Dijitalleşen ekonomide kripto varlıkların vergilendirilmesi
Taxation of the crypto-assets in the digitalized economy
- Tez No: 940620
- Danışmanlar: PROF. DR. NURİ SEMİH ÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Maliye, Law, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye (Kamu Ekonomisi) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mali İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: Belirtilmemiş.
Özet
Dijital teknolojilerin finansal sermayeyle birleşmesi ve bu teknolojilerin birbirini tamamlayarak birlikte çalışabilmesi, dijital ekonominin giderek ekonominin kendisi haline gelmesine katkı sağlamıştır. Yaratılması basit bir prensibe fakat gelişmiş teknolojilere dayanan kripto varlıklar ise geleneksel finansal sisteme ve merkez bankalarının para politikalarına olan güvenin sarsılması sonucunda, itibari paraya alternatif olarak geliştirilmiş ve dijital ekonominin doğal bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Zamanın ruhuna uygun yaratılan bu varlıklar, programlanabilir kod parçaları olan akıllı sözleşmeler sayesinde geleneksel finansal aracı kurumlar tarafından sunulan ürün ve hizmetlerin, bu kurumlara ihtiyaç duyulmaksızın küresel, merkeziyetsiz, anonim, anlık ve düşük maliyetle gerçekleşmesini sağlamıştır. Kripto varlıkların oluşturduğu ekosistemin takibinin zor olması, kavramların ve kurumların yeni olması, muhatap bir aracı kurumun bulunmaması, devinim içerisinde olması benzeri nedenler ise vergi mevzuatının dışında bir alan olarak kalmasına neden olmuştur. Bu bağlamda kripto varlık faaliyetlerinin vergilendirilmesi konusunda kapsamlı, karşılaştırmalı ve derinlemesine bir analiz yaparak, pratik ve uygulanabilir öneriler sunmak çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak kripto varlıkların dijital ekonominin içerisindeki yeri ve bu varlıkların dayanağı blokzincir teknolojisi ele alınmış, bilahare uluslararası kurum ve kuruluşların raporları, karşılaştırmalı hukuk uygulamaları analiz edilmiştir. Mer'i mevzuat ve kullanım amacı dikkate alındığında kripto varlıkların sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmesinin yerinde olacağı kanaatine varılmış, ayrıca Sermaye Piyasası Kanunu'nda gayrimaddi varlık olarak nitelendirildiğinden gayrimaddi hak olarak nitelendirilebileceği değerlendirilmiştir. Bu çerçevede sermaye piyasası aracı veya gayrimaddi hak olarak nitelendirilmesinin Türk vergi sistemi açısından muhtemel sonuçları incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The combination of digital technologies with financial capital and the ability of these technologies to complement each other and work together has contributed to the digital economy gradually becoming the economy itself. Crypto assets, which are based on a simple principle but advanced technologies, were developed as an alternative to fiat money and emerged as a natural product of the digital economy, as a result of the loss of trust in the traditional financial system and the monetary policies of central banks. These assets, created in accordance with the spirit of the times, have enabled the products and services offered by traditional financial intermediary institutions to be realized globally, decentralized, anonymously, instantly and at low cost, without the need for these institutions, thanks to smart contracts, which are programmable pieces of code. The fact that the economic system created by crypto assets is difficult to follow, the concepts and institutions are new, there is no intermediary institution to deal with, and it is in a state of transformation, etc. have caused it to remain an area outside the tax legislation. In this context, the aim of the study is to provide practical and applicable suggestions by conducting a comprehensive, comparative and in-depth analysis on the taxation of crypto asset activities. For this purpose, firstly, the place of crypto assets in the digital economy and the blockchain technology that is the basis of these assets were discussed, and then the reports of international institutions and organizations and comparative law practices were analyzed. Considering the current legislation and the purpose of use, it was concluded that it would be appropriate to qualify crypto assets as capital market instruments, and it was also evaluated that they could be qualified as intangible rights since they are qualified as intangible assets in the Capital Markets Law. In this context, the possible consequences of being qualified as a capital market instrument or intangible right in terms of the Turkish tax system were examined.
Benzer Tezler
- A new approach to corporate social responsibility: Corporate digital responsibility, analysis of Turkish banking and e-commerce sectors
Kurumsal sosyal sorumluluğa yeni bir yaklaşım: Kurumsal dijital sorumluluk, Türk bankacılık ve e-ticaret sektörlerinin analizi
CEYDA CİHAN AYDOĞDU
Doktora
İngilizce
2024
BankacılıkGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MÜJDE BASKAN KARSAK
- Kriz dönemlerinde finansal ve kripto para piyasalarının dönüşümü: Kripto para üzerine bir uygulama
Conversion of financial and cryptocurrency markets in crisis periods: An application on cryptocurrency
UTKU YENİLMİŞ
- Kripto paraların kullanımına ilişkin banka çalışanlarının algısı: Kocaeli örneği
Perception of bank employees regarding the use of cyripto coins: The case of Kocaeli
ADEM YEŞİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bankacılıkİstanbul Gedik ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT BOZOKLU
- Kripto paralarda çatallanmanın etkisi: Bitcoin örneği
The effect of bifurcation in cryptocurrencies: The example of bitcoin
ÖZGE GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeArtvin Çoruh Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BERBEROĞLU