Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği'ne başvuran 18-60 yaş arası hastalarda sosyal medya bağımlılığı ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişki
The relationship between social media addiction and cigarette addiction in patients aged 18-60 years applying to the Family Medicine Outpatient Clinic of Kahramanmaras Sutcu İmam University Health Practice and Research Hospital
- Tez No: 945761
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALACALI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Amaç: Modern çağda teknolojik yeniliklerin artmasıyla birlikte, sosyal medya platformları insanların hayatını etkileyerek birçok açıdan yeni perspektifler kazandırmıştır. Sosyal medyanın geniş çapta kullanılması, kişiler arasında gündelik yaşamın bir parçası olmuştur. Bu dijital platformlar, kişilerin bilgi alışverişinin yanı sıra insan ilişkilerinden yaşam alışkanlıklarına kadar geniş bir yelpazede önemli bir roller üstlenmektedir. Ayrıca, sosyal medyanın aşırı kullanımı, yaygın bir psikososyal problem olduğunu göstermektedir. Diğer yandan, sigara ve tütün bağımlılığı da toplum sağlığı açısından ciddi bir problemdir. Bu bağımlılık türü, insanları bedensel, ruhsal ve sosyal ilişkileri bakımından olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Bu çalışmada, 18-60 yaş arası bireylerde sosyal medya bağımlılığı ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkiyi ortaya koymak, eş zamanlı olarak tekrarlanma sıklığı, ortak risk faktörlerinin varlığı ve bu iki bağımlılık türü arasındaki etkileşimi açıklamak amaçlanmıştır. Her iki bağımlılık türünün birbirini etkileyen dinamikleri ve kişilerin bağımlılığa yönelik eğilimleri konusunda detaylı bilgi sağlanması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmamız analitik-kesitsel bir çalışmadır. Bu araştırma, 01.02.2025 ile 31.03.2025 tarihleri arasında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran 18-60 yaş arasındaki bireylerde yüz yüze anket çalışması şeklinde yapılmıştır. Araştırmaya katılanlara, araştırmacı tarafından literatür taranarak hazırlanmış 27 sorudan oluşan sosyodemografik veri toplama formu, 20 maddeden oluşan Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği-Yetişkin Formu (SMBÖ-YF) ve 6 sorudan oluşan Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT) olmak üzere toplam 54 soru yüz yüze anket şeklinde uygulanacaktır. Analizler, SPSS (Statistical Package for Social Sciences; SPSS Inc., Chicago, IL) 22 paket programı ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya 282'si kadın ve 298'i erkek olmak üzere toplam 580 katılımcı dahil edilmiş olup yaş ortalaması 31,65±9,92 olarak hesaplanmıştır. Katılımcıların medeni durumuna göre %54,8'i bekardır ve %45,1'i evlidir. Eğitim durumuna bakıldığında katılımcıların %3,6'sı ilkokul mezunu, %3,6'sı ortaokul mezunu, %16,7'si lise mezunu, %12,7'si önlisans mezunu, %52,2'si lisans mezunu ve %11,0'ı lisansüstü mezunudur. Katılımcıların %63,7'si çalışmaktadır %36,2'si çalışmamaktadır. Meslek dağılımına bakıldığında bireylerin %27,0'ı öğrenci, %14,3'ü yardımcı sağlık personeli, %13,4'ü memur, %8,2'si işçi, %5,0'ı hekim, %4,8'i esnaf ve %19,8'i diğer meslek gruplarındadır. Katılımcıların %21,2'si gelirinin giderinden az olduğunu, %42,4'ü gelirinin giderine eşit olduğunu ve %36,3'ü gelirinin giderinden fazla olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların %96,3'ü ihtiyaç duyduğu her anda internete erişebildiğini belirtirken, %3,6'sı erişemediğini ifade etmiştir. Katılımcıların %86,5'i tütün ürünü kullanırken, %13,4'ü tütün ürünü kullanmamaktadır. Kullanılan tütün ürünlerine bakıldığında, katılımcıların %96,0'ı sigara, %9,5'i nargile ve %4,5'i puro veya pipo kullanmaktadır. Sosyal medya kullananların %83,1'i ve kullanmayanların %83,3'ü sigara içmektedir; aralarında anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p=0,983). İhtiyaç duyulan her anda internete erişenlerin %83,7'si erişemeyenlerin ise %66,6'sı sigara içiyor ve aralarında anlamlı bir farklılık görülmemektedir (p=0,067). Tütün ürünü kullananların sanal toleransı (p=0,020), sanal iletişimi (p=0,015) ve SMBÖ-YF toplam puanı (p=0,011), tütün ürünü kullanmayanların puanlarından anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Sigara kullananların sanal toleransı (p=0,046), sanal iletişimi (p=0,019) ve SMBÖ-YF toplam puanı (p=0,023), sigara kullanmayanların puanlarından anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Sosyal medya kullanımı ile ilgili özellikler arasında FNBT puanı açısından anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p>0,05). Bu çalışmada sosyal medya bağımlılığı ile sigara içimi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Ancak tütün kullanan bireylerin, tütün ürünü kullanmayan bireylere göre sanal tolerans ve sanal iletişim puanları daha yüksek bulunmuştur. Bu durum, tütün kullanıcılarının sosyal medya ortamlarında daha kolay iletişim sürdürebilmesi şeklinde yorumlanabilir. Ayrıca, tütün kullanan kişilerin stresle başa çıkma, sosyal çevrede onay alma ya da dijital ortamlarda kendilerini ifade etme gibi nedenlerle bu durumu tercih etmeleri ile ilişkili olabilir. Sonuç: Sosyal medya bağımlılığı ile tütün kullanımı arasında doğrudan ve genel bir ilişki olmamakla birlikte, tütün kullanan kişilerde sosyal medya bağımlılığının alt boyutlarında daha yüksek puanlar görülmektedir. Sigara kullanıcılarında sanal tolerans ve sanal iletişim düzeyleri belirgin şekilde yüksek olarak gözlemlenmektedir. Sigara bırakmayı denemiş kişilerin bu alt boyutlarda düşük puanlar alması, sosyal medya bağımlılığının tütün alışkanlıkları üzerinde dolaylı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: With the rise of technological advancements in the modern era, social media platforms have significantly influenced people's lives, offering new perspectives in various aspects. The widespread use of social media has made it a part of daily life among individuals. These digital platforms play a significant role in a broad spectrum ranging from information exchange to interpersonal relationships and lifestyle habits. Moreover, excessive use of social media has emerged as a common psychosocial problem. On the other hand, cigarette and tobacco addiction also pose a serious public health issue. This type of addiction negatively affects individuals physically, psychologically, and socially. The present study aims to reveal the relationship between social media addiction and cigarette addiction in individuals aged 18 to 60, as well as to identify the frequency of co-occurrence, the presence of common risk factors, and the interaction between these two types of addiction. It also aims to provide detailed information about the dynamics influencing both addictions and individuals' tendencies toward dependency. Materials and Methods: This is an analytical cross-sectional study. It was conducted as a face-to-face survey with individuals aged between 18 and 60 who applied to the Family Medicine Outpatient Clinic of Kahramanmaraş Sütçü İmam University Health Practice and Research Hospital between 01.02.2025 and 31.03.2025. Participants were administered a total of 54 questions in a face-to-face format, including a 27-item sociodemographic data collection form prepared by the researcher based on literature review, the 20-item Social Media Addiction Scale–Adult Form (SMAS-AF), and the 6-item Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND). Data were analyzed using the SPSS (Statistical Package for Social Sciences; SPSS Inc., Chicago, IL) version 22. Results: A total of 580 participants—282 women and 298 men—were included in the study, with a mean age of 31.65±9.92. Regarding marital status, 54.8% were single, and 45.1% were married. Educational status showed that 3.6% had completed primary school, 3.6% middle school, 16.7% high school, 12.7% associate degree, 52.2% bachelor's degree, and 11.0% postgraduate education. Of the participants, 63.7% were employed, while 36.2% were unemployed. Occupational distribution revealed that 27.0% were students, 14.3% auxiliary healthcare personnel, 13.4% civil servants, 8.2% workers, 5.0% physicians, 4.8% tradespeople, and 19.8% belonged to other professions. Regarding financial status, 21.2% reported that their income was less than their expenses, 42.4% stated it was equal, and 36.3% said it was more than their expenses. While 96.3% of the participants stated that they had internet access whenever needed, 3.6% did not. Tobacco use was reported by 86.5% of participants, while 13.4% did not use tobacco. Among those who used tobacco products, 96.0% smoked cigarettes, 9.5% used hookah, and 4.5% used cigars or pipes. Among social media users, 83.1% smoked cigarettes, while 83.3% of non-users did as well; there was no significant difference (p=0.983). Among those with constant internet access, 83.7% smoked, compared to 66.6% of those without access, yet this difference was not statistically significant (p=0.067). Participants who used tobacco products had significantly higher virtual tolerance (p=0.020), virtual communication (p=0.015), and total SMAS-AF scores (p=0.011) than non-users. Similarly, those who smoked cigarettes scored significantly higher in virtual tolerance (p=0.046), virtual communication (p=0.019), and SMAS-AF total score (p=0.023) compared to non-smokers. There was no statistically significant difference in FTND scores in relation to social media usage characteristics (p>0.05). Although no statistically significant difference was found between social media addiction and cigarette use, virtual tolerance and virtual communication scores were higher in tobacco users compared to non-users. This may indicate that tobacco users maintain communication more easily in digital environments. Additionally, this preference may be associated with reasons such as coping with stress, seeking social approval, or expressing themselves in digital settings. Conclusion: Although there is no direct or general relationship between social media addiction and tobacco use, higher scores are observed in the subdimensions of social media addiction among tobacco users. Smokers exhibit significantly higher levels of virtual tolerance and virtual communication. The lower scores in these subdimensions among individuals who have attempted to quit smoking suggest that social media addiction may have an indirect effect on tobacco-related behaviors.
Benzer Tezler
- Kadınlarda sağlık eğitimi menopoz tutumu ve yaşam kalitesinde ne kadar etkili?
How effective is health education in women on menopause attitudes and quality of life?
ŞEBNEM EBRAR BAYKİŞİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAZİYE ŞULE GÜMÜŞTAKIM
- Gebe ve emziren kadınların tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanım sıklığı ve bu konudaki tutum ve davranışları
Frequency of use the complementary and alternative medicine of pregnant and breastfeefing women and their attitude and behavior in this topic
MUHAMMED KAYĞUSUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAZİYE ŞULE GÜMÜŞTAKIM
- COVID 19 ile D vitamini düzeyleri ve hastaların sosyodemografik özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between COVID-19 and vitamin D levels and sociodemographic characteristics of the patients
MERVE NUR YİĞİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAZİYE ŞULE GÜMÜŞTAKIM
- COVİD-19 salgın sürecinde kronik hastalığı olan erişkinlerin günlük yaşam değişiklikleri, pozitif duygudurum düzeyleri ve COVİD-19 korkuları
Daily life changes, level of mood and COVID-19 fears of adults with chronic disease in COVID-19 epidemic process
SEMA ALACAHAN YİĞİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CELAL KUŞ
- Gebelerin sosyal paylaşım sitelerini kullanma durumları ile sosyal destek ve depresif semptomlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of relationship between social support, depressive symptoms and use of social network by pregnant women
MİNE AKBEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİnönü ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN TİMUR TAŞHAN