Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin sözcük çağrışımları üzerine bir durum çalışması
A case study on word associations of Turkish as a foreign language learners
- Tez No: 947556
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜLKER ŞEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler ile Türkçe ana dili konuşurlarının belirlenen anahtar sözcüklere ilişkin çağrışım sözcükleri analiz edilerek yabancı dil öğrenenlerin çağrışımlarının dil düzeyi ilerledikçe ana diline benzeyip benzemediğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Mevcut bir durumu olduğu gibi yansıtmayı amaçlayan bu çalışma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması benimsenerek yürütülmüştür. Çalışmanın amacı doğrultusunda aynı kurumda Türkçe dil hazırlık eğitimi alan A1-C1 düzeylerinden 30'ar katılımcı ile aynı kurumda İngilizce dil hazırlık eğitimi alan 30 Türkçe ana dili konuşuru araştırmaya dâhil edilmiştir. Katılımcılara, uzman görüşü alınarak ve Türkçede kullanım sıklığı en yüksek olan ilk 100 sözcük arasından belirlenen 15 anahtar sözcük yazılı olarak verilmiştir. Katılımcılardan bu sözcükleri görünce akıllarına gelen ilk sözcüğü yazmaları istenmiştir. Toplanan veriler bilgisayar ortamına aktarılarak iki türde analizi yapılmıştır. Veriler ilk olarak sayısallaştırılmış ve gruplar arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu analiz ile A1 düzeyinden C1 düzeyine doğru ilerledikçe yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin sözcük çağrışımlarının ana dili konuşurlarının çağrışım sözcükleriyle benzerlik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın ikinci adımında ise veriler anlam, kullanım ve biçim yönünden analiz edilmiştir. Bu analizin sonucunda düzey ilerledikçe anlam temelli çağrışım sayısında artış olduğu; kullanım açısından deyim ve eş dizimlilik kullanımlarının arttığı; biçim temelinde ise düzey ilerledikçe ses temelli çağrışımlarının sayısının düştüğü, düzey ve ana dili fark etmeksizin en çok isim soylu çağrışım sözcüklerin yazıldığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the study was to analyze the connotations of Turkish learners and native speakers of Turkish for the determined keywords and to determine whether the annotation of foreign language learners resemble their native language as their language level progresses. This study, which aims to reflect an existing situation as it is, was conducted by adopting a case study, one of the qualitative research designs. In line with the purpose of the study, 30 participants from A1-C1 levels who were receiving Turkish language preparatory education at the same institution and 30 native speakers of Turkish who were receiving English language preparatory education at the same institution were included in the study. The participants were given 15 keywords determined in writing from the first 100 words with the highest frequency of use in Turkish after receiving expert opinion. The participants were asked to write the first word that came to their mind when they saw these words. The data collected was transferred to the computer environment and two types of analyses were performed. The collected data was first digitized and the relationships between the groups were examined. With this analysis, it was concluded that the word annotation of those learning Turkish as a foreign language from A1 to C1 levels were similar to the connotation words of native speakers. In the second step of the study, the data was analyzed in terms of meaning, usage and form. As a result of this analysis, it was determined that as the level progressed, the number of meaning-based associations increased, idioms and collocations increased in terms of usage, and in terms of form, the number of sound-based associations decreased as the level progressed, and noun-based association words were written the most, regardless of level and mother tongue.
Benzer Tezler
- The relation between vocabulary learning strategies and foreign language reading anxiety among Turkish EFL learners
Türkiye'de İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kelime öğrenme stratejileri ile yabancı dilde okuma kaygıları arasındaki ilişki
AYSU BEGÜM KARAGÖL ÖZKUL
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDANE DENKCİ AKKAŞ
- Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere sözcük öğretiminde Quızızz kullanımının etkisi
The effect of using Quizizz in teaching vocabulary to students learning Turkish as a foreign language
FATMA BULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN GÖÇEN ÖZDEMİREL
- Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere sözcük öğretiminde Quızlet kullanımının etkisi
The effect of using Quizlet in teaching vocabulary to those learning Turkish as a foreign language
ENES EYİBİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN GÖÇEN ÖZDEMİREL
- Dijital hikâye kullanımının Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin sözcük bilgisine etkisi
The effect of using dijital storytelling on word teaching in Turkish language education as a foreign language
CANSU ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN GÖÇEN ÖZDEMİREL
- Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin B-1 düzeyinde yazma becerisi üzerine bir inceleme
An analysis on B-1 level writing skills of learners of Turkish as a foreign language
MEHMET ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT ÖZKAN