Orta çocukluk dönemindeki çocukların prososyal davranışlarının yordayıcısı olarak zihin kuramı ve annelerinin birlikte ebeveynlik becerileri
Theory of mind and mothers' coparenting skills as predictors of children's prosocial behavior in middle childhood
- Tez No: 949035
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DEVLET ALAKOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Araştırmada orta çocukluk döneminde çocuğu bulunan annelerin birlikte ebeveynlik becerileri ile prososyal davranışları arasındaki ilişkide zihin kuramı becerilerinin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca araştırma kapsamında çocukların prososyal davranışlarının, zihin kuramı ve annelerin birlikte ebeveynlik becerilerinin demografik (çocukların yaş, cinsiyet, ailedeki çocuk sayısı ve anne-baba öğrenim durumu) değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu Aksaray ilinde MEB'e bağlı özel ve resmi ilkokullara devam eden 7-11 yaş grubundaki 290 çocuk ve anneleri oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Çocuk Prososyallik Ölçeği, Zihin Kuramı Hikâyeleri Testi ve Birlikte Ebeveynlik Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada değişkenlerin niteliği doğrultusunda t testi, varyans analizi, korelasyon analizi ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda annelerin birlikte ebeveynlik becerilerinin çocukların hem prososyal davranışlarını hem de zihin kuramı becerilerini anlamlı şekilde yordadığı, çocukların zihin kuramı becerilerinin prososyal davranışlarını anlamlı şekilde yordamadığı ve annelerin birlikte ebeveynlik becerileri ile çocuklarının prososyal davranışları arasındaki ilişkide zihin kuramı becerilerinin bir bütün olarak aracı rol etkisi gösterdiğine yönelik sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların prososyal davranışlarının yaş, ailedeki çocuk sayısı değişkenleri açısından anlamlı düzeyde farklılaşmadığı, cinsiyet ve anne baba öğrenim durumu değişkenleri açısından anlamlı düzeyde farklılaşma olduğu belirlenmiştir. Zihin kuramı becerileri açısından cinsiyet değişkeni açısından anlamlı düzeyde farklılaşma saptanmazken, yaş, ailedeki çocuk sayısı, anne baba öğrenim durumu değişkenleri açısından anlamlı düzeyde farklılaşma saptanmıştır. Annelerin birlikte ebeveynlik becerileri açısından cinsiyet değişkeni açısından anlamlı düzeyde farklılaşma saptanmazken, yaş, ailedeki çocuk sayısı, anne öğrenim durumu değişkenleri açısından farklılaşma saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of theory of mind skills in the relationship between mothers' co-parenting skills and prosocial behaviors in children during middle childhood. Additionally, the study investigates whether children's prosocial behaviors, theory of mind skills, and mothers' co-parenting skills differ based on demographic variables (such as the child's age, gender, number of children in the family, and parental education level). The study sample consists of 290 children aged 7 to 11 attending public and private primary schools affiliated with the Ministry of National Education (MEB) in the province of Aksaray, and their mothers. The data were collected using the Child Prosociality Scale, the Theory of Mind Stories Test, and the Co-Parenting Scale. Depending on the nature of the variables, t-test, analysis of variance (ANOVA), correlation analysis, and regression analysis were used. The findings revealed that mothers' co-parenting skills significantly predicted both children's prosocial behaviors and their theory of mind skills. However, children's theory of mind skills did not significantly predict their prosocial behaviors. Furthermore, the results indicated that theory of mind skills played a mediating role in the relationship between mothers' co-parenting skills and children's prosocial behaviors as a whole. The study also found that children's prosocial behaviors did not significantly differ based on age or number of children in the family, but there were significant differences based on gender and parental education levels. Regarding theory of mind skills, no significant difference was found based on gender, while significant differences were observed in terms of age, number of children in the family, and parental education levels. Concerning mothers' co-parenting skills, no significant difference was found based on gender, but significant differences were identified based on age, number of children in the family, and the mother's educational level.
Benzer Tezler
- Çocuklarda olumlu sosyal davranışın yordayıcıları olarak ahlaki muhakeme, ahlaki duygu ve ebeveyn davranışları
Moral reasoning, moral emotion and parenting behaviors as the predictors of prosocial behavior in children
GAMZE ER VARGÜN
- Empathy skills in middle childhood: the role of child's temperament, parenting practices, and mother's empathy
Orta çocukluk döneminde empati yeteneği: çocuğun mizacı, ebeveynlik davranışları ve annenin empatisinin rolü
YEŞİM YAVAŞLAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KAZAK BERUMENT
- The effect of intimate partner violence on child behaviors: Examining the roles of child maltreatment and household chaos
Yakın partner şiddetinin, çocuk davranışları üzerindeki etkisi: Çocukluk döneminde kötü muameleye maruz kalmanın ve evdeki karmaşanın rollerinin incelenmesi
NURİYE ELANUR KOCABAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATIMA TUBA YAYLACI
- Empati eğitim programının anaokulu çocuklarının empatik ve prososyal becerilerine etkisinin incelenmesi
Analysis of the impact of empathy education program on the prosocial and empathetic skills of preschool children
GİZEM ÖZER
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜBECCEL GÖNEN
- An adaptation and pilot implementation of an effective intervention program targeting externalizing behaviors in early childhood
Davranış sorunlarını hedef alan etkin bir müdahale programının uyarlanması ve pilot çalışması
LERZAN COŞKUN