Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında çevre hakkının korunmasında devletlerin pozitif yükümlülükleri
Positive obligations of states in the protection of the right to environment in the light of the decisions of the European Court of Human Rights
- Tez No: 940736
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRETTİN BURAK YERLİKAYA, DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU DEĞİRMENCİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Law, Public Administration, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
I. ve II. Dünya Savaşları sırasında yaşanan ağır insan hakları ihlalleri, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin (BMİHEB) kabulüne ve bağlayıcı uluslararası yargı mekanizmalarının oluşturulmasına zemin hazırlamıştır. Avrupa Konseyi ve ona bağlı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) bu doğrultuda kurulmuş ve insan haklarının bölgesel düzeyde korunmasında merkezi bir rol üstlenmiştir. Öte yandan, Sanayi Devrimi sonrasında hız kazanan endüstriyel faaliyetler, insan-doğa etkileşimini olumsuz yönde dönüştürmüş; çevre sorunları temel insan haklarını tehdit eder hale gelmiştir. Bu gelişmeler, çevre hakkının uluslararası düzeyde bir insan hakkı olarak kabul edilmesini gündeme getirmiştir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde (AİHS) çevre hakkına dair müstakil bir madde bulunmamaktadır. AİHM kararlarında çevre sorunlarının yol açtığı hak ihlalleri diğer maddeler nezdinde değerlendirilmektedir. Bu tez, AİHM'in çevreyle ilgili başvurularda devletlere yüklediği pozitif yükümlülükleri tarihsel süreç içerisinde yaşanan değişim ile birlikte incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Mahkeme'nin 1990'dan itibaren verdiği kararlar, nitel veri analizi yöntemi olan doküman incelemesiyle değerlendirilmiş; ihlal türleri, davalı devlet ve karar süresi gibi değişkenlerin analizinde MAXQDA yazılımı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Mahkeme'nin pozitif yükümlülük içtihadını zamanla sistematik biçimde geliştirdiği tespit edilmiş; uluslararası anlaşmalar ve bilimsel gelişmelerin bu süreçte belirleyici rol oynadığı görülmüştür. Ayrıca, iklim değişikliği gibi güncel çevresel tehditlerin devletlere yeni yükümlülükler getirdiği, Mahkeme'nin bu bağlamda dinamik ve esnek bir yorum yaklaşımı benimsediği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The severe human rights violations during World Wars I and II paved the way for the adoption of the United Nations Universal Declaration of Human Rights (UDHR) and the establishment of binding international judicial mechanisms. Consequently, the Council of Europe and its European Court of Human Rights (ECtHR) were established, assuming a central role in regional human rights protection. The accelerating industrial activities post-Industrial Revolution negatively transformed human-nature interaction, making environmental problems a threat to fundamental human rights and highlighting the need for an internationally recognized right to a healthy environment. The European Convention on Human Rights (ECHR) lacks a specific article on environmental rights. ECtHR judgments address human rights violations stemming from environmental problems through other articles. This thesis examines the ECtHR's positive obligations for states in environmental applications, considering changes over time. The study analyzes Court decisions from 1990 using document analysis, a qualitative method, employing MAXQDA for variables like violation types, respondent states, and decision duration. Research indicates the ECtHR has systematically developed its positive obligation jurisprudence, influenced by international agreements and scientific advancements. Furthermore, it concludes that contemporary environmental threats like climate change impose new state obligations, with the Court adopting a dynamic and flexible interpretation approach.
Benzer Tezler
- Rights of future generation: Right to environment and access to natural resources
Gelecek nesillerin hakları: Çevre hakkı ve doğal kaynaklara erişim
AFRA TEREN GÜRLÜLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMİRHAN BURAK ÇELİK
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında çevre hakkı
The right to environment in the light of the judgments of the European Court of Human Rights
CANSU AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HukukAnadolu ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DERYA ORMANOĞLU DURANLIOĞLU
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 'örnek' kararları ışığında büyüme-çevre hakkı ilişkisi: 2000-2012 dönemi üzerine bir inceleme
The relationship between growth and environmental right in the light of case examples of The European Court of Human Rights: An examination for the period of 2000-2012
ÖZCAN ELEVLİ
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında kamulaştırma kavramı ve Türkiye uygulaması
Başlık çevirisi yok
AHMET BERBEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
HukukGazi ÜniversitesiKentleşme ve Çevre Sorunları Bilim Dalı
PROF. DR. EYÜP GÜNAY İSBİR
- Çevrenin kasten kirletilmesi suçu (TCK M.181)
The crime of intentional pollution of the environment
SEVİM SENA TAŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL