Kitâbü'z-Zühdlerde temel tahalluk terimleri
Basic terms of tahalluk in the Kitap al-Zuhd
- Tez No: 948983
- Danışmanlar: PROF. DR. SELAMİ ŞİMŞEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Ahlâk, İbâdet, Kitâbü'z-Zühd, Tasavvuf, Zühd, Morality, Worship, Kitab al-Zuhd, Sufism, Zuhd
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Tasavvuf tarihinin genellikle üç dönemde ele alındığı mâlumdur. Bu dönemlerden ilki; Hz. Peygamber (s.a.v)'in, Ashâb-ı Kirâm'ın, Ashâb-ı Suffe'nin, Tabîin ve Tebeu't-tab'iin'in yaşamları temelinde olan, kısaca Asr-ı Saâdet'le başlayıp hicrî ilk iki asrı içine alan zühd dönemidir. İkincisi; sûfî ve tasavvuf terimlerinin kullanılmaya ve ilk sûfî adlarının duyulmaya başlandığı, hicrî 2. asrın sonuna kadar devam eden, tasavvuf dönemidir. Üçüncüsü ise hicrî 6. asır ve sonrasını kapsayan tarikatlar dönemidir. Yapmış olduğumuz çalışma zühd kitaplarında yer alan belli başlı terimler kapsamında olduğundan, dönemler arasında özellikle zühd dönemi hakkında bilgi içermektedir. Terimsel çerçevede hazırlanan bu çalışmada, Kitâbü'z-Zühdlerde tahalluk bağlamında doğrudan yer alan ibâdet ve ahlâkla ilgili terimler incelenmiştir. Ele almış olduğumuz terimler arasında ibâdet, ahlâk, fakr, ihlâs, istikâmet, kanâat, murâkabe, rızâ, sabır, sıdk, sohbet, tevekkül, vera', zikir gibi terimler yer almaktadır. Söz konusu terimler zühd kitapları arasından seçilmiş olan beş temel kaynak olarak, Abdullah b. Mübârek'in, Veki' b Cerrâh'ın, Ahmed b. Hanbel'in, Hennâd b. es-Serî'nin ve İmam Beyhakî'nin Kitâbü'z-Zühd adlı eserleri çerçevesinde ele alınmıştır. Terimler incelenirken de önce onların sözlük ve terim anlamları belirtilmiş, ardından konuya ilişkin âyet ve hadislere yer verilmiş ve sonrasında ise zühd literatüründe bu terimlere dair aktarılan rivayetler değerlendirilmiştir. Bu bağlamda çalışma zühd kitapları, tasavvuf klasikleri eserleri ve yardımcı kaynaklarla da desteklenerek, terimlerin anlaşılırlığının artırılması hedefiyle tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In history, Sufism has been classified into three periods. The first of these is the period of zuhd, which began with the life of the Prophet Muhammad (peace be upon him), the lives of his companions (ashab al-kiram), the People of the Bench (ashab al-suffa), the Tabi'un and Taba'al-Tabi'in, and continued through the first Islamic century. The second is the period when Sufi concepts began to be used and the term“zuhd”began to be heard, lasting until the end of the second century of the Hijri calendar. The third period includes the time from the beginning of the 6th Hijri century onward and is characterized by the emergence of Sufi orders. Since the study in question deals with concepts found in zuhd books, it especially focuses on the zuhd period. This study was conducted within a conceptual framework. In Kitab al-Zuhd, the concept of worship ibadahis directly addressed, and alongside it, moral concepts are examined. Among the selected concepts are worship ibadah, morality akhlaq, poverty faqr, sincerity, ikhlas, asceticism, qana'ah, self-scrutiny, muraqabah, seclusion uzlah, truthfulness sidq, companionship sohbah, trust in God tawakkul, abstinence wara', and remembrance of God dhikr. The study is based on the zuhd concepts found in five essential primary sources: the works of Abdullah b. al-Mubarak, Waki'b. al-Jarrah, Ahmad b. Hanbal, Hammad b. Salamah, and Imam al-Bayhaqi. The study, conducted conceptually, first defines the meanings and terms of these concepts and supports them with verses and hadiths. It also includes narrations related to these concepts in the zuhd literature, analyzing how they were interpreted in their respective periods and how they shed light on our present. This study aims to contribute to the understanding of Sufism by examining core and auxiliary sources.
Benzer Tezler
- Hadis Edebiyatında Kitâbü'z-zühd'ler (hicrî ilk beş asır)
Kitâb Al-Zuhd in Hadith Literature (first five centuries of hijri)
İSMET AKTÜRK
Doktora
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET KARAPINAR
- İsmail Hakkı Bursevi ve Kitabü'z Zikr ve'ş-Şeref adlı eseri
Başlık çevirisi yok
MEHMET ZEKİ BAŞYEMENİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KAMİL YILMAZ
PROF. DR. MUSTAFA TAHRALI
- Ebû Hâtim er-Râzî ve Kitâbu'z-Zîne adlı eserinin Arap anlambilim tarihindeki yeri ve önemi
Abu Hatim ar-Razi and the place and importance of his book titled Kitab al-Zeenah in the history of Arabic semantics
MANSUR TEYFUR
Doktora
Türkçe
2016
DilbilimUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN TAŞDELEN
- Ebu Hâtim er-Râzi'nin Kitâbu'z-Zîne fi'l-Kelimâti'l-İslâmiyyeti'l-Arabiyye adlı eserinin tercüme ve tahlili
Translation and analysis of Abu Hâtim er-Râzi's Kitâbu'z-Zîne fi̇'l-Keli̇mâti'l-iIslâmi̇yyeti̇'l-Arabiyye
AHMET ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADRİ ÖNEMLİ
- Abdullah İbn el- Mübârek'in Kitabu'z-Zühd ve Buhârî'nin Kitabu'r-Rikâk bölümlerinin mukayesesi ve tefsir ilmi açısından değerlendirilmesi
Comparing of Abdullah İbn el- Mubarek's Kitabu'z-Zuhd and Buhari's Kitabu'r-Rikak parts and evaluation of tafsir in terms of science
İBRAHİM ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinOrdu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK KILIÇ