1950 ve 1960'lı yıllarda Türkiye'de çeviri çizgi roman yayıncılığı: Ceylan yayınları
Publishing of translated comics in Türkiye around 1950s and 1960s: Ceylan publishing house
- Tez No: 942661
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHU SELİN ERKUL YAĞCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Çizgi roman çevirisi, çizgi roman yayımcılığı, süreli yayınlarda çeviri, çocuk edebiyatı, direnç, kültür planlaması, Translation of comics, publishing of comics, translation in periodicals, children's literature, resistance, culture planning
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Bu çalışma, çizgi roman yayıncılığının“Altın Çağı”olarak tanımlanan 1950-60'lı yılların Türkiye'sinde sektördeki en etkin yayınevlerinden biri olan Ceylan Yayınları'nın çeviri çizgi roman yayıncılığı pratiklerini tarihsel bir bakış açısıyla ele almaktadır. Çalışmanın amacı, bu yayınların çocuk yazını dizgesinde nasıl yeni bir repertuvar oluşturduğunu, bu repertuvarın hangi ideolojik dirençlerle karşılaştığını ve ne tür çeviri-yayıncılık stratejileri çerçevesinde biçimlendiğini ortaya koymaktır. Kuramsal çerçevede Itamar Even-Zohar'ın kültür planlaması, kültür girişimcisi, repertuvar ve direnç kavramlarının yanı sıra“translational habitus”ve“süreli yayın kodları”kavramlarından yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında önce 1955-1969 yılları arasında yayınevi tarafından piyasaya sürülmüş olan süreli yayınlar kataloglama ve uzak okuma yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Mikro düzeyde çeviri çizgi roman içeren dergilerdeki çeviri ve yayıncılık pratikleri incelenirken, makro düzeyde yayınevinin genel stratejileri değerlendirilmiştir. Bulgular, yayınevinin sahibi Erdoğan Egeli'nin bir kültür girişimcisi olarak çocuk yazınında çeviri çizgi romanlarla yeni bir repertuvar oluşturduğunu; ancak bu repertuvarın, çizgi romanların çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri ve kültürel bir tehdit oluşturduğu gerekçesiyle basın, edebiyat yıllıkları ve ansiklopedik kaynaklarda yoğun söylemsel direnişle karşılaştığını göstermektedir. Bu direncin söylemsel boyutları eleştirel söylem çözümlemesi çerçevesi kullanılarak detaylandırılmıştır. Sonuç olarak çalışma, Ceylan Yayınları'nın yayınladığı çeviri çizgi romanları çocuk yazını ve popüler kültür tarihi içinde konumlandırmakta; böylece çeviri tarih yazımında marjinal ve çok kipli popüler kültür ürünlerinin görünürlüğüne katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the publishing practices of translated comic books published by Ceylan Yayınları, one of the leading publishing houses that dominated the comic book market during its golden age in Türkiye in the 1950s and 1960s, from a historical perspective. The aim is to explore how translated comic books contributed to the formation of a new repertoire within the children's literary system, the ideological resistance this repertoire encountered, and the translation and publishing strategies through which it was shaped. The theoretical framework draws on Itamar Even-Zohar's concepts of culture planning, culture entrepreneur, repertoire, and resistance, as well as the notions of“translational habitus”and“periodical codes.”The research first analyzes periodicals published by the house between 1955 and 1969 using cataloguing and distant reading methods. Translated comic books and periodicals which contain translated comics are analyzed at the micro level in terms of translation and publishing practices, while the publisher's overall strategies are examined at the macro level. The findings reveal that Erdoğan Egeli, the owner of the publishing house, acted as a cultural entrepreneur who introduced a new repertoire into children's literature through translated comics. However, this repertoire was subjected to intense discursive resistance in the press, literary yearbooks, and encyclopedic sources, often on the grounds that comic books had negative effects on children and posed a threat to national culture. The discursive dimensions of this resistance are further explored through critical discourse analysis. Ultimately, the study positions Ceylan Yayınları's translated comics within the broader context of children's literature and Turkish popular culture, aiming to contribute to the visibility of marginal and multimodal popular culture products in translation historiography.
Benzer Tezler
- Türkiye'de dublaj ve sinemamıza etkisi
Dubbing in turkey and it effects to our cinema
ALİCAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. ASİYE KORKMAZ
- 1960-1980 arası Türk romanında estetik modernizm
Aesthetic modernism in Turkish novel between 1960-1980
BURAK BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY YİVLİ
- Contextualizing the age of Sultan Süleyman the magnificent: Perceptions of Ottoman art in The United States, 1929-1987
Muhteşem Sultan Süleyman dönemi sergisi bağlamında Amerika'da Osmanlı sanatı algıları, 1929-1987
ZEYNEP SİMAVİ
Doktora
İngilizce
2023
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL
- Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve ekonomik etkilerinin analizi (1980 ve sonrası)
Foreign direct investments in Turkey and analyze of economic influences (1980 and after)
NATİG MECİDOV
- Türkiye'nin dış ticaretinde 1980 sonrası dönemde meydana gelen yapısal değişiminin ekonometrik analizi (1973-1992)
Başlık çevirisi yok
ZEKERİYA MIZIRAK