Geri Dön

Farklı romatolojik hastalıklarda avaskülernekroz gelişimi ve kümülatif kortikosteroid dozuile ilişkisinin retrospektif analizi

Retrospective analysis of avascular necrosis development and its association with cumulative corticosteroid dose in various rheumatologic diseases

PDF İndir

  1. Tez No: 941282
  2. Yazar: SEZGİ KARABULUT GÖK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL BES
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Romatoloji, Rheumatology
  6. Anahtar Kelimeler: Avasküler nekroz, manyetik rezonans görüntüleme, kortikosteroid, yan etki, vaka-kontrol çalışması, Avascular necrosis, magnetic resonance imaging, corticosteroids, advers event, case-control study
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 65

Özet

ÖZET Amaç: Avasküler nekroz (AVN), kemik dokusunun yetersiz kanlanması sonucu canlılığını kaybetmesiyle karakterize, fonksiyon kaybına neden olabilen ciddi bir klinik tablodur. Romatolojik hastalıklar, avasküler nekroz gelişimi açısından yüksek riskli gruplar arasında yer almakta olup, bu risk özellikle sistemik kortikosteroid (KS) kullanımına bağlı olarak artmaktadır. Kortikosteroid kullanım süresi, dozu ve uygulama şekli avasküler nekroz gelişiminde belirleyici faktörlerdir. Ancak, benzer kümülatif doz kortikosteroid maruziyetine rağmen bazı hastalarda avasküler nekroz gelişmemesi, bu süreçte ek risk belirleyicilerinin rol oynayabileceğini düşündürmektedir. Bu çalışmada da benzer klinik ve hastalık ilişkili öyküye sahip eşleştirilmiş vaka ve kontrollerde avasküler nekroz gelişimine dair riskler ve özellikle KS alakalı faktörlerin incelenmesi planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Retrospektif, tek merkezli olan bu çalışmada Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Romatoloji Kliniği'nde izlenen 4000'in üzerindeki hastanın taranmasıyla, KS maruziyeti sonrası avasküler nekroz gelişen 59 hasta ile avasküler nekroz gelişmemiş ancak benzer yaş, cinsiyet, hastalık süresi ve kümülatif KS kullanımına sahip 118 hasta bire iki eşleştirme yöntemiyle karşılaştırılmıştır. Avasküler nekroz tanısı, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) ile doğrulanmış; tüm görüntüler tek bir radyolog tarafından yeniden değerlendirilmiştir. Demografik veriler, romatolojik tanılar, kortikosteroid dozları, uygulama biçimleri, eşlik eden tedaviler ve avasküler nekrozun anatomik lokalizasyonları analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmada avasküler nekroz en sık kalça ve diz eklemlerinde saptanmış; 23 hastada tek, 28 hastada iki, 6 hastada üç ve 2 hastada dört eklem tutulumu olduğu belirlenmiştir. Avasküler nekroz gelişen grupta yüksek doz ve pulse kortikosteroid kullanımı, kontrol grubuna kıyasla anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur buna karşın iki grup arasında kümülatif kortikosteroid dozu açısından anlamlı fark saptanmamıştır. Behçet hastalığı, sistemik lupus eritematozus (SLE) ve IgG4 ilişkili hastalık gibi inflamatuar aktivitesi yüksek romatolojik tanılar avasküler nekroz açısından daha riskli bulunmuştur. Buna karşılık ankilozan spondilit (AS) ve FMF gibi hastalıklarda avasküler nekroz gelişim oranı oldukça düşük saptanmıştır. Orta doz kortikosteroid kullanımında avasküler nekroz riski genel olarak daha düşükken, bazı hastalık gruplarında riskin devam ettiği gözlenmiştir. Sonuç: Bu çalışma, avasküler nekroz gelişiminin sadece toplam kortikosteroid dozu ile değil, aynı zamanda kortikosteroid dozunun uygulama şeklinin ve altta yatan romatolojik hastalıkla olan etkileşimle de ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Avasküler nekroz riskinin hastalık bazlı farklılıklar gösterebildiği ve kortikosteroid kullanımına verilen bireysel yanıtların değişkenlik arz ettiği görülmüştür. Bu nedenle, yüksek riskli alt grupların erken dönemde belirlenmesi, kortikosteroid tedavisinin bireyselleştirilmesi ve hasta şikayetine göre görüntüleme yöntemleriyle yakın izlem yapılması, morbiditeyi azaltmak ve fonksiyonel kaybı önlemek açısından önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Objective: Avascular necrosis (AVN) is a serious clinical condition characterized by the loss of viability of bone tissue due to insufficient blood supply, leading to functional impairment. Rheumatologic diseases are among the high-risk groups for the development of avascular necrosis, and this risk is particularly increased with systemic corticosteroid (CS) use. The duration, dosage, and method of administration of corticosteroids are critical determinants in the development of avascular necrosis. However, the occurrence of avascular necrosis in some patients despite similar cumulative corticosteroid exposure suggests the potential involvement of additional risk factors. In this study, we aimed to investigate the risk factors related with the avacular necrosis development in a clinical and treatment-based matched case-control cohort and analyse corticosteroid associated factors, particularly. Material and Methods: In this retrospective, single-center study, over 4000 patients followed in the Rheumatology Clinic of Başakşehir Çam and Sakura City Hospital were screened, and 59 patients who developed avascular necrosisfollowing corticosteroid exposure were compared with 118 patients—matched at a 1:2 ratio—who did not develop avascular necrosis despite having similar age, sex, disease duration, and cumulative corticosteroid exposure. The diagnosis of avascular necrosis was confirmed by magnetic resonance imaging (MRI) and computed tomography (CT), and all images were re-evaluated by a single radiologist. Demographic characteristics, rheumatologic diagnoses, corticosteroid dosages, modes of administration, concomitant therapies, and anatomical localizations of avascular necrosis were analyzed. Results: Avascular necrosis was most frequently identified in the hip and knee joints; involvement was found in one joint in 23 patients, two joints in 28 patients, three joints in 6 patients, and four joints in 2 patients. The use of high-dose and pulse corticosteroid regimens was significantly more frequent in the avascular necrosis group compared to the control group; however, no significant difference was observed between the groups in terms of cumulative corticosteroid dose. Rheumatologic diseases with high inflammatory activity, such as Behçet's disease, systemic lupus erythematosus (SLE), and IgG4-related disease, were found to be associated with a higher risk of avascular necrosis. In contrast, diseases such as ankylosing spondylitis and familial Mediterranean fever (FMF) were associated with a notably lower incidence of avascular necrosis. Although the overall risk of avascular necrosis was lower with xi moderate-dose corticosteroid usage, it was observed that the risk persisted in certain disease groups. Conclusion: This study demonstrated that the development of avascular necrosis is not solely related to the total cumulative dose of corticosteroid, but also to the method of administration and its interaction with the underlying rheumatologic condition. It was evident that avascular necrosis risk varies by disease type, and individual responses to corticosteroid exposure differ among patients. Therefore, early identification of high-risk subgroups, individualization of corticosteroid therapy, and close monitoring through imaging based on patient-reported symptoms are crucial in reducing morbidity and preventing functional loss.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    905749

    Romatolojik hastalıklarda atlantoaksiyal eklem subluksasyonu ile hastalık aktivitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the relationship between atlantoaxial joint subluxation and disease activity in rheumatological diseases

    YAŞAR TÜRKER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    RomatolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATALAY DOĞRU

  2. Tez No

    462415

    Romatolojik hastalıklarda dijital dermatoskopi ile tırnak dibi kapiller yapılarının araştırılması

    Eveluation of nailfold capillaroscopy by digital dermatoscope in rheumatologic diseases

    HATİCETÜLKÜBRA SARI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DermatolojiAtatürk Üniversitesi

    Deri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKİ ÖZDEMİR

  3. Tez No

    917014

    Meme implantına bağlı gelişen kapsül konraktürünü önlemede autologus condıtıoned serum (ACS) ve dexamethasone etkinliğinin rat modeli üzerinde karşılaştırılması

    Comparison of the effectiveness of autologus conditioned serum (ACS) and dexamethasone in preventing breast implant associated capsular contracture in a rat model

    YAĞMUR NAHİDE BAKKALOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Plastik ve Rekonstrüktif CerrahiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEZİH SUNGUR

  4. Tez No

    857634

    Glutamat eksitotoksititesi oluşturulan C6 glioma hücrelerinde Tofacitinib'in etkisinin araştırılması

    Investigation of the effect of Tofacitinib on C6 glioma cells caused by glutamate excitotoxicity

    KEVSER NASIRLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    FizyolojiSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Fizyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL ŞAHİN

  5. Tez No

    775595

    Ratlarda bleomisin ile indüklenmiş akciğer fibrozisine tofacitinib etkisinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the effect of tofacitinib on bleomyin-induced LUNG fibrosis in rats

    İBRAHİM SOYLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İç HastalıklarıMaltepe Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM NALBANT

Geri Dön