turkish as a foreign language
EZEL TÜRKMENOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT GÜN
- Yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisinin değerlendirilmesi için puanlama anahtarı önerisi: A1-A2 seviyesi
Rubric proposal for the evaluation of writing skills in teaching Turkish as a foreign/second language: A1-A2 level
DAMLA OKYAY ENSER
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM EKTİ