Tuzluca ilçe merkezinin coğrafi etüdü
Geographical study of Tuzluca town
- Tez No: 94079
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM GÜNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
ÖZET Yüksek Lisans Tezi Tuzluca İlçe Merkezinin Coğrafi Etüdü Oğuz ŞİMŞEK Danışman: Doç. Dr. İbrahim GÜNER 2000- Sayfa: 123 Jüri: Doç. Dr. İbrahim GÜNER Tuzluca, İğdır'ın 39 km kadar batısında, Karasu-Aras sıra dağlarının doğu uç noktasındaki uzantıları üzerinde ve bu dağların kuzey yamaçları üzerinde dalgalı bir düzlüğün kenarında yer alır. İlçe batıdan Kağızman, doğudan İğdır, güneyden Ağrı ve kuzeyden. Türkiye ile Ermenistan arasında sınır oluşturan Araş ırmağı ile sınırlandırılmıştır. Tuzluca kentinin batısında Tekaltı dağı. doğusunda ve güneyinde Buruksu (Sükü) Çayı kuzeyinde ise Araş ırmağının sınır oluşturduğu Ermenistan bulunur. Tuzluca kentinin kurulduğu kesim Tuzlu, jipsli ve marnlı gevşek depolardan oluşmuştur. Kenti doğudan çevreleyen tepeler Kayatuzundan oluşmaktadır ve bu tepeliklerden kayatuzu elde edilmektedir. Kent ve çevresinde, karasal iklim özellikleri görülmektedir. Doğudaki İğdır ovasına, nazaran yükseltinin artmasına bağlı olarak sıcaklıkta düşüş, yağış miktarında ise artış görülmektedir. Yıllık ortalama sıcaklık 9.9°C olurken yağış miktarı ise 326 2 mm kadar olmaktadır. Kış aylarında 32.5 gün don olayı görülmektedir. Doğal bitki örtüsü, bozkır örtüsünden oluşmakta ve çevresinde orman örtüsü bulunmamaktadır. Tuzluca kentinin kuruluş tarihi hakkında yeterli bilgiler bulunmamaktadır. Fakat çevrede yer alan bazı tarihi kale kalıntılarına bakıldığında bölgedeki yerleşmelerin tarihi MÖ. 4 bin yıllarına kadar eskiye gitmektedir. Bölge insanlık tarihi açısından önemli olaylara sahne olmuştur. Uzun süreler değişik devlet veII imparatorlukların arasında el değiştiren bölge son olarak 1736 yılında Osmanlı İmparatorluğundan, İranlılara geçmiş ve 1827 yılında ise Ruslar bölgeyi işgal etmişlerdir. 1917 yılında Ruslar'ın çekilmesiyle 1920 yılına kadar otorite boşluğu yaşanmış ve 4 Ekim 1920 tarihinde Türk ordusu kente girerek Anavatana tekrar kavuşmasını sağlamıştır. 1923 yılında belediye teşkilatı kurulmuş ve Kulp olan adı daha sonra Tuzluca olarak değiştirilmiştir. İlçe 1236 km2'lik yüz ölçüm ile İğdır ilinin ne büyük ilçesidir. Bu alan içerisinde kent merkezi dışında 8 1 adet köy yerleşmesi bulunmaktadır. Tuzluca'da 1997 nüfus sayımı sonuçlarına göre 10652'si (%41.3'ü) kent merkezinde, 151 11 'i (%58.7'si) de köylerde olmak üzere 25763 kişi yaşamaktadır. İlçede km2'ye yaklaşık olarak 21 kişi düşmektedir. İlçede okur-yazarlık oranı %50.5 civarındadır. Kent merkezinde bu oran %69.7'lye kadar yükselmektedir. Tuzluca kentinde çalışan nüfusunun %49.3 tarım sektöründe %40.67 hizmetler sektöründe ve %8.8'de sanayi sektöründe hizmet vermektedir. Tarım sektörünün, çalışan nüfus içerisinde en fazla paya sahip olmasından dolayı tarım kenti karakterinde olan Tuzluca'da tarım alanlarının az olmasından dolayı tarımsal üretim oldukça düşük miktarda olmaktadır. İlçede eğimli alanlar fazlaca yer kapladığı için tarıma elverişli topraklar oldukça az ve verim değeri düşüktür. 4672 dekar tanm alanlarının en verimli kesimleri II. sınıf kollüvyal topraklardır. Üretilen tanm ürünlerinin, üretimlerinin az olmasından dolayı büyük kısmı ilçede tüketilmektedir. Başta buğday olmak üzere arpa, şeker pancarı ile çeşitli sebzeler ve meyveler üretilmektedir. Tuzluca ilçesinden, batı bölgelerimizdeki kentlere çok büyük oranlarda göç olmaktadır. Göçler nedeniyle bazı köyler tamamen boşalmış bazılarının da nüfusunun büyük bir kısmı göçmüştür. Bu göçlerden Tuzluca kenti de etkilenmiş ve gelişmesi yavaşlamış ve hatta durmuştur. Kent ulaşım açısından pek fazla elverişli konumda değildir. Sadece karayolu ile diğer bölge kentlerine bağlantısı bulunmaktadır. Kent ve çevreninden büyük otoyollar geçmemekte ve doğuda komşu olduğumuz Nahcivan Özerk Cumhuriyeti ile ülkemiz arasında açılan Dil ucu sınır kapısı karayolu trafiğinin canlanmasına neden olmuştur. Bunun da Tuzluca kentine uzun vadede çok faydası olacaktır. ÜCL VÛKSEKĞĞRFTtM KURULU BÛKÛMAHTASYON MERKEZÎIll Kentte sadece perakende olarak, günlük tüketim maddelerinin ticareti yapılmaktadır. Kentin en önemli ticari ve sanayi kuruluşları iki tane olup fazla işgücü ile çalışan tesisler değildirler. Tuzluca'nın ilçe merkezi olmasının gerektirdiği idari fonksiyonlar dışında. Sosyal fonksiyonları fazla gelişmemiştir. Kültürel fonksiyonlar olarak ta sadece ilköğretim ve orta dereceli (lise) okullara sahiptir. Sinema, tiyatro, festival gibi etkinlikler henüz bulunmamakta, yerel televizyon ve radyo, yerel gazete ve dergi gibi yayınlar yoktur.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT MASTER THESIS Geographical Study of Tuzluca Town Oğuz ŞİMŞEK Adviser: Doç.Dr. İbrahim GÜNER 2000- PAG E: 123 Jury: Doç.Dr. İbrahim GÜNER Tuzluca takes place in 39 km west site of İğdır on the east edge of Karasu- Aras ehain-ranges. on the edge of wavy plain of Northern Cliffs of these nountaign. The town is surrounded by Kağızman in the west, İğdır in the East. Ağrı in the East and Aras River in the North which constaicts a naturel border between Türkiye and Armenia. There remains Telats. Mountain in the west. Buruksu (Sükü) stream in the East and Aras, River and harder of Armeina in the North. The are on which. Tuzluca is constructed has been made up of loose stores with salince, jips ve Marn. The hills surrounding the town from the east side are cons tructeal with stone salt and stone salt is abtoined from these hills. Continental climate featurres are seen in and around the town. In contrast to the east, temeparature decreases but the amount of rain ineraeşes in complience with increase of the altitude. The acerage temparature a year is 9.9°C and the awerge amount of rain is 3262 mm. 32.5 days of froste is seen in winter season. Steppe ist the natural plant cover and there is no forestation around. We don't have safficient information about the construction histary of Tuzluca. The inhibitation in the region dates bak to 4000 BC according to the remnants of the castles around. The district had witnessed a tot of signifiant events in terms of humanity history, the region which had been reigned by various states and empires was reigned by Iranians in 1736 ofter Offtoman Empire and at last was occupied by Russia in 1827 After the recession of Russia in 1917, therewas occupied by Russia in 1827 After the recession of Russia in 1917, there remained a ğup of authority in the region until 1920 in Turkish army entered the town on October 4 th, 1920 and provided it to be included in the main land of Turkey. The municipality organization had been founded in 1923 and ist etname“Kulp”has been converted to“Tuzluca”. It is the largest town of İğdır with its 1236km2 of survey. Within this district, there are 81 village inhibitation out of the town. The population of Tuzluca is 25763. 10652 (%41.3) of which line in the centre and 15111 (%58.7) of which live in the country. 21 people Per km2 live in the town. The literacy rate is about %50.5. This ratio increases up to %69.7 in the center. %49.3 of the worken population work in agriculture, %40.7 of which qork in utility and %8.8 of which in industrial area. The agricultural productivity is rather low in Tuzluca which has agricultural jeatures because in Tuzluca which has agricultural jeatures because of the which agriculturel areas that is because the agricultural sector has the greatest portion among the working population. The areas which has the agriciltural utility is not large and the productivity is low because of the widht of the slopy areas. 4672 acre of the most productive parts of the agriculture area is II class. An important amsunt of the product is consumed in the toarn because the production is nort in large amount. Mostly wheat and then barley, beet and various fruit and vege tables are grown up. There is an enormous migration through the western region of Türkiye from Tuzluca. Because of the imigration some of the uillages hame been deserted and the population of the other villages has been diminished. Tuzluca town has also been affected from the imigrations and the improrement of the city has been slourel down and also stupped. The fown can not be consideret in a convenient position in terms of transportifion. It has contanct with neighborhood only via highuray. Thure aren't any busy higharays in and around the tourn. The Dilucu port of entry which has been started to be used between our county and Nahcivan autonomous Republic has caused the traftic to be busier on this highuray. This situation will provide a good profit to Tuzluca in long term. Only the trade of the dailsy comsuntrionVI groads is performed in the tuwn. There are only two important commercial and industrial institutions in the twon and in which there aren't a of workers. In Tuzluca, ercept the administratine ructions reguired by its beirga town center, the social activities hare not progressed. It has only primary and secondary schools in terms of cultural functions. At the moment there are not culturel activities like theatre, feastival, local press arel magatine. tC YflK5EK0?RfTtM KOROLU ^KÛMAJCTASYON IKFHKHEİ
Benzer Tezler
- Kızılca Mahallesi ve çevresinin coğrafi etüdü
Geographical study of the Kızılca district and surroundings's
RIDVAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HAKKI YAZICI
- Iğdır zor köyü kervansarayı proje çalışması
Iğdır Zor village caravanserai project working.
AYDIN MIZRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ABDÜLHAMİT TÜFEKÇİOĞLU
- Tuzluca ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
The human and economical geopraphy of Tuzluca
OĞUZ ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2005
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAŞAR GÖK