Neuromancer ve Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi? romanlarında transhümanizm
Transhumanism in Neuromancer and do Androids Dream of Electric Sheep?
- Tez No: 942571
- Danışmanlar: PROF. DR. AYDIN GÖRMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu tez, William Gibson'ın Neuromancer ve Philip K. Dick'in Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi? adlı iki ikonik bilimkurgu romanını transhümanist söylem bağlamında incelemektedir. Edebi yakın okuma yöntemi ile transhümanizm ve posthümanizm kuramlarını harmanlayan çalışma, söz konusu metinlerin insanın biyolojik sınırlılıklarını aşma vaadiyle ortaya çıkan teknoutopik vizyonları nasıl yansıttığını, sorguladığını ve eleştirel biçimde karmaşıklaştırdığını ortaya koymaktadır. Transhümanist düşünce, Aydınlanma akılcılığı ve Rönesans hümanizminin devamı olarak; yaşlanma, bilişsel sınırlılık ve duygusal kırılganlık gibi insan doğasına içkin sorunların teknoloji yoluyla ortadan kaldırılabileceğini savunur. Ancak bu tez, söz konusu metinlerin bu iyimser vizyona kuşkuyla yaklaştığını ve bu vizyonun etik, ontolojik ve varoluşsal gerilimlerini açığa çıkardığını ileri sürmektedir. Neuromancer, siberuzay aracılığıyla bedenin ötesine geçen dijital bir aşkınlık tasavvuru sunar; fakat bu aşkınlık beraberinde yabancılaşma, kimlik dağılması ve bireysel bütünlüğün kaybı gibi tehditleri de barındırır. Buna karşılık Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi?, empati ve sahicilik ekseninde insan ile android arasındaki sınırları sorgular; biyolojik kökenin insanlık için yeterli bir ölçüt olup olmadığını tartışmaya açar. Max More, Nick Bostrom, Donna Haraway ve N. Katherine Hayles gibi kuramcıların yaklaşımlarından faydalanan bu çalışma, spekülatif kurmacanın bir tür felsefi laboratuvar işlevi gördüğünü savunur. Sonuç olarak tez, transhümanizmin özgürleşme ve bireysel gelişim vaat etmesine karşın, insan onurunun, etik bütünlüğün ve toplumsal adaletin aşınmasına yol açabilecek ciddi riskler taşıdığını öne sürmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis critically explores transhumanist discourse through the lens of two canonical science fiction texts: William Gibson's Neuromancer and Philip K. Dick's Do Androids Dream of Electric Sheep? By integrating literary analysis with interdisciplinary theoretical frameworks from transhumanism and posthumanism, the study investigates how these novels reflect, question, and problematize the techno-utopian promises of human enhancement. Drawing on foundational ideas from Renaissance humanism and Enlightenment rationalism, transhumanist philosophy posits that biological limitations—such as aging, cognitive inefficiency, and emotional fragility—can be overcome through scientific and technological intervention. However, both novels expose the internal contradictions and ethical tensions embedded in these promises. Neuromancer presents a digital realm in which human consciousness detaches from the physical body through cybernetic augmentation. While this scenario imagines transcendence, it simultaneously highlights the alienation, identity fragmentation, and existential dislocation that result from excessive technologization. Conversely, Do Androids Dream of Electric Sheep? foregrounds the question of empathy and authenticity, challenging the reliability of biological origin as a criterion for humanity. Androids in Dick's narrative mirror human behavior but lack emotional depth, prompting critical reflection on the boundaries between the natural and the artificial. By applying close reading techniques and engaging with key thinkers such as Max More, Nick Bostrom, Donna Haraway, and N. Katherine Hayles, this study evaluates how speculative fiction functions as a philosophical laboratory. It ultimately argues that transhumanism, while promising liberation and self-overcoming, also entails significant risks—including the erosion of human dignity, ethical coherence, and social justice. In doing so, the thesis contributes to broader debates concerning the future of humanity in an age of accelerating technological transformation.
Benzer Tezler
- Bilimkurguda toplumsal eşitsizliğin kentsel görünümleri: Siberpunk türü örneği
Urban appearances of social inequality in science fiction: Example of Cyberpunk genre
ÖMER BARUT
- 'Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi?' ve 'Neuromancer' eserlerinde fabülasyon tanımı üzerinden bilim-kurgu: Siberpunk, gerçeklik, yapay zekâ ve insan olmak
Science fiction through the definition of fabulation in the works of 'Do Androids Dream Electric Sheep?' and 'Neuromancer': Cyberpunk, reality, artificial intelligence and being human
REMZİ MERT ÖCALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZEN
- Neuromancer and Rainbows End in posthumanist context
Posthümanist bağlamda Neuromancer ve Rainbows End
ALPER METE NACAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA KALPAKLI
- Transhumanism in brave new world, neuromancer, and her: The creation of illusionary freedom in society
Cesur Yeni Dünya, Neuromancer ve Her adlı eserlerde transhumanizm: Toplumda özgürlük yanılsaması yaratmak
HALE KIYCI
Doktora
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıÇankaya Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM UZUNDEMİR
- Mechanisms of repression in dystopian science fiction: Fahrenheit 451 and Neuromancer
Distopik bilim kurguda devletin baskıcı mekanizmaları: Fahrenheit 451 ve Neuromancer
AYŞEGÜL MİROĞLU ELGİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Batı Dilleri ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK KANTAR