Geri Dön

Erken çocukluk döneminde torunu olan büyük ebeveynlere yönelik oyun temelli torun eğitim programının geliştirilmesi ve etkililiğinin incelenmesi

Development and investigation of its effectiveness of a play-based grandchild education program for grandparents with grandchildren in early childhood

  1. Tez No: 949062
  2. Yazar: MÜRÜVVET KARTAL BAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BELMA TUĞRUL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 190

Özet

Erken çocukluk dönemi, bireyin fiziksel, bilişsel, sosyal ve duygusal gelişiminin en hızlı gerçekleştiği, hayat boyu öğrenme temellerinin atıldığı kritik bir dönemdir ve bu dönemde çocuğun çevresindeki bakım verenlerinin rolü büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmanın iki amacı vardır. Birincisi, erken çocukluk döneminde torunu olan büyük ebeveynlerin erken çocukluk dönemi ve eğitimine ilişkin farkındalık düzeylerini belirlemek için Büyük Ebeveyn Erken Çocukluk Eğitimi Farkındalık Ölçeğinin (BEÇEFÖ) geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması; ikincisi ise erken çocukluk dönemindeki torununa bakım ve eğitim desteği sağlayan büyük ebeveynlere yönelik Oyun Temelli Torun Eğitim Programını (OTEP) geliştirilmesidir. Araştırma karma araştırma desenlerinden olan açımlayıcı sıralı karma desenle tasarlanmıştır. Bu kapsamda üç aşamada yürütülen araştırmanın ilk aşamasında Büyük Ebeveyn Erken Çocukluk Eğitimi Farkındalık Ölçeği (BEÇEFÖ) geliştirilmiştir. İkinci aşamada büyük ebeveynlere yönelik Oyun Temelli Torun Eğitim Programı (OTEP) geliştirilmiştir. Araştırmanın son aşamasında ise bu eğitim programı katılımcı gruba on hafta boyunca haftada bir gün 50 dakika olacak şekilde uygulanmıştır. Araştırmada 6 alt boyuttan oluşan, 36 maddelik bir ölçek geliştirilmiştir. BEÇEFÖ'nün geneli için AFA verileri üzerinden Cronbach's Alpha değeri 0,86; DFA verilerinden χ2/SD (ki-kare uyum indeksi): 1,86; RMSEA değeri: 0,06; CFI değeri:0,93; NNFI değeri: 0,92; NFI değeri: 0,90; SRMR değeri: 0,07; GFI değeri: 0,99 ve AGFI değeri: 0,95 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bu veriler doğrultusunda ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Araştırmada iki ayrı çalışma grubu bulunmaktadır. Birinci grup BEÇEFÖ'nün geliştirilmesi sürecinde ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarına katılan 266 büyük ebeveyn olmuştur. İkinci çalışma grubunu ise İstanbul ili Pendik ilçesinde Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı resmi bir okulda araştırmanın katılımcı ve karşılaştırma grubu olan 16 büyük ebeveyn oluşturmuştur. Araştırmanın nicel kısmında veri toplama aracı olarak aşamasında Büyük Ebeveyn Erken Çocukluk Eğitimi Farkındalık Ölçeği (BEÇEFÖ) kullanılmış, nitel kısmında genel bilgi formu, Oturum Sonrası Görüşme Formu ve Eğitim Programı (OTEP) Sonrası Görüşme Formu kullanılmıştır. Nicel bulgular ön test ve son test puanlarının betimsel değerlerinin karşılaştırılması ile analiz edilirken, nitel bulgular görüşme formlarından elde edilen verilerin içerik analizi ile elde edilmiştir. Eğitim programına katılan katılımcı grubun BEÇEFÖ ölçeği alt boyutları ve toplam puanı karşılaştırma grubunun puanlarından yüksek bulunmuştur. Yine katılımcı grubun eğitim programı öncesi ve sonra puanlarına bakıldığında ölçek alt boyutları ve toplam puanından yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nitel bulgularda eğitim programına katılan büyük ebeveynler OTEP'in; oyunun önemi, çocuk gelişimi bilgisi, pozitif disiplin ve temel alışkanlıkların kazandırılması temalarında kendilerine katkı sağladığını ifade etmişlerdir. Nicel ve nitel bulgular sonucunda BEÇEFÖ'nün geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı, OTEP'in de amacına yönelik etkili bir program olduğu söylenebilir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar mevcut literatür temelinde ele alınarak tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Early childhood is a critical period in which the individual's physical, cognitive, social and emotional development is the fastest and the foundations for lifelong learning are laid, and the role of caregivers around the child is of great importance in this period. This study has two aims. The first one is to develop the BEÇEFÖ to determine the awareness levels of grandparents with grandchildren in early childhood regarding early childhood period and education, and to conduct validity and reliability studies; the second one is to develop the Play-Based Grandchild Education Program (OTEP) for grandparents who provide care and education support to their grandchildren in early childhood. The research was designed with sequential explanatory mixed design, which is one of the mixed research designs. In this context, in the first phase of the research, which was conducted in three phases, the Grandparent Early Childhood Education Awareness Scale (BEÇEFÖ) was developed. In the second stage, the Play-Based Grandchild Education Program (OTEP) was developed for grandparents. In the last stage of the study, this training program was applied to the participant group for 50 minutes once a week for ten weeks. In the study, a 36-item scale consisting of 6 sub-dimensions was developed. The Cronbach's Alpha value for the overall BEÇEFÖ was 0.86 for EFA data; χ2/SD (chi-square fit index) for CFA data: 1.86; RMSEA value: 0.06; CFI value: 0.93; NNFI value: 0.92; NNFI value: 0.90; SRMR value: 0.07; GFI value: 0.99 and AGFI value: 0.95. These data show that the scale is highly reliable. There were two separate study groups in the study. The first group was 266 grandparents who participated in the validity and reliability studies of the scale during the development process of the BEÇEFÖ. The second study group consisted of 16 grandparents who were the participant and comparison group of the study in an official school affiliated to the Directorate of National Education in Pendik district of Istanbul. In the quantitative part of the study, the Grandparent Early Childhood Education Awareness Scale (BEÇEFÖ) was used as a data collection tool, and in the qualitative part, the general information form, Post-Session Interview Form and Post-Training Program (OTEP) Interview Form were used. Quantitative findings were analyzed by comparing the descriptive values of pre-test and post-test scores, while qualitative findings were obtained by content analysis of the data obtained from the interview forms. The participant group participating in the training program had higher scores in the sub-dimensions and total score of the BEÇEFÖ scale than the comparison group. Again, when the scores of the participant group before and after the training program were examined, it was concluded that it was higher than the scale sub-dimensions and total score. In the qualitative findings, grandparents who participated in the training program stated that the OTEP contributed to them in the themes of the importance of play, knowledge of child development, positive discipline, and the acquisition of basic habits. As a result of the quantitative and qualitative findings, it can be said that the BEÇEFÖ is a valid and reliable measurement tool and the OTEP is an effective program for its purpose. The results obtained from the study were discussed on the basis of the existing literature and recommendations were presented.

Benzer Tezler

  1. Değişik yaş gruplarında bulunan çocukların üst solunum yolu infeksiyonlarında anaerop bakterilerin ve virüslerin bulunma oranları

    Rates of anaerobe bacteria and viruses found at upper respiratory system infections of the infants from different agens

    NURAN ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Mikrobiyolojiİstanbul Üniversitesi

    Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MÜZEYYEN MAMAL TORUN

  2. Çocukluk çağı davranışsal insomnisinde alerjen duyarlanma ve hastalık sıklığı

    Allergen sensitization and allergic disease frequency in childhood behavioral insomnia

    TUFAN TORUN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMarmara Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PERRAN BORAN

  3. 0-36 ay arası atopik dermatit tanısı almış çocuklarda uyku ve gelişimin değerlendirilmesi

    Evaluation of sleep and developmetn in children with atopic dermatitis between 0-36 months

    EMİNE GÜLŞAH TORUN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKNUR BOSTANCI

    UZMAN AYŞEGÜL ERTUĞRUL

  4. Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi olan çoçuklarda antioksidan enzim aktiviteleri ile karotis intima media kalınlığı arasındaki ilişki

    The correlation between carotid artery intima media thickness and antioxidative enzymes activities in children with iron deficiency and iron deficiency anemia

    HÜMEYRA ASLANER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bakanlığı

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YASEMİN ALTUNER TORUN

  5. Madde kullanım öyküsü olan mahkumların EGO durumları ve çocukluk dönemi açısından incelenmesi

    Investi̇gati̇on ego states and chi̇ldhood deci̇si̇ons of pri̇soners wi̇th A hi̇story of substance abuse

    EMEL TORUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriEge Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF ALPER