Elektronik dans müziğinde ritüelistik yön ve sufi house örneği
The ritualistic aspect of electronic dance music: The example of sufi house
- Tez No: 949220
- Danışmanlar: PROF. DR. AYKUT BARIŞ ÇEREZCİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Sosyoloji, Music, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu tez, elektronik dans müziğinin mistik ve ritüelistik potansiyelini“Sufi House”olarak tanımlanan türler üzerinden incelemektedir. Elektronik müzik ile sufî müziğin iç içe geçtiği bu tür, yalnızca estetik bir ifade biçimi değil; aynı zamanda seküler bireylerin yeni maneviyat arayışlarını barındıran çağdaş ritüel alanları sunmaktadır. Techno, house ve trance gibi türlerin, trans hâlleri ve kolektif vecd pratikleriyle geçmişin şamanistik ritüelleriyle örtüşmesi; DJ figürünün modern şaman olarak yeniden yorumlanmasını mümkün kılmaktadır. Bu bağlamda Hutson'ın tekno-şamanizm kavramı ve Victor Turner'ın communitas yaklaşımı, elektronik müzik sahnelerinde ortaya çıkan dönüşümsel deneyimleri anlamlandırmak için temel teorik dayanakları oluşturur. Tezin etnografik odağı olan Konya'daki Hiçhane mekânı, postmodern şehirde alternatif maneviyat biçimlerinin doğduğu bir buluşma noktasıdır. Geleneksel İslam sanatlarının mirasını taşıyan bu mekân, elektronik müzik, sema, ekstatik dans ve doğaçlama performanslar aracılığıyla seküler ve muhafazakâr kimliklerin bir araya geldiği ritüelistik bir alan haline gelmiştir. Hiçhane'de gözlemlenen deneyimler, Turner'ın“liminalite”ve“communitas”kavramları, Bauman'ın“akışkan kutsal”tanımı ve Hutson'ın tekno-şamanizm yaklaşımıyla teorik olarak okunmuştur. Bu tez, müzik, mekân ve katılımcı etkileşimi üzerinden yeni ritüel formlarını çözümlemeyi; Hiçhane örneğinde yerel ve küresel dinamiklerin nasıl melezleştiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the mystical and ritualistic potential of electronic dance music, particularly through genres defined as“Sufi House.”This genre, in which electronic music and Sufi music intertwine, is not merely a form of aesthetic expression; it also offers contemporary ritual spaces that encompass the spiritual quests of secular individuals. The overlap of genres such as techno, house, and trance with trance states and collective ecstasy practices aligns with ancient shamanistic rituals, making it possible to reinterpret the DJ figure as a modern shaman. In this context, Hutson's concept of techno-shamanism and Victor Turner's approach to communitas constitute the main theoretical foundations for understanding the transformational experiences that emerge in electronic music scenes. The ethnographic focus of the thesis is the venue Hiçhane in Konya, which serves as a meeting point for alternative forms of spirituality in the postmodern city. Carrying the legacy of traditional Islamic arts, this venue has become a ritualistic space where both secular and conservative identities come together through electronic music, sema, ecstatic dance, and improvisational performances. The experiences observed at Hiçhane are interpreted theoretically through Turner's concepts of liminality and communitas, Bauman's notion of the“liquid sacred,”and Hutson's approach to techno-shamanism. This thesis aims to analyze new ritual forms through music, space, and participant interaction, and to reveal how local and global dynamics hybridize in the example of Hiçhane.
Benzer Tezler
- Commodification of club cultures and DJ's creative and cultural labour: Istanbul as Türkiye's nightlife capital
Kulüp kültürleri ve DJ'in yaratıcı ve kültürel emeğinin metalaşması: Türkiye'nin gece hayatı merkezi olarak İstanbul
ŞEVVAL DOLANBAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiRadyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEREN SÖZERİ ÖZDAL
- Musics of Harşit valley, Northeastern Turkey
Harşit vadisi müzikleri, Kuzeydoğu Türkiye
MUSTAFA KEMAL ÖZKUL
Doktora
İngilizce
2019
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ŞİRİN ÖZGÜN TANIR
- İstanbul'da elektronik dans müziğinin (EDM) heterotopik mekân kurmadaki rolü
The Role of electronic dance music (EDM) in construction of heterotopic space in İstanbul
ALANUR İKLİM ÖZERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM HİKMET ÖĞÜT
- Karnavalesk bağlamında Türkiye'de elektronik müzik festivalleri
Electronic music festivals in Turkey in the context of carnivalesk
KÜBRA KIYMET ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT ERGUN
- Popüler elektronik müzikte ritüel kavramı ve bir sentez önerisi
Concept of ritual in popular electronic music and a synthesis proposal
TUNCEL EYLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MüzikYaşar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MEHMET CAN ÖZER