İlkokullarda deprempsikoeğitim programınındeğerlendirilmesi
Evaluation of the earthquake psychoeducation program in primary schools
- Tez No: 948271
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA MIZIKACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Psikososyal Destek Doğal Afet - Deprem Psikoeğitim Programı, 2023 yılında yaşanan deprem sonrasında tüm okul kademelerinde uygulanmıştır. Bu araştırmanın amacı, söz konusu programın ilkokullarda uygulanma sürecini sınıf öğretmenleri ve rehber öğretmenlerin görüşlerine dayalı olarak değerlendirmektir. Bu kapsamda, programın kazanımları, içeriği, uygulama ve değerlendirme boyutlarına ilişkin olarak rehber öğretmenlerin ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Araştırma, Stake'in“İhtiyaca Cevap Verici Değerlendirme Modeli”temel alınarak yapılandırılmış ve iç içe geçmiş tek durum (embedded single-case design) desenine göre yürütülmüştür. Deprem psikoeğitim programına ait uygulama kılavuzu ve ilgili dokümanlar ayrıntılı şekilde incelendikten sonra programı uygulayan, ilkokullarda görev yapan 10 rehber öğretmen ve bir ilkokulda görevli 12 sınıf öğretmeniyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda; programın hedeflenen kazanımlara ulaşma düzeyi, içerik yapısının öğrencilerin gelişim özelliklerine uygunluğu, uygulama sürecinin işleyişi ve ölçme-değerlendirme uygulamalarının yeterliliği analiz edilmiştir. Ayrıca, programın sürdürülebilirliğini ve etkililiğini artırmaya yönelik öneriler ile öğrencilerin travmatik yaşam olaylarıyla başa çıkma becerilerini destekleyici unsurlar değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin büyük çoğunluğunun deprem psikoeğitim uygulama eğitimi aldığı ve programı aktif olarak yürüttüğü belirlenmiştir. Katılımcılar, program modüllerinde yer alan kazanımların öğrenci düzeyine uygun olduğunu; öğretmen, veli ve öğrenci oturumlarının ise içerik ve sıralama açısından bütüncül ve planlı bir şekilde hazırlandığını ifade etmişlerdir. Programın içeriği, genel olarak ilkokul öğrencilerinin bilişsel ve duygusal gelişim düzeyleriyle uyumlu bulunmakla birlikte, öğretmenler içeriklerin yaş gruplarına göre farklılaştırılması gerektiğini vurgulamışlardır. Programın katkılarına yönelik yapılan değerlendirmelerde; yapılandırılmış ve sistematik bir içerik sunmasının rehber öğretmenleri mesleki açıdan güçlendirdiği, afet sonrası psikososyal destek konusundaki öğretmen farkındalığını artırdığı ve öğrencilerle daha etkili çalışmalar yürütülmesine olanak sağladığı belirtilmiştir. Katılımcılar, psikoeğitim uygulamalarının ve baş etme becerilerinin kazandırılmasına yönelik çalışmaların okul öncesi dönemden başlayarak ortaöğretime kadar kesintisiz, planlı ve bütüncül bir şekilde sürdürülmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Ayrıca, öğretmen, veli ve öğrenci oturumlarının uzman kişiler eşliğinde yürütülmesine dikkat çekilmiş; öğrenci oturumlarının kalabalık sınıflar yerine daha küçük gruplarla gerçekleştirilmesinin programın etkinliğini artıracağı yönünde önerilerde bulunulmuştur. Rehber öğretmenlerin, uygulamanın değerlendirmesini yapmaları, süreci izlemeleri ve gözlemlemeleri; gerekli durumlarda ise bireyleri ilgili kurumlara yönlendirmeleri gerektiği vurgulanmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda; deprem psikoeğitim programının geliştirilmesine, öğrencilerin zorlu yaşam olaylarıyla başa çıkma becerilerinin desteklenmesine, rehber öğretmenlerin uygulayıcı rolleri çerçevesinde güçlendirilmesine ve gelecekte yürütülecek araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur
Özet (Çeviri)
The Earthquake Psychoeducation Program for Psychosocial Support in Natural Disasters was implemented across all school levels following the earthquake that occurred in 2023. This study aims to evaluate the implementation process of the said program in primary schools, based on the perspectives of classroom teachers and guidance counselors/psychological counselors. Within this scope, the opinions of guidance teachers and classroom teachers were sought regarding the program's intended learning outcomes, content, implementation, and evaluation dimensions. The study was structured based on Stake's“Responsive Evaluation Model”and conducted using an embedded single-case design. Following a detailed examination of the implementation guide and relevant documents related to the earthquake psychoeducation program, interviews were conducted using semi-structured interview forms with 10 guidance counselors working in primary schools where the program was implemented and 12 classroom teachers working in a primary school. Based on the data obtained, the extent to which the program achieved its intended outcomes, the appropriateness of the content structure in relation to students' developmental characteristics, the functioning of the implementation process, and the adequacy of assessment and evaluation practices were analyzed. Furthermore, suggestions aimed at enhancing the program's sustainability and effectiveness, as well as components that support students' coping skills in the face of traumatic life events, were evaluated. It was determined that the majority of the participating teachers had received training on the implementation of the earthquake psychoeducation program and had actively conducted the program. Participants stated that the program module outcomes were appropriate for the students' level, and that the sessions prepared for teachers, parents, and students were holistically and systematically designed in terms of both content and sequencing. While the content was generally found to be compatible with the cognitive and emotional developmental levels of primary school students, teachers emphasized the need for differentiation of content based on age groups. In the evaluations regarding the contributions of the program, it was highlighted that the structured and systematic nature of the content strengthened the professional competencies of guidance counselors, increased teachers' awareness concerning psychosocial support in the aftermath of disasters, and facilitated more effective work with students. Participants expressed that psychoeducational practices and activities aimed at developing coping skills should be conducted in a continuous, planned, and holistic manner starting from the preschool period and continuing through secondary education. Additionally, they emphasized that sessions involving teachers, parents, and students should be carried out under the guidance of professionals, and suggested that student sessions should be held in smaller groups rather than crowded classrooms to enhance the effectiveness of the program. It was emphasized that guidance teachers should be responsible for evaluating the implementation, monitoring and observing the process, and referring individuals to relevant institutions as needed. In line with the research findings, recommendations were presented for the development of the earthquake psychoeducation program, the support of students' coping skills in the face of challenging life events, the strengthening of the practitioner roles of guidance counselors, and for future research endeavors.
Benzer Tezler
- İlkokullarda görev yapmakta olan okul yöneticilerinin öğretmenlik mesleğine geri dönüşleri ile ilgili kaygı durumları
The anxiety states of primary school administrators which oceurs when they return to teaching jop
YALÇIN UÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET METE
- İlkokullarda görev yapan öğretmenlerin yaşadıkları çatışma düzeyi ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki (Şanlıurfa ili örneği)
The relationship between the level of conflict experienced by teachers working in primary schools and organizational commitment (example of Şanlıurfa province))
RABİA PEHLİVAN TÜRKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KORKMAZ
- İlkokullarda yetiştirme programına ilişkin öğretmen ve veli görüşleri
Teachers' and parents' views on training program in primary education
SALİHA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM ŞAHİN TAŞKIN
- İlkokullarda sosyal bilgiler dersinde çocuk hakları eğitimi: Bir durum araştırması
Child rights education in social studies courses in primary schools: A case study
TUBA KARA ÇITIRKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÖZTÜRK
- İlkokullarda program dışı etkinliklere ilişkin okul yöneticisi, öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri
Opinions of school administrators, teachers, students and parents on extracurricular activities in primary school
HALİSE ACARTÜRK OLÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEREN ÇEVİK KANSU