Geri Dön

Ebeveynlerin ebeveynlik stilleri, ebeveyn öz yeterliği ve 5-6 yaş çocuklarının benlik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationships between parents' parenting styles, parental self-efficacy, and self-perception of 5-6 year-old children

PDF İndir

  1. Tez No: 947196
  2. Yazar: BEYZA GÜN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU ÇIRPAN KANTARCIOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Ebeveynlik stilleri, Ebeveyn öz yeterliği, Benlik algısı, Parenting styles, Parental self-efficacy, Self-perception
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 139

Özet

Bu çalışmada anne babalarının ebeveynlik stilleri, ebeveyn öz yeterlik düzeyleri ve 5-6 yaş çocukların benlik algısı düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca sosyodemografik özelliklerin çalışma değişkenleri üzerindeki etkisi belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Konya ili Millî Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı anaokulu ve kreşlerde eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklar ile onların anne ve babaları oluşturmuştur. Araştırmaya 20-48 yaş arası 99 anne, 20-50 yaş arası 99 baba ve 5-6 yaş arası 99 çocuk katılım sağlamıştır. Araştırmada anne ve babaların ebeveynlik öz yeterliklerini değerlendirmek amacıyla Yenilenmiş Berkeley Ebeveyn Öz Yeterlik Ölçeği, anne ve babaların ebeveynlik stillerini belirlemek amacıyla Ebeveyn Tutum Ölçeği, anne ve babaların yaşı, eğitim düzeyi, çalışma durumu; çocuğun yaşı ve cinsiyeti gibi sosyodemografik bilgileri için ise araştırmacı tarafından hazırlanan Sosyodemografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Formlar ebeveynlere öğretmenler aracılığıyla gönderilmiştir. Ebeveynleri tarafından araştırmaya katılımları onaylanan çocukların benlik algısı düzeylerini belirlemek amacıyla ise Demoulin Benlik Algısı Ölçeği araştırmacı tarafından çocuklara yüz yüze uygulanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 26.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın amaçlarını test etmek üzere verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, Basit Doğrusal Regresyon Analizi ve tek yönlü Anova testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda annelerin ebeveyn öz yeterlik ölçeği puanlarının, demokratik ebeveyn tutumlarına ilişkin varyansın %33'ünü, otoriter tutuma ilişkin varyansın %8.7'sini, aşırı koruyucu tutuma ilişkin varyansın ise %7'sini açıkladığı belirlenmiştir. Buna ek olarak baba öz yeterliliği ölçeği puanlarının da demokratik tutuma ilişkin varyansın %44'ünü, otoriter tutuma ilişkin varyansın %8,9'unu, aşırı koruyucu tutuma dair ilişkin varyansın ise %10,8'ini açıkladığı görülmüştür. İzin verici tutum açısından ise anne ebeveyn öz yeterliliği ve baba ebeveyn öz yeterliliği puanlarının yordayıcı etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Anne ve babaların ebeveyn öz yeterlikleri ve ebeveynlik stilleri ile çocukların benlik algısı arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Çocukların benlik algısı puanlarının ise çocuğun cinsiyeti, annelerin yaşı, annelerin eğitim düzeyi, annelerin çalışma durumu, babaların yaşı ve babaların eğitim düzeyine göre anlamlı farklılık göstermediği saptanmıştır. Ayrıca annelerin otoriter, demokratik, aşırı koruyucu ve izin verici ebeveynlik tutum puanları; çocuğun cinsiyetine, anne yaşına, anne eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermezken aşırı koruyucu ebeveynlik tutum puanları annelerin çalışma durumuna göre anlamlı farklılık göstermiştir. Bulgular incelendiğinde çalışmayan annelerin aşırı koruyucu tutum puanları çalışan annelere kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Benzer şekilde babaların otoriter, demokratik, aşırı koruyucu ve izin verici ebeveynlik tutumu puanları; çocuğun cinsiyetine, babaların eğitim düzeyine göre anlamlı farklılık göstermezken aşırı koruyucu ebeveynlik tutum puanlarının babaların yaşına göre anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuştur. Bulgular 20-35 yaş grubundaki babaların aşırı koruyucu tutum puanlarının 36-50 yaş grubu babalara kıyasla daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Özet (Çeviri)

This study examines the relationship between the parenting styles of parents, their parenting self-efficacy levels, and the self-perception levels of 5- to 6-year-old children. Additionally, the effects of sociodemographic characteristics on the study variables were determined. The study group consisted of 5- to 6-year-old children attending kindergartens and daycare centers affiliated with the Konya Provincial Directorate of National Education, along with their mothers and fathers. The research involved 99 mothers aged between 20-48 years, 99 fathers aged between 20-50 years, and 99 children aged 5-6 years. To assess the parenting self-efficacy of mothers and fathers, the Revised Berkeley Parenting Self-Efficacy Scale was used. The Parenting Attitude Scale was used to determine their parenting styles, and a Sociodemographic Information Form, prepared by the researcher, was used to collect sociodemographic information such as the age, education level, and employment status of the parents, as well as the child's age and gender. These forms were sent to the parents via teachers. To assess the children's self-perception levels, the Demoulin Self-Perception Scale was applied face-to-face by the researcher to children whose parents had consented to participate in the study. The SPSS 26.0 software package was used for data analysis. Pearson Product-Moment Correlation, Simple Linear Regression Analysis, and One-Way ANOVA tests were used to analyze the data to test the study's objectives. The results of the study indicated that the scores of mothers on the Parenting Self-Efficacy Scale explained 33% of the variance in democratic parenting attitudes, 8.7% of the variance in authoritarian attitudes, and 7% of the variance in overprotective attitudes. Additionally, the scores of fathers on the Parenting Self-Efficacy Scale explained 44% of the variance in democratic parenting attitudes, 8.9% of the variance in authoritarian attitudes, and 10.8% of the variance in overprotective attitudes. Regarding permissive attitudes, however, neither the mother's nor the father's parenting self-efficacy scores had a statistically significant predictive effect. No significant relationship was found between parents' parenting self-efficacy and parenting styles, and the children's self-perception levels. The children's self-perception scores did not show significant differences according to the child's gender, mother's age, mother's education level, mother's employment status, father's age, and father's education level. Additionally, mothers' authoritarian, democratic, overprotective, and permissive parenting attitude scores did not show significant differences based on the child's gender, mother's age, or mother's education level. However, overprotective parenting attitudes significantly varied according to the mother's employment status. The findings revealed that non-working mothers had higher overprotective parenting scores compared to working mothers. Similarly, fathers' authoritarian, democratic, overprotective, and permissive parenting attitude scores did not show significant differences based on the child's gender or the father's education level, but overprotective parenting attitudes showed significant differences based on the father's age. The results indicated that fathers aged 20-35 had higher overprotective parenting scores compared to fathers aged 36-50.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    874447

    Ebeveynlerde algılanan öz yeterlı̇lik sevı̇yelerı̇ ile ebeveynlı̇k stillerı̇ arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇de, erken dönem uyum bozucu şemaların düzenleyı̇cı̇ rolü

    The moderating role of early maladaptive schemas in the relationship between parents' perceived self-efficacy levels and parenting styles

    ÖZLEM ŞİRİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Psikolojiİstanbul Rumeli Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER FARUK ŞİMŞEK

  2. Tez No

    765668

    Ebeveynlik stilleri ile 48-72 aylık çocukların duygu düzenleme becerileri ve öz düzenleme becerileri arasındaki ilişki

    The relationship between parenting styles and emotion regulation and self-regulation skills of 48-72 month-old children

    SELVİ SİMGE TEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YELKİN DİKER ÇOŞKUN

  3. Tez No

    291600

    Üniversite öğrencilerinin ebeveynlik stillerini algılayışları ve bu algının ebeveyn-çocuk değer benzerliğine etkisi

    University students' perception of parenting styles and the effect of this perception on parent-child values similarity

    MERAL AKARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Psikolojiİstanbul Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEVİM CESUR

  4. Tez No

    816155

    Preschool children's self-regulation, parental feeding styles and emotional eating behaviors: A short-term longitudinal study

    Okul öncesi dönemdeki çocuklarda öz düzenleme, ebeveyn besleme stilleri ve duygusal yeme davranışları: Boylamsal bir çalışma

    MERVE NUR ALTUNDAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    PsikolojiÖzyeğin Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM HAKKI ACAR

  5. Tez No

    517769

    Somatik belirti ve ilişkili bozukluğu olan çocukların aleksitimi düzeyleri, güçlükleri, baş etme becerileri ve aile işlevselliği

    Başlık çevirisi yok

    FATMA PINAR ARI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR URAN

Geri Dön