Yetişkinlerde olumlu çocukluk yaşantıları, stresle başa çıkma tarzları ve mizah tarzları arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between positive childhood experiences, coping styles and humor styles in adults
- Tez No: 946876
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ŞİRİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu çalışmanın amacı, yetişkinlerin olumlu çocukluk yaşantıları, stresle başa çıkma tarzları ve mizah tarzları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Veriler kolayda örnekleme yöntemi ile çevrimiçi araçlarla 347 yetişkinden (79 erkek, 268 kadın) toplanmıştır. Çalışmada olumlu çocukluk yaşantıları, stresle başa çıkma tarzları ve mizah tarzlarının birbiriyle olan ikili ilişkileri ilişkisel tarama modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Veri toplama aracı olarak; yaş, cinsiyet, gelir düzeyi, eğitim seviyesi, medeni hal ve kardeş sayısı gibi demografik bilgileri içeren Kişisel Bilgi Formu, Olumlu Çocukluk Yaşantıları Ölçeği (Çi̇çek & Çeri̇), Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (Şahin & Durak) ve Mizah Tarzları Ölçeği (Yerlikaya) kullanılmıştır. Demografik değişkenlerin analizi için iki gruplu değişkenler için Bağımsız Örneklem t-Testi ve üç veya daha fazla gruplu değişkenler için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkisel analizler için Pearson Korelasyon Analizi ve Regresyon Analizi yapılmıştır. Stresle başa çıkma tarzları ölçeğinin toplam puanı alınmadığı için etkili başa çıkma (iyimser yaklaşım, kendine güvenli yaklaşım, sosyal destek arama yaklaşımı) ve etkisiz başa çıkma (boyun eğici yaklaşım, çaresiz yaklaşım) alt başlıklarında toplanarak bazı analizler yapılmıştır. Aynı şekilde mizah tarzları ölçeği de uyumlu mizah (katılımcı, kendini geliştirici) ve uyumsuz mizah (saldırgan, kendini yıkıcı) olarak iki başlık altında toplanmıştır. Demografik değişkenlere göre değerlendirmeler yapılmıştır. Alt boyutların bazılarında cinsiyete, yaşa ve medeni hale göre anlamlı farklılıklar görülmüştür. Olumlu çocukluk yaşantıları, stresle başa çıkma tarzları ve mizah tarzları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Olumlu çocukluk yaşantılarının; etkili başa çıkma, etkisiz başa çıkma ve uyumlu mizah tarzlarını yordadığı tespit edilmiştir. Ayrıca uyumlu mizah tarzları etkili başa çıkma yollarını yordarken uyumsuz mizah tarzları da etkisiz başa çıkma yollarını yordamaktadır. Sonuçlar mevcut literatür ışığında tartışılmış ve sonraki araştırmacılar ve uygulayıcılar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The present study aims to investigate the relationships between positive childhood experiences, stress coping styles, and humor styles in adulthood. Data were collected from 347 adults (79 males and 268 females) through convenience sampling using online tools. A relational survey model was employed to examine the bivariate associations among the key variables. The data collection instruments included a Personal Information Form (age, gender, income level, education, marital status, number of siblings), the Positive Childhood Experiences Scale (Çiçek & Çeri), the Stress Coping Styles Inventory (Şahin & Durak), and the Humor Styles Questionnaire (Yerlikaya). Independent Samples t-Test and One-Way ANOVA were conducted for the analysis of demographic variables. Pearson correlation and regression analyses were performed to examine the relationships among the main variables. Due to the absence of total scores for the Stress Coping Styles Inventory, coping styles were grouped as effective coping (self-confident, optimistic, and seeking social support) and ineffective coping (submissive and helpless) approaches. Similarly, humor styles were categorized into adaptive (affiliative and self-enhancing) and maladaptive (aggressive and self-defeating) dimensions. Evaluations were conducted based on demographic variables. Significant differences were found in some sub-dimensions according to gender, age, and marital status. Findings revealed significant associations between positive childhood experiences, coping styles, and humor styles. It was found that positive childhood experiences predicted effective coping, ineffective coping, and adaptive humor styles. Additionally, while adaptive humor styles were found to predict effective coping strategies, maladaptive humor styles were observed to predict ineffective coping strategies. Results were discussed in light of existing literature, and implications for future research and practice were provided.
Benzer Tezler
- Pozitif psikoloji bağlamında travma sonrası büyümenin bilgelik algısı ve olumlu çocukluk yaşantısı ile ilişkisi
The relationship of post-traumatic growth with perception of wisdom and positive childhood experiences in the context of positive psychology
HALİME ŞEYDA HORASANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ATİK
- Genç yetişkinlerde çocukluk çağı travması, benlik saygısı ve kimlik gelişiminin incelemesi
A study of childhood trauma, self-esteem, and identity development in young adults
NAZDAR KARAÇAVUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AMAN SADO ELEMO
- Mahremiyet eğitimine ilişkin sorunlar üzerine bir araştırma
A research on the problems of the privacy education
SAADET İDER
Doktora
Türkçe
2021
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TAVUKÇUOĞLU
- Yetişkinlerin olumlu çocukluk yaşantılarının merhamet ve saldırganlık düzeyleri üzerindeki etkisi
The effect of people's positive childhood experiences on their compassion and aggression levels
KÜBRA DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI ENEZ DARÇIN
- Olumlu çocukluk yaşantıları ile hoşgörü eğilimleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examining the relationships between positive childhod experiences and tolerance tendencies
RAHİME BETÜL KARALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇALIŞKAN