Geri Dön

Duygu/tutum işlevinin edebî eserlerdeki görünümü ve yabancılara Türkçe öğretimine yönelik söz varlığı, dil yapıları önerisi

The appearance of emotion/attitude function in literary works and vocabulary and language structures suggestion for teaching Turkish to foreigners

  1. Tez No: 948527
  2. Yazar: SELCAN ÖZDER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ADEM POLAT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Yabancılara Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 196

Özet

Bu çalışma, Türkçede duygu/tutum işlevinin edebî eserlerdeki görünümlerini ortaya koymak ve bu işlevlere ilişkin söz varlığı ile dil yapısı örnekleri sunmak amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma desenine göre yapılandırılan çalışmada, veri kaynağı olarak günümüz Türk yazarlarına ait edebî metinler tercih edilmiş ve doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Otantik dil kullanımını yansıtan doğal bağlamlı ifadeler esas alınarak dilin işlevsel yönü çözümlenmiştir. Veriler, Elif Demir (2024) ve Yunus Emre Çekici (2021) tarafından geliştirilen dil işlevi listelerinde yer alan“Tutumları/Duyguları Araştırma ve Açıklama”teması temel alınarak değerlendirilmiştir. Bu çerçevede belirlenen 67 farklı duygu/tutum işlevinin her biri, edebî metinlerdeki otantik kullanımları üzerinden söz varlığı ve dil yapısı ögeleriyle sınıflandırılmıştır. Bulgular, duygu/tutum bildiren ifadelerin büyük ölçüde söz varlığı ögeleriyle kurulduğunu ortaya koymuştur. Özellikle deyimler, kalıp ifadeler, ünlemler ve dolaylı ifadeler öne çıkarken, bazı işlevlerde dil yapılarının da belirleyici olduğu görülmüştür. Ayrıca, duyguların ifadesinde kültürel ögeler ve beden metaforlarının da önemli bir rol oynadığı dikkati çekmiştir. Çalışmanın sonucunda, her bir işlev için derlenen ifadeler doğrultusunda öğretime yönelik kullanılabilecek kapsamlı bir söz varlığı ve dil yapısı öneri listesi oluşturulmuştur. Bu bağlamda, edebî metinlerden elde edilen otantik ifadeler, duygu/tutum işlevinin öğretiminde kullanılabilecek anlamlı girdiler sunmayı hedeflemektedir.

Özet (Çeviri)

This study aims to reveal the appearance of emotion/attitude functions in Turkish in literary works and to provide examples of vocabulary and language structure related to these functions. In the study, which was structured according to qualitative research design, literary texts of contemporary Turkish writers were preferred as data sources and document analysis method was used. The functional aspect of language was analyzed based on natural contextual expressions reflecting authentic language use. The data were evaluated based on the theme of“Exploring and Explaining Attitudes/Feelings”in the language function lists developed by Elif Demir (2024) and Yunus Emre Çekici (2021). Each of the 67 different emotion/attitude functions identified in this framework was categorized with elements of vocabulary and language structure based on their authentic uses in literary texts. The findings reveal that expressions expressing emotion/attitude are largely constructed with elements of vocabulary. While idioms, stereotypes, exclamations and indirect expressions are especially prominent, it was observed that certain language structures were also determinative in some functions. In addition, cultural elements and body metaphors played an important role in the expression of emotions. As a result of the study, a comprehensive list of vocabulary and language structure list suggestions that can be used for teaching was created in line with the expressions compiled for each function. In this context, authentic expressions obtained from literary texts can be used in the teaching of emotion/attitude functions.

Benzer Tezler

  1. The ascent of morality, from non-human to human animals: An emotion-based account

    İnsan harici hayvanlardan insan olan hayvanlara ahlakın yükselişi: Duygu temelli bir yaklaşım

    DERYA SAKİN HANOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    FelsefeOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYHAN SOL

  2. Kendine zarar verme davranışı olan kız ergenlerde stresle başa çıkma becerilerinin yeme tutumları ile ilişkisinin incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    ZEYNEP UÇAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    PsikiyatriKocaeli Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURCU KARDAŞ

  3. Güvenlikleştirme teorisinde propaganda: ABD'nin 2003 Irak savaşı örneği

    Propaganda in securitization theory: the case of the US's Iraq war, 2003

    MUSTAFA ÖZVEREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Uluslararası İlişkilerMersin Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KAAN KUTLU ATAÇ

  4. İletişim sürecinin analizi

    Başlık çevirisi yok

    ZEYNEP ŞÜKRAN UZUNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    PROF.DR. MUSTAFA AYDIN