Taberî'nin Ebû Ca'fer el-Medenî'nin kıraatine bakışı
Al-Ṭabarī's approach to the qirāʾāt of Jāʿfar al-Madanī
- Tez No: 942538
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİL KÜÇÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu çalışma, ortaya koyduğu eserlerde kullandığı yöntemlerle İslam ilimleri açısından yeni bir ufuk açmış ve gelecek nesillere büyük bir miras bırakmış olan Ebû Caʿfer Muhammed b. Cerîr et-Taberî (ö. 310/923)'nin, kıraat ilmi ve kıraat imamlarından Ebû Caʿfer el-Medenî (ö. 130/747)'ye yönelik yaklaşımını ele almayı amaçlamaktadır. Çalışmamız iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde tarih, siyer, hadis, tefsir, fıkıh ve kıraat gibi birçok alana ışık tutan Taberî'nin İslam ilimlerine katkısı ve bu ilimlerdeki yeri ortaya konulmuştur. Yine bu bölümde tefsirinin mukaddime kısmından yola çıkarak kıraat ilminin ana meselelerinden biri olan yedi harf meselesi hakkında görüşleri ve kıraatlere dair genel yaklaşımını, kıraati değerlendirme ölçütleri ve kıraat tercihinde benimsediği kriterler ele alınmıştır. İkinci ve son bölümde ise Taberî'nin tefsirinde Ebû Caʿfer el-Medenî'ye nispet edilen kıraatleri nasıl ele aldığı ve bu kıraatler karşısındaki tutumu detaylı olarak incelenmiştir. Taberî kıraatleri değerlendirirken hem kıraat âlimi hem de müfessir kimliğiyle çalışmalara katkı sağlamıştır. Bu bağlamda Taberî'nin Ebû Caʿfer'in kıraatlerini birçok yerde sahih ve anlamlı bulmasına rağmen genellikle icmâya dayalı okuyuşları tercih ettiği; kimi zaman ise Ebû Caʿfer'in kıraatini açıkça reddettiği tespit edilmiştir ki bunun sayısı çok azdır. Eserinde kıraat farklarını anlam, lafız ve dil bilgisi açısından değerlendiren Taberî'nin metodik yaklaşımı, klasik dönemde kıraat-tefsir ilişkisini ortaya koymak açısından önemli ipuçları sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the approach of Abū Jaʿfar Muḥammad b. Jarīr al-Ṭabarī (d. 310/923), who opened a new horizon in Islamic sciences with the methods he employed in his works and left a great legacy for future generations, towards the science of Qirāʾāt and one of its prominent imams, Abū Jaʿfar al-Madanī (d. 130/747). Our study consists of two main sections. In the first section, the contribution of al-Ṭabarī—who sheds light on many fields such as history, sīrah, ḥadīth, tafsīr, fiqh, and qirāʾāt—to Islamic sciences and his position in these sciences is revealed. Also in this section, based on the introduction of his tafsīr, his views on the issue of the“seven ḥurūf”—one of the main topics in the science of Qirāʾāt—his general approach to the qirāʾāt, his criteria for evaluating recitations, and the principles he adopted in choosing among them are discussed. In the second and final section, how al-Ṭabarī handled the recitations attributed to Abū Jaʿfar al-Madanī in his tafsīr and his attitude towards these recitations are examined in detail. While evaluating the qirāʾāt, al-Ṭabarī contributed to the field both as a qirāʾāt scholar and a mufassir. In this context, it has been determined that although al-Ṭabarī found Abū Jaʿfar's recitations sound and meaningful in many instances, he generally preferred readings based on consensus (ijmāʿ); and in some cases, he explicitly rejected Abū Jaʿfar's recitation—which, however, is very rare. Al-Ṭabarī's methodological approach, in which he evaluates qirāʾāt differences in terms of meaning, wording, and grammar, offers important insights into the relationship between qirāʾāt and tafsīr in the classical period.
Benzer Tezler
- Hicrî IV.-V. asırlarda Irak-Horasan'da Şâfi'î fıkıh usûlünün gelişimi
Development of Shâfi'î legal theory in Iraq-Khorasan in the hijrî IV.-V. centuries
DAVUT EŞİT
- Çağatayca Taberî tarihi (Tarih-nâme) (243a – 302b) inceleme-metin-sözlük
Chagatai Turkish Taberian history (History book) (243a – 302b) examination-text-glossary
MURAT DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SADİ GEDİK
- Ebu Ca'fer Muhammed b. Cerir et-Taberi'nin (224-310/838-923) Tarihü'l-Ümem ve'l-Mülûk adlı eserine göre İslam tarihi kronolojisi
The chronology of İslamic history according to the book named history of nations and kings (Tarîkh al-Umam wa al-Mulûk) of İmam Abu Jafar İbn Jarir al-Tabari (224-310/838-923)
FARUK YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihHarran Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM ŞULUL
- Sahabe tefsirinde merfu hüküm: İbn Cerir et-Tâberî örneği
The statements of the companions that hold the same status as a prophetic narration mentioned in the book of tafseer by İbn Jareer at-Tabari
ABDULLAH URFALI
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLLA YARGICI
- Çağatayca Taberî Tarihi (Tarih-nâme) (60a – 119b) İnceleme - metin - dizin
Chagatai Turkish Taberian History (History Book) (60a – 119b) examination - text- index
HAKAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SADİ GEDİK