Geri Dön

Yunak (Konya) lamproitik kayalarının petrografik ve jeokimyasal incelemesi

Petrographical and geochemical investigation of the yunak (Konya) lamproitic rocks

PDF İndir

  1. Tez No: 940652
  2. Yazar: METEHAN AYYÜREK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KÜRŞAD ASAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mineraloji Petrografi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 36

Özet

Bu çalışmada Yunak (Konya) güneyinde yüzeyleyen lamproitik kayaların petrografik ve jeokimyasal (major-iz element ve Nd-Hf izotopları) özellikleri araştırılmıştır. Çalışma alanının temelinde, Jura-Kretase yaşlı kireçtaşı, dolomit ve ofiyolitik kayalar yer almaktadır. Bu temel üzerine, Miyo-Pliyosen yaşlı göl-akarsu çökelleri ve küçük hacimli lav akıntıları olarak yüzeyleyen Yunak Lamproitik Kayaları (YLK) uyumsuz olarak gelmektedir. YLK birimleri değişken oranlarda olivin, klinopiroksen, filogopit, nadir amfibol fenokristallerinin sanidin, klinopiroksen ve opak minerallerce zengin mikrolitik veya mikrokristalen hamur içinde dağıldığı porfirik doku ile karakteristiktir. YLK birimleri olivin lamproit, filogopit lamproit ve bunların arasındaki geçişi temsil eden olivin filogopit lamproit olarak sınıflandırılmıştır. YLK birimlerinin SiO2 içerikleri % 53-57 arasında değişmekte ve jeokimyasal olarak ultrapotasik (K2O: % 5-11; MgO: % 6-11 ve K2O/Na2O: % 3-11) karakter sergilemektedir. Ayrıca YLK, yüksek Ba (~1000-4000 ppm), Zr (~500-1000 ppm), Sr (~950-1100 ppm) içeriklerine sahiptir. YLK birimleri, orojenik (olivin lamproit; göreceli yüksek BİYE/YAEE oranları) ve anorojenik (filogopit lamproit; göreceli düşük BİYE/YAEE oranları) olmak üzere iki farklı tip uyumsuz iz element deseni sergilemektedir. İlaveten, olivin lamproitler (ɛNd: -5.93'den -6.03'a kadar; ɛHf: -8.01'den -8.41'e kadar) ile filogopit lamproitler (ɛNd: -2.32; ɛHf: 5.92) arasında Nd-Hf izotop bileşimleri açısından belirgin farklılık mevcuttur. Jeokimyasal olarak farklı bu iki kaya grubu birbirleriyle fraksiyonel kristalleşme yoluyla ilişkili olamazlar. Ayrıca, incelenen lamproitik kayaların gelişiminde kabuk kontaminasyonun etkisi önemsizdir. Böylece, bu belirgin jeokimyasal farklılık bunların farklı manto kaynağından türediğine işaret etmektedir. Elde edilen jeokimyasal bulgular, orojenik YLK birimlerinin yakın geçmişteki dalma-batma (yitim) süreçleriyle ilişkili olarak metasomatize olmuş litosferik manto kaynağından, anorojenik YLK birimlerinin ise astenosferik ergiyikler ile ilaveten zenginleştirilmiş litosferik manto kaynağından türediğini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, petrographical and geochemical (major-trace element and Nd-Hf isotopes) properties of lamproitic rocks from the Yunak area (Konya) were investigated. Jurassic-Cretaceous limestone, dolomite and ophiolitic rocks constitue basement of the study area. Mio-Pliocene fluvio-lacustrine deposits and Yunak Lamproitic Rocks (YLK) which outcrops as small volume lava flows, unconformably overlie this basement. The YLK units are characterized by porphyritic textures in which variable amounts of olivine, clinopyroxene, phlogopite, and rare amphibole phenocrysts are set in microlitic or microcrystalline groundmass rich in sanidine, clinopyroxene and opaque minerals. The YLK units are classified as olivine lamproite, phlogopite lamproite, and olivine phlogopite lamproite representing the transition between them. The SiO2 contents of the YLK units vary from 53% to 57% and they geochemically exhibit ultrapotassic (K2O: 5-11%; MgO: 6-11% and K2O/Na2O: 3-11%) character. Additionally, YLK has high Ba (~1000-4000 ppm), Zr (~500-1000 ppm), Sr (~950-1100 ppm) contents. YLK units exhibit two different types of incompatible trace element patterns: orogenic (olivine lamproite; relatively high LILE/HFSE ratios) and anorogenic (phlogopite lamproite; relatively low LILE/HFSE ratios). Additionally, there exists a significant difference in Nd-Hf isotope compositions between olivine lamproites (ɛNd: -5.93 to -6.03; ɛHf: -8.01 to -8.41) and phlogopite lamproites (ɛNd: -2.32; ɛHf: 5.92). These two geochemically different rock groups cannot be related to each other by fractional crystallization. Moreover, the effect of crustal contamination in the evolution of the studied lamproitic rocks is insignificant. Thus, the prominent geochemical difference indicates that they were derived from different mantle sources. The obtained geochemical findings show that the orogenic YLK units were derived from a lithospheric mantle source metasomatized by recent subduction-related processes, while the anorogenic YLK units were derived from a lithospheric mantle source that has been additionally enriched with asthenospheric melts.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    839700

    Konya ili Yunak ilçesi mısır tarlalarında zararlı hakim tür Zyginidia sohrab Zachvatkin (Hemiptera: Cicadellidae)'in popülasyon değişimi ve verime olan etkilerinin belirlenmesi

    Determination of the population change and effects of thepestive dominant species Zyginidia sohrab Zachvatkin (Hemiptera: Cicadellidae) in the corn fields of Yunak district of Konya province

    TUĞBA BURUKLAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. LEVENT EFİL

  2. Tez No

    322710

    Konya Yunak koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek silajlık mısır (Zea mays L.)çeşitlerinin verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi

    Determınatıon of yıeld and yıeld traıts of slage maıze (Zea mays L.) varıetıes grown as second crop under the Konya /Yunak ecological conditions

    YAVUZ BALMUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ZiraatGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞAR KARADAĞ

  3. Tez No

    276540

    Türkiye'deki farklı sepiyolit-paligorskit oluşumlarının kökeni ve diyajenetik evrimi

    Origin and diagenetic evolution of sepiolite-palygorskite formations in Turkey

    ÜNAL ÖZBAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Bölümü

    PROF. DR. REZAN BİRSOY

  4. Tez No

    333106

    Rüzgar karakteristiği ve enerjisine etki eden faktörlerin incelenmesi

    Investigation of the factors affecting the wind characteristics and energy

    POLAT YETER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖNDER GÜLER

  5. Tez No

    372149

    Lise öğrencilerinde akademik ertelemenin algılanan anne baba tutumlarına göre incelenmesi

    Examination of academic procrastination among high school students in terms of perceived parental attitudes

    SONER YATGIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZELİHA TRAŞ

Geri Dön