Globalleşmenin ekonomik boyutu üzerine üç deneme
Three essays on the economic dimension of globalization
- Tez No: 946780
- Danışmanlar: PROF. DR. JÜLİDE YALÇINKAYA KOYUNCU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Globalleşme, tüm dünyada etkili olan, kapsamlı ve çok boyutlu bir olgudur. Farklı yönleriyle geniş bir tartışma alanı oluşturan bu kavram, özellikle ekonomik boyutuyla öne çıkmaktadır. Bu tez çalışmasında, globalleşmenin ekonomik yönü ele alınmakta ve bu çerçevede belirleyici unsurlar üzerine üç bağımsız deneme gerçekleştirilmiştir. Her bir deneme, globalleşmenin farklı ekonomik etkilerine odaklanmaktadır. Birinci denemede, globalleşme ile kamu harcamaları ve kamu gelirleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda, dengesiz panel veri seti kullanılarak farklı kamu harcama türleri ile globalleşme arasındaki ilişki,“etkinlik”ve“telafi”hipotezleri bağlamında analiz edilmiştir. Çalışma, gelişmekte olan ekonomiler örnekleminde, hiper-globalleşme dönemi olarak nitelendirilen 1989 sonrası dönemi kapsamaktadır. En geniş haliyle 1990–2019 yılları arasındaki veriler kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, büyük ölçüde istatistiksel olarak anlamlı pozitif katsayılar elde edilmiş ve bu doğrultuda ağırlıklı olarak telafi hipotezinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İkinci denemede, globalleşme ile turizm gelirleri ve harcamaları arasındaki ilişki ele alınmıştır. Bu bölümde; genel globalleşme, ekonomik globalleşme, ticari globalleşme, finansal globalleşme, sosyal globalleşme, kişilerarası globalleşme, bilgisel globalleşme, kültürel globalleşme ve politik globalleşme değişkenleri ile Türkiye'ye gelen turist sayısı arasındaki uzun dönem ilişkisi, ARDL (Autoregressive Distributed Lag) yöntemi ile 1995–2021 dönemi için analiz edilmiştir. Elde edilen ampirik bulgulara göre; genel globalleşme, ekonomik globalleşme ve politik globalleşme türleri açısından istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Üçüncü denemede ise globalleşmenin işsizlik üzerindeki etkisinin hem yönü hem de şiddetinin, işsizlik düzeyi (kantil), globalleşmenin boyutu ve ülkenin gelişmişlik seviyesiyle birlikte önemli ölçüde değiştiğini göstermektedir. Genel olarak, globalleşme değişkenleri (GLOB, EKGLB, TİCGLB) tek başlarına ele alındığında işsizlik üzerinde azaltıcı ve anlamlı etkiler ortaya koymuş; bu durum Ricardo'nun Karşılaştırmalı Üstünlükler teorisini destekler niteliktedir. Öte yandan, söz konusu değişkenlerin ekonomik gelişmişlik düzeyiyle olan etkileşimlerini temsil eden çarpım değişkenleri (GLOBGEL, EKGLBGEL, TİCGLBGEL), çoğu kantilde işsizliği artırıcı ve anlamlı etkiler sergilemiş ve bu bulgular da Heckscher-Ohlin teoremi çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Globalization is a comprehensive and multidimensional phenomenon that has a significant impact worldwide. This concept, which constitutes a broad field of discussion from various perspectives, particularly stands out in terms of its economic dimension. This thesis focuses on the economic aspect of globalization and, within this framework, presents three independent essays exploring the key determinants. Each essay focuses on different economic effects of globalization. In the first essay, the relationship between globalization and public expenditures and revenues is examined. In this context, using an unbalanced panel data set, the relationship between various types of public spending and globalization is analyzed within the framework of the“efficiency”and“compensation”hypotheses. The study focuses on the post 1989 period, known as the era of hyper-globalization, using data from developing economies for the period 1990–2019. The analysis largely reveals statistically significant positive coefficients, leading to the conclusion that the compensation hypothesis is predominantly valid. The second essay investigates the relationship between globalization and tourism revenues and expenditures. In this section, the long-term relationship between various dimensions of globalization—including overall globalization, economic globalization, trade globalization, financial globalization, social globalization, interpersonal globalization, informational globalization, cultural globalization, and political globalization—and the number of tourists visiting Turkey is analyzed using the ARDL (Autoregressive Distributed Lag) method for the period 1995–2021. Empirical findings reveal statistically significant relationships particularly in terms of overall globalization, economic globalization, and political globalization. The third essay shows that both the direction and intensity of the impact of globalization on unemployment significantly vary depending on the level of unemployment (quantile), the dimension of globalization, and the level of a country's economic development. Generally, when globalization variables (GLOB, EKGLB, TİCGLB) are considered independently, they exhibit statistically significant unemployment-reducing effects, which align with Ricardo's theory of comparative advantage. However, interaction terms representing the interplay between these variables and the level of economic development (GLOBGEL, EKGLBGEL, TİCGLBGEL) mostly show significant unemployment-increasing effects across many quantiles. These findings are interpreted within the framework of the Heckscher-Ohlin theorem.
Benzer Tezler
- Dünyada globalleşme eğilimi ve işletmeye etkileri
Başlık çevirisi yok
SEVGİ KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
İşletmeİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIRIM ÖNER
- Taşıma açısından lojistik
Transportation in logistics
MEHMET KATMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. GÜNGÖR EVREN
- Finansal krizlerin oluşum dinamikleri ve Türkiye üzerine etkileri
The formation dynamics of global financial crisis and their impact on Turkish economy
AYSUN TABAK ELÇİ
- Global tüketici kültürü ve etnik kimliğin ürün gruplarına göre tüketim alışkanları üzerindeki etkisi: Türkiye uygulaması
According to product groups the effects of global consumer culture and ethnic identity on consumption habits: An application to Turkey
ERCAN KESER
- Yapım yönetimi öğretimi yüksek lisans programlarının karşılaştırmalı değerlendirmesi
Başlık çevirisi yok
DİLHUN AYDEMİR