Geri Dön

Üç boyutlu markalar

Three dimensional trademarks

  1. Tez No: 940873
  2. Yazar: ŞUHEDA VAROLGÜNEŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA HALİL ÇONKAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 264

Özet

Geleneksel olmayan markalardan en çok tercih edilen tür, üç boyutlu markalar olup bu markaların tescili yoğun tartışmalara konu olmuş ve tartışmalar devam etmektedir. Bu çalışma kapsamında üç boyutlu markalar için ayırt edicilik ve tescil edilebilirlik gibi hususlar açısından farklı bir uygulamanın olup olmadığı ve gerekip gerekmediği incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde geleneksel-geleneksel olmayan marka ayrımı açıklanmış, üç boyutlu markalar özelinde geleneksel olmayan markaların tesciline dair tartışmaların nedenleri ortaya konulmuş ve tarihsel süreç içerisinde üç boyutlu markaların tescili incelenmiştir. Bu kapsamda taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalar, mehaz AB hukukundaki mevzuat ve Türk mevzuatı incelenerek üç boyutlu markalarla ilgili hükümler açıklanmıştır. İkinci bölümde, üç boyutlu şekil markası olabilecek işaret türleri, bu işaretlerin ayırt edici niteliği, üç boyutlu markaların ayırt ediciliğinin tespitinde dikkate alınan kriterler ve tescil engelleri ele alınmıştır. Mehaz AB hukukunda, üç boyutlu markalarla ilgili kriterler büyük ölçüde yargı kararlarıyla ortaya konulduğundan yargı kararları analiz edilmiş ve bu kararlarla ilgili doktrindeki tartışmalara yer verilmiştir. Özellikle münhasıran malın doğası gereği ortaya çıkan şekil, teknik sonucun elde edilmesi için zorunlu olan şekil ve mala asli değerini veren şekil engellerinin oldukça soyut nitelikte olduğu düşünüldüğünden, yargı kararlarına konu markaların görsellerine yer verilerek somut olayla ilgili detay vermeye önem gösterilmiştir. Üç boyutlu markaların tescili Türk ve mehaz AB hukukunda nispeten yeni tarihli olsa da Amerikan hukukunda ticari form korumasının çok daha eskiye dayanması nedeniyle özel tescil engellerinin (SMK 5/1-e) anlaşılması konusunda Amerikan hukukunda fonksiyonellik doktrini ve bu doktrinin gelişimi önemli yargı kararları ışığında ele alınmıştır. Bu sayede iki hukuk sistemi arasındaki farklar açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise üç boyutlu marka koruması ile tasarım, patent ve telif hakları karşılaştırılmıştır. Zira üç boyutlu marka tesciliyle ilgili tartışmaların kökeninde süreyle sınırlı olarak korunan tasarım, patent ve telif haklarının marka koruması ile devam ettirilmesinin sakıncaları da yer almaktadır. Bu hakların karşılaştırılması ile kümülatif korumanın ne tür sorunlara yol açabileceği açıklanmıştır. Literatür taraması esnasında üç boyutlu marka tesciliyle ilgili örneklerin çoğunlukla yargı kararlarına konu olanlardan verildiği fark edildiğinden TÜRKPATENT uygulamasının anlaşılabilmesi için Türk marka sicilinden sorgulama yapılmış ve son birkaç yıla ait tesciller incelenmiştir. Bu örneklerden bir kısmı çalışmanın kapsamına alınarak analiz edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Among non-traditional trademarks, three-dimensional (3D) trademarks are the most commonly preferred type, and their registration has been the subject of intense debate, which continues to this day. This study investigates whether a different approach exists or should exist with respect to the distinctiveness and registrability of 3D trademarks. In the first part of the study, the distinction between traditional and non-traditional trademarks is explained. The reasons underlying the debates on the registration of non-traditional trademarks, particularly 3D marks, are discussed, and the historical development of 3D trademark registration is examined. Within this scope, relevant provisions concerning 3D trademarks are clarified through an analysis of international agreements to which Türkiye is a party, the legislative framework in the EU, and Turkish legislation. The second part focuses on the types of signs that may constitute 3D shape marks, the criteria for determining their distinctiveness, and the grounds for refusal of their registration. Since the criteria in EU law, on which Turkish law is based, have largely been shaped by case law, key judicial decisions are analyzed along with related doctrinal discussions. Given the abstract nature of certain grounds for refusal, such as shapes resulting from the nature of the goods, shapes necessary to obtain a technical result, and shapes that give substantial value to the goods, visual examples of the trademarks examined in the rulings are included to provide concrete insight into the specific cases. Although the registration of 3D trademarks is relatively recent in Turkish law, which is largely modeled on EU law, the protection of trade dress under U.S. law has a much longer history. Therefore, to better understand the concept of specific grounds for refusal, the functionality doctrine in U.S. law and its development are examined through important court decisions, thus highlighting the differences between the two legal systems. In the third part, 3D trademark protection is compared with design, patent, and copyright protections. The core of the debates surrounding 3D trademark registration lies in concerns about extending the limited-term protections of design, patent, and copyright law through potentially perpetual trademark rights. This comparison aims to explain the potential drawbacks of cumulative protection. During the literature review, it was observed that examples related to 3D trademark registration mostly stem from court decisions. To gain insight into the practice of the Turkish Patent and Trademark Office (TÜRKPATENT), a search of the Turkish trademark registry was conducted, and recent registrations were examined. Some of these examples are included in the study and analyzed.

Benzer Tezler

  1. Üç boyutlu işaretlerin marka olarak korunabilmesi

    Protection of three-dimensional signs as trademarks

    ZOHRA KANGARLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    HukukAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Fikri Mülkiyet Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SALİH POLATER

  2. Iconic designs protected as three-dimensional marks: The intersection of design history and intellectual property protection history

    Üç boyutlu marka olarak korunan ikonik tasarımlar: Tasarım tarihi ve fikri mülkiyet koruma tarihinin kesişimi

    EZGİ OĞUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Endüstri Ürünleri TasarımıOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATMA KORKUT

  3. Üç boyutlu markaların hukuki korunması

    Başlık çevirisi yok

    İLAYDA ATAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HukukYeditepe Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET FETHİ ŞUA

  4. Ulusal ve uluslararası pazarlarda tasarım markaları ve üç boyutlu markaların hukuki açıdan incelenmesi

    Legal analysis of design brands and three-dimensional brands in national and international markets

    CEREN GENÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    HukukGazi Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SANEM ALKIBAY

  5. Üç boyutlu marka karakteri tasarımında kişilik arketiplerinin incelenmesi

    A case study of personalization sciences in three dimensional brand character design

    SADİ AKBUDAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Güzel SanatlarIşık Üniversitesi

    Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. BANU İNANÇ UYAN DUR