Geri Dön

Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı becerileri, üst bilişsel farkındalık düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişki

The relationship between pre-service teachers' information literacy skills, metacognitive awareness levels, and lifelong learning tendencies

PDF İndir

  1. Tez No: 946940
  2. Yazar: ZEYNEP GÜL KARABODUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN HÜSEYİN ŞAHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı becerileri, üstbilişsel farkındalık düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Korelasyonel desen ile yürütülen bu çalışma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Balıkesir Üniversitesi NecatiBey Eğitim Fakültesi'nde, birinci ve dördüncü sınıfta öğrenim gören 708 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama araçları olarak, Adıgüzel (2011) tarafından geliştirilen Bilgi Okuryazarlığı Ölçeği, Fırat-Durdukoca (2013) tarafından geliştirilen Üstbilişsel Farkındalık Ölçeği ve Diker-Coşkun (2009) tarafından geliştirilen Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizlerde, yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmış; iki kategorili grupların karşılaştırılması için bağımsız gruplar t testi, birden fazla değişken içeren grupların karşılaştırılması için ise tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Anlamlı fark tespit edilen durumlarda LSD post hoc testi uygulanmıştır. Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı becerileri, üstbilişsel farkındalık düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde pearson-korelasyon katsayısı ile analiz edilmiştir. Ayrıca, bilgi okuryazarlığı ve üstbilişsel farkındalık düzeylerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerini yordama gücü regresyon analizi ile değerlendirilmiş, ilişkiler yol analizi yöntemi ile incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı becerilerinin yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bilgi okuryazarlığı becerilerinde en yüksek ortalama, etik ve yasal düzenlemeler alt boyutunda, en düşük ortalama ise bilgi ihtiyacını tanımlama alt boyutunda görülmüştür. Bu beceriler, cinsiyet değişkenine göre farklılık göstermezken branş ve sınıf değişkenleri açısından anlamlı farklılıklar göstermiştir. Öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri de yüksek bulunmuştur. Alt boyutlar incelendiğinde, en yüksek ortalamaya kişisel farkındalık, en düşük ortalamaya ise yargısal farkındalık boyutlarının sahip olduğu belirlenmiştir. Üstbilişsel farkındalık düzeyleri cinsiyet ve branş değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermezken, sınıf değişkeni açısından anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin de yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır. Bu eğilimlerin alt boyutları incelendiğinde, motivasyonun en yüksek ortalama puana sahip olduğu, öğrenmeyi düzenlemede yoksunluk boyutunun ise en düşük puanı aldığı görülmüştür. Yaşam boyu öğrenme eğilimleri cinsiyet, branş ve sınıf değişkenlerine göre anlamlı fark göstermemiştir. Korelasyon analizlerinde ise, öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı becerileri, üstbilişsel farkındalık düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca, bilgi okuryazarlığı ve üstbilişsel farkındalık düzeylerinin, yaşam boyu öğrenme eğilimlerini anlamlı bir şekilde yordadığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak, bilgi okuryazarlığı, üstbilişsel farkındalık ve yaşam boyu öğrenme becerilerini geliştirmek için eğitim programlarının zenginleştirilmesine ve farkındalıkların geliştirilmesine yönelik eğitimler uygulanabilir.

Özet (Çeviri)

The primary aim of this study is to examine the relationships between pre-service teachers' information literacy skills, metacognitive awareness levels, and lifelong learning tendencies. Conducted using a correlational research design, this study was carried out during the 2023-2024 academic year at Balıkesir University, NecatiBey Faculty of Education, with the participation of 708 pre-service teachers studying in their first and fourth years. The data collection instruments used in this study included the Information Literacy Scale developed by Adıgüzel (2011), the Metacognitive Awareness Scale developed by Fırat-Durdukoca (2013), and the Lifelong Learning Tendencies Scale developed by Diker-Coşkun (2009). The collected data were analyzed using the SPSS statistical software. Descriptive statistics such as percentage, frequency, arithmetic mean, and standard deviation were calculated. An independent samples t-test was conducted to compare two-category groups, while a one-way analysis of variance (ANOVA) was used for comparisons involving multiple variables. In cases where significant differences were detected, the LSD post hoc test was applied. Pearson's correlation coefficient was used to examine the relationships between pre-service teachers' information literacy skills, metacognitive awareness levels, and lifelong learning tendencies. Furthermore, the predictive power of information literacy skills and metacognitive awareness levels on lifelong learning tendencies was evaluated using regression analysis, and path analysis was employed to analyze these relationships. The findings of the study revealed that pre-service teachers exhibit high levels of information literacy skills. Among the sub-dimensions of information literacy, the highest mean score was observed in the ethical and legal regulations sub-dimension, whereas the lowest mean score was found in the identifying information needs sub-dimension. While information literacy skills did not significantly differ by gender, significant differences were found based on major and grade level. Similarly, pre-service teachers' metacognitive awareness levels were also found to be high. In terms of sub-dimensions, the highest mean score was in personal awareness, whereas the lowest mean score was in judgmental awareness. While metacognitive awareness levels did not differ significantly based on gender and major, significant differences were found in terms of grade level. Additionally, lifelong learning tendencies were found to be high among pre-service teachers. Within the sub-dimensions, motivation had the highest mean score, whereas lack of self-regulation in learning had the lowest. Lifelong learning tendencies did not show any significant differences based on gender, major, or grade level. Correlation analyses indicated significant relationships between pre-service teachers' information literacy skills, metacognitive awareness levels, and lifelong learning tendencies. Moreover, it was determined that information literacy skills and metacognitive awareness levels significantly predicted lifelong learning tendencies. Based on the research findings, it is recommended that educational programs be enriched and training be provided to enhance information literacy, metacognitive awareness, and lifelong learning skills among pre-service teachers.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    451166

    Argüman temelli sorgulayıcı araştırma uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyine ve yazma becerilerine olan etkisinin incelenmesi

    The effect of argument driven inquiry (adi) method on pre-service science teachers' metacognitive awareness and scientific writing skills

    SÜMEYYE ERENLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PINAR SEDA ÇETİN

  2. Tez No

    959296

    İlköğretim matematik öğretmenlerinin ve ortaokul öğrencilerinin eTwinning projelerine ilişkin görüşleri

    Primary school mathematics teachers and secondary school students' opinions about eTwinning projects

    SEVGİ BOZOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURULLAH YAZICI

  3. Tez No

    531864

    Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı becerilerindeki zorlanma düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi: Atatürk Üniversitesi örneği

    The investigation in terms of different variables of the difficulty levels in information literacy skills of teacher candidates: Atatürk University example

    ALİ KAVAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OĞUZHAN SEVİM

  4. Tez No

    697000

    Digital literacy: Raising prospective teachers' awareness of the fake news spreading through the social media

    Dijital okuryazarlık öğretmen adaylarının sosyal medyada yayılan sahte haberlere karşı farkındalıklarını artırmak

    HANMYRAT SARIYEV

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE FERHAN ODABAŞI

  5. Tez No

    883126

    Türkçe öğretiminde beceri temelli sorulara ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of teachers' opinions on skill-based questions in Turkish teaching

    MELİKE TÜTER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET BAŞARAN

Geri Dön